Cellen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

 Cellen

Lezen BS3 (m/h)BS4 (h/v) Cellen

HAVO/ VWO; blz. 116, 117 en 118

KLAAR? Maken opdracht 1 t/m 7

MAVO/ HAVO; blz. 107, 108, 109 en stukje 110

KLAAR? Maken opdracht 1 t/m 6

lesdoelen

•  Je kunt de delen van dierlijke cellen benoemen met hun kenmerken en functies
• Je kunt de delen van plantaardige cellen benoemen met hun kenmerken en functies

Deze les

Uitleg Cellen (LessenUp)

Practicum; 

Een vliesje van een ui

Een blad van waterpest

Dierlijke cellen

• Celmembraan: dun vliesje dat  inhoud cel scheidt van omgeving
• Cytoplasma: water met opgeloste stoffen, waarin organellen zweven
• Celkern: organel, regelcentrum van cel, bevat DNA
• Kernmembraan: vliesje dat kernplasma in celkern houdt

Plantaardige cel

• Vacuole: blaasje met vocht (water en opgeloste stoffen, kleurstoffen)
• Plastiden: bladgroenkorrels,  kleurstofkorrels en zetmeelkorrels
• Celwand: stevig laagje om cel heen, is gemaakt van tussencelstof

Vacuole

Dit is een "blaasje" gevuld met vocht.

Samen met de celwand zorgt de vacuole voor stevigheid.

Plastiden

• Bladgroenkorrels: hierdoor zijn planten groen, hier vindt fotosynthese plaats
• Kleurstofkorrels: gele, oranje of rode kleur, lokmiddel
• Zetmeelkorrels: kleurloos, hier wordt zetmeel opgeslagen
• Plastiden kunnen van een type in ander type veranderen

Celkern in dierlijke- en plantaardige cel

Welke van de vier is de dierlijke cel?

1. 
2. 
3. 
4. 

Wat heeft een plantencel wel
wat een dierlijke cel niet heeft?

1. celkern
2. cytoplasma
3. celmembraan
4. bladgroenkorrels

Hoe heet het vlies om een (dierlijke) cel heen?

1. cytoplasma
2. celmembraan
3. celwand
4. celorganel

De drie typen plastiden zijn:

1. bladgroen-, zetmeel- en waterpestkorrels
2. zetmeel-, waterpest- en kleurstofkorrels
3. kleurstof-, paprika- en zetmeelkorrels
4. kleurstof-, bladgroen- en zetmeelkorrels

Welke plastiden zitten er in het vlies van een rode ui?

1. Bladgroenkorrels
2. Zetmeelkorrels
3. Kleurstofkorrels
4. Geen

Deze plastiden maken zuurstof:

1. zetmeelkorrels
2. bladgroenkorrels
3. huidmondjes
4. kleurstofkorrels

Bladgroenkorrels zijn een voorbeeld van plastiden

1. Juist
2. Onjuist

Als een tomaat rijpt gebeurt er iets met de kleur, hij gaat namelijk van een groene naar een rode kleur.
Een type plastide verandert in een andere type plastide.

Welk type plastide veranderde in welk andere?

1. Van zetmeelkorrel naar kleurstofkorrel
2. Van kleurstofkorrel naar bladgroenkorrel
3. Van bladgroenkorrel naar kleurstofkorrel
4. Van bladgroenkorrel naar zetmeelkorrel

Welk type plastide komt veel voor in de cellen van een aardappel?

1. kleurstofkorrels
2. bladgroenkorrels
3. zetmeelkorrels
4. geen enkele

Zijn in cel A plastiden aanwezig?

1. nee
2. ja, één soort plastiden
3. ja, twee soorten plastiden
4. ja, drie soorten plastiden

Andere organellen (VWO)

• Sommige organellen niet zichtbaar onder lichtmicroscoop
• Elektronenmicroscoop maakt mitochondriën en ribosomen zichtbaar
• Mitochondriën: maken uit suikers energie voor cellen
• Ribosomen: maken eiwitten in de cellen

Practicum + tekening maken (zie stencil)

Eerst opdracht lezen, dan pas doen!!!!!

HAVO/ VWO 

blz. 157 opdracht 8; Een vliesje van een ui

blz. 160 opdracht 11; Een blad van waterpest

MAVO/ HAVO

blz. 154/ 155 opdracht 8; Een vliesje van een ui

blz. 157 opdracht 10; Een blad van waterpest 

Opruimen microscoop

1. Draai de tafel volledig naar beneden​.
   
2. Ruim het preparaat op (in z'n geheel in groen (kleine) bakje.
3. Zorg dat het kleinste objectief naar beneden gericht staat​.
4. Draai de tubes weer de andere kant op​.
   
5. Zet de microscoop weer netjes terug in de kast. 
6. En lever je tekening in bij de docent