8.2 - Oorzaken van gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Testen wat je weet

Gedrag is...

1. Een reactie van een mens
2. Het waarnemen van een prikkel
3. Alles wat een mens of dier doet
4. Een respons

Wat is een gedragsketen?

1. Serie handelingen in vaste volgorde
2. Gedrag dat altijd gebeurt

Is dit een ethogram
en/of een protocol?

1. Zowel een ethogram als een protocol
2. Ethogram
3. Protocol
4. Geen van beiden

In en ethogram staat:

1. de gedragselementen
2. de gedragselementen en de omschrijving hiervan.
3. de gedragselementen en de afkorting hiervan.
4. de gedragselementen, de afkorting en de omschrijving hiervan.

Wat is een protocol?

1. Je schrijft op wat je van het gedrag vindt
2. Een lijst waarop je kunt zien hoe vaak een gedragshandeling voorkomt bij één dier
3. Je schrijft op wat het dier doet
4. Een lijst waarop je kunt zien hoe vaak een gedragshandeling voorkomt bij alle dieren van één soort

8.2 - Oorzaken van gedrag

Leerdoelen

8.2.1 Je kunt beschrijven waardoor gedrag wordt veroorzaakt en hierbij sleutelprikkels en supranormale prikkels onderscheiden

Prikkels

Prikkels zijn veranderingen die je waarneemt in je omgeving of lichaam. Zintuigen kunnen signalen in de omgeving oppikken

Via impulsen gaat het naar je hersenen, daar wordt het bewust gemaakt en een reactie gestuurd naar je spieren en/of klieren, de respons

Prikkels die je zintuigen waarneemt zijn

uitwendige prikkels

Prikkels die in het lichaam zelf ontstaan 

zijn inwendige prikkels

De combinatie van deze twee zorgt voor

gedrag

Motivatie

Niet op alles wordt gereageerd

Of er een reactie plaats vindt en in welke mate hangt af van de motivatie

Hoe hoger de motivatie hoe sterker de reactie. De motivatie en de prikkel vormen samen gedrag

Bv: heb je honger? Dan is de motivatie om eten te halen als je langs de cafetaria loopt groter dan wanneer je een volle maag hebt

Sleutelprikkel

Een sleutelprikkel is een prikkel die altijd dezelfde reactie oproept, vaak sterker dan een normale vergelijkbare prikkel

Bijvoorbeeld jonge meeuwen pikken meer naar een snavel met een rode vlek dan zonder de rode vlek

Supranormale prikkel

Een prikkel die een sterkere respons veroorzaakt dan een normale sleutelprikkel is een supranormale prikkel

Vaak is dit de sleutelprikkel maar dan groter/meer aanwezig

Sleutelprikkel en supranormale prikkels worden ook gebruikt om consumentengedrag te beïnvloeden door ze bijvoorbeeld in reclames te gebruiken

Aan de slag!

Thema 8, basisstof 2

Opdracht 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8

8 gaat over onderzoek doen, wat informatie uit thema 1 is dus vraag om hulp als je er niet uit komt!

Ben je klaar? Vraag om een nakijkboekje en kijk zelfstandig na

Maak daarna de test jezelf online en neem al een keer de flitskaarten door

Werk fluisterend samen met de buurman/buurvrouw aan de tafel naast je

Afsluitingsvragen

Wat is het verschil tussen een inwendige en uitwendige prikkel?

Afsluitingsvragen

Waarvan is gedrag afhankelijk naast de prikkels die we krijgen?

Afsluitingsvragen

Wat is een supranormale prikkel?