S26 - Structuuraanduiders: verwijswoorden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

S26 - Structuuraanduiders

 Verwijswoorden en signaalwoorden

Lesdoelen: verwijswoorden

1. Je kunt verwijswoorden herkennen in een tekst.
2. Je kunt achterhalen naar wie of wat verwijswoorden in een tekst verwijzen. Je kunt dus het antecedent vinden.
3. Je kunt voornaamwoorden en bijwoorden als verwijswoorden gebruiken.
4. Je houdt rekening met het genus en getal van de woorden of de woordgroep waarnaar verwezen wordt.
5. Je kunt een passende keuze maken als er meerdere verwijswoorden mogelijk zijn.

Lesdoelen: signaalwoorden

1. Je begrijpt de functie van een signaalwoord: een specifiek verband tussen zinsdelen, zinnen en alinea's leggen.
2. Je kunt signaalwoorden herkennen in een tekst.
3. Je kunt herkennen en benoemen welk verband het signaalwoord legt tussen zinsdelen, zinnen en alinea's.
4. Je gebruikt zelf signaalwoorden in geschreven en gesproken teksten.

Pretest

Bookwidget: zie planner

>

I-route of Z-route? 

(OF X-route?)

Wat is een verwijswoord?

Verwijswoorden verwijzen naar woorden in een zin of tekst. Het kan gaan om woorden die al genoemd werden (terugwijzing) of die nog genoemd moeten worden (vooruitwijzing).  Ze worden gebruikt om herhalingen te vermijden.

De leeuw werd wakker. Hij ging meteen op zijn prooi af.

hij → de leeuw (= antecedent: woord waarnaar verwezen wordt)

Verwijswoord = 

voornaamwoord of bijwoord

De vrouw ging naar buiten. Ze ging een luchtje scheppen.

ze → de vrouw (ze = voornaamwoord)

Katrina heeft haar been gebroken, waardoor ze niet kan fietsen.

waardoor → haar been gebroken (waardoor = bijwoord)

Voornaamwoorden die als verwijswoord gebruikt kunnen worden

Gebruik het juiste verwijswoord!

Verwijswoorden moeten  hetzelfde genus en getal hebben als het woord of de woorden waarnaar ze verwijzen.

genus → mannelijk, vrouwelijk, onzijdig

getal → enkelvoud - meervoud

De jongen drinkt thee. → Hij drinkt thee.

Gebruik het juiste verwijswoord!

het-woorden                             → het, zijn, dit, dat

de-woorden (mannelijk)      → hij, hem, zijn, die, deze

de-woorden (vrouwelijk)      → zij/ze, haar, die, deze

meervoud                                    → zij/ze, hen, hun, die, deze

Kijk, hier is een schroevendraaier ___ je die schroef makkelijk los krijgt.

1. met wat
2. mee wie
3. waarmee
4. met wie

Er werd een nieuwe vogelsoort ontdekt. De biologie heeft ... diversiteit weer bewezen!

1. zijn
2. haar

Mijn pa gebruikt graag de wegenkaart. Hij vindt ... handiger dan een gps.

1. hem
2. haar

Waarnaar verwijst het verwijswoord 'dat'? "Vroeger wilde ik graag vrede op aarde creëren. Nu besef ik dat de kans bestaat dat dat niet gaat lukken."

Waarnaar verwijst het verwijswoord 'er'?
"Jij koopt vaak een flesje water in de supermarkt ... Eerlijk is eerlijk: ik maak me er ook schuldig aan."

Waarnaar verwijst 'hij'?
"De nieuwe app Aware helpt alleenstaande ouderen om heel eenvoudig aan de familie te laten weten hoe het gaat. Hij werkt als volgt."

1. de nieuwe app
2. de nieuwe app Aware
3. alleenstaande ouderen
4. de familie

Wat is een signaalwoord?

Een signaalwoord is een woord dat de lezer of luisteraar een signaal geeft dat er een bepaald verband bestaat tussen zinsdelen, zinnen en alinea's. Uit het signaalwoord zelf kun je afleiden om welk verband het gaat.

Ik speel niet graag Scrabble, maar het is wel het favoriete gezelschapsspel van mijn broer. (= tegenstellend verband)

Waarom gebruik je signaalwoorden?

Signaalwoorden zorgen voor structuur in een tekst. Ze geven aan welk verband er is tussen het ene deel van een tekst en het andere. Op die manier wordt de inhoud van de tekst duidelijker.

Heb je de leerstof begrepen?

😒🙁😐🙂😃