M4 - Vroege middeleeuwen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Tijd van monniken en ridders

De vroege middeleeuwen

Belangrijke begrippen

macht

standenmaatschappij

leenstelsel

leenheer

hofstelsel

horige en vrije boer

West-Romeinse Rijk

Oost-Romeinse Rijk

Val van het West-Romeinse rijk

• Germaanse stammen trekken het West-Romeinse Rijk binnen
• Plunderen
• Keizer wordt afgezet
• Er ontstaan meerder kleine rijken

De macht van Karel de Grote

• rond 800 nieuw rijk: Frankische rijk
• Frankische koning Karel de Grote

• liet zich door de Paus (hoofd van de kerk) kronen tot Keizer 
• voerde oorlogen en trouwde met dochters van landheren: het rijk van Keizer Karel groeide

Rijk is te groot om alleen te besturen:

-  Slechte  wegen

- Steden zo goed als verdwenen => agrarische samenleving

- Dreiging van aanvallen van andere volken

Oplossing: Leenstelsel

Leenstelsel

- Keizer/koning is de leenheer 

- Leenman (edelman) leent een stuk grond van de keizer/koning. 

De leenman zwoor trouw te zijn aan de koning. Hij gaf de koning advies en gaf militaire steun. De leenman mocht hiervoor het stuk grond besturen en moest zorgen voor orde en veiligheid

- Achterleenman leent weer een deel van het land van de leenheer

- Leen werd erfelijk, dus ging over van vader op zoon

Standensamenleving

Ridders

• Ridders waren de soldaten van de middeleeuwen.

• Een uitrusting (harnas, paard, zwaard, schild) waren erg duur, ridders waren dus altijd rijk en van adel. 

• Vaak kregen ridders als beloning een stuk land van de koning

Domein

- Een domein is een landgoed: een dorpje met het omliggende land

- Een landheer was de baas van een domein 

- Een domein was zelfvoorzienend (autarkisch)

Hofstelsel

- Vrije boeren - bewerkten land in ruil voor deel van de oogst. 

- Horige boeren - deden herendiensten, in ruil voor bescherming door de landheer.