4.1 Stoffen veranderen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

§4.1 Stoffen veranderen

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik:

1. beschrijven dat bij een chemische reactie de beginstoffen verdwijnen en dat er nieuwe stoffen ontstaan. 
2. beschrijven dat er voor een verbranding zuurstof nodig is. 
3. aan het reactieschema zien of het om een ontledingsreactie of een verbrandingsreactie gaat. 
4. het reactieschema van de ontleding van een organische stof noteren.
5. zeven reactieverschijnselen benoemen. 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

§4.1 Stoffen veranderen

Stoffen verhitten

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

§4.1 Stoffen veranderen

Ontleding

één beginstof --> twee of meer reactieproducten

Verbranding

brandstof + zuurstof --> verbrandingsproducten 

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

§4.1 Stoffen veranderen

Voorbeeld

Bij de verbranding van methaan ontstaan de producten water en koolstofdioxide. 

Voorbeeld

Ammoniumnitraat is een grondstof voor kunstmest. Als je de stof verhit, ontstaat er bij een temperatuur van 170 graden Celcius salpeterzuur en ammoniak

Reactie schema's opstellen

Verbrandingsreactie:

Brandstof + zuurstof --> verbrandingsproducten

Ontledingsreactie:

Beginstof AB --> product A + product B

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

§4.1 Stoffen veranderen

Reactie schema's opstellen voorbeeld

Suiker wordt in het lichaam verbrand en omgezet in water en CO2:

Suiker+ zuurstof --> Water + CO2

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

§4.1 Stoffen veranderen

Reactie schema's opstellen voorbeeld

Kunstmest ontleed bij verwarming tot kalium en fosfaat:

Kunstmest --> kalium + fosfaat

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

§4.1 Stoffen veranderen

Keukenzout ontleed tot natrium en chloor. Schrijf het reactie schema op.

Hout verbrandt. Hierna ontstaat houtskool, rook en waterdamp. Schrijf de reactievergelijking op.

Reactieverschijnselen

Bij een chemische reactie veranderen stoffen.

Dat kun je zien doordat er bij een reactie altijd een of twee veranderingen optreden.  

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

§4.1 Stoffen veranderen

Reactieverschijnselen

Reactieverschijnselen zijn verschijnselen die je kunt waarnemen bij een chemische reactie

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

§4.1 Stoffen veranderen

7 reactieverschijnselen

Er zijn zeven reactieverschijnselen: 

1. Verandering van kleur;

2. Verandering van geur;

3. Verandering van smaak;

4. Warmte;

5. Rook;

6. Vlammen;

7. Licht.

Opdrachten

H4.1 alle opdrachten.

Klaar? Lees hoofdstuk 4.2

Hoofdstuk 4. Nieuwe stoffen maken

§4.1 Stoffen veranderen