§2.2 Rivieren van ijs deel 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2: Van de 

bergen naar de zee

§2.2 Rivieren van ijs deel 2

Lesplanning 

Mededelingen:  

Uitleg §2.2 'Rivieren van ijs' deel 2

Maak van §2.2 'Rivieren van ijs' vraag 6 t/m 10

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Leg uit hoe gletsjer de berg erodeert
2. Welke gevolgen heeft deze erosie?
3. Welke kenmerken heeft de bovenloop?
4. Leg uit hoe een waterval ontstaat

2.2 Riveren van ijs

In het verleden waren de Alpen
bedekt met gletsjers. 

Door verwering vallen gesteentes

op het ijs. Dit puin in de gletsjer

heet morene. Het puin schuurt het

landschap uit: erosie

Door mechanische verwering
veel losste stenen

1. gletsjerpoort

2. eindmorene

3. gletsjerrivier

4. zijmorene

5. gletsjer

Gletsjerpuin

Veel stenen vallen op de gletsjer.

Geeft de gletsjers een grauwe kleur.

Puin wordt meegevoerd. 

ontstaan van: 

• zijmorenen
• grondmorenen 
• eindmorenen
  

Hoe zorgen gletsjers voor de afbraak en de opbouw van een landschap? 

Erosie door gletsjers

Doordat de gletsjer met 40 a 50 meter per jaar naar beneden beweegt, wordt er erosie veroorzaakt. 

Het gletsjerpuin wat in gletsjer vast gevroren zit, in de zijmorene en de grondmorene, schuurt langs de zijkanten en de bodem van de berg.

Vraag: Welke soort verwering is dit?

Gevolgen

U-dal!

Stijle hellingen en vlakke bodem dalen

Drie soorten rivieren 

Vraag:

Welke rivier zien we hiernaast?

Gletsjerrivier

Regenrivier

Gemengde rivier

Lengteprofiel van de rivier

Middenloop

• Heuvelachtig gebied 
• Rivier wordt aangevuld met regenwater - gemengde rivier
• Minder debiet als in de bergen

Bovenloop

• Hoge stroomsnelheid door een groot verschil in reliëf hoog debiet (m3/s).
• Veel erosie door meegevoerde gletsjerpuin.
• De gletsjers van de Alpen zijn de bron voor veel rivieren in Europa . Bijvoorbeeld de Rijn.

Benedenloop

• Geen relief
  
• Op dit punt is de rivier is een regenwater rivier
• Laag debiet
• Monding in de zee - Delta

Erosie door rivieren

Het snelstromende rivier water is geladen met zand en grind uit de gletsjer.

Het zand en grind schuurt een diep dal uit in een vorm van een V.  

Het landschap veranderd!

Gevolgen(1)

V-dal!

Diepe scherpe dalen met een rivier op de bodem

Gevolgen(2)

1. Zacht gesteente slijt weg 

2. Hard gesteente blijft liggen. 

3. Er ontstaat een overhangende rots.

4. Water stort naar beneden.

5. De overhangende rots valt uiteindelijk naar beneden

6. De waterval schuift stroomopwaarts op.

Waterval!

Aan het werk

Wat: lees en maak van §2.2 'Rivieren van ijs' vraag 6 t/m 10  

VWO: keuzemenu B vraag 4 t/m 6

Wanneer: voor de volgende les af

Hulp: de theorie (Lees goed!)

           buurman/buurvrouw naast je

           de docent

Klaar: maak de herhaling en of de Quizlet

Tijd: timer

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de afsluitende foto

Een mooie U-dal

Aan het werk

Wat: lees en maak van §2.2 'Rivieren van ijs' vraag 6 t/m 10  

Wanneer: voor de volgende les af

Hulp: de theorie (Lees goed!)

           buurman/buurvrouw naast je

           de docent

Klaar: maak de herhaling en of de Quizlet

Tijd: timer

Lesdoelcheck

1. Leg uit hoe gletsjer de berg erodeert
2. Welke gevolgen heeft deze erosie?
3. Welke kenmerken heeft de bovenloop?
4. Leg uit hoe een waterval ontstaat