4.3 Knelpunten in de rechtsstaat

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Criminaliteit 

4.1 Rechtshandhaving:

het handhaven van de rechtsorde

4.1 Rechtsbescherming:

bescherming tegen een te grote overheidsmacht en tegen willekeur van de overheid. 

Problemen in de rechtsstaat: 

Leerdoelen:

Je moet uit kunnen leggen wat de problemen zijn in de rechtsstaat. 

Zoals:

• Privacy vs. veiligheid
• Ongelijke behandeling
• Botsende grondrechten 

Stelling 1:
Wat is belangrijker!?

Privacy

Veiligheid

Leg je antwoord van stelling 1 uit:

Vind jij dat de overheid jouw telefoongesprekken mag
afluisteren als je verdacht wordt van een misdrijf?

Vind jij dat de overheid jouw telefoongesprekken mag afluisteren als je verdacht wordt van een misdrijf?

Leg je antwoord uit:

Stelling 2:
De politie mag alles van mij weten, want
ik heb niets te verbergen:

Eens

Oneens

Ben je na het kijken van het filmpje over het lezen van je WhatsApp gesprekken anders over stelling 2 gaan denken?
Leg je antwoord uit:

Marianne Vaatstra:

Marianne Imke Vaatstra (Zwaagwesteinde, 10 augustus 1982 – Veenklooster, 1 mei 1999) werd op zestienjarige leeftijd verkracht en vermoord. Zij was op de fiets onderweg van Kollum naar haar ouderlijk huis in Zwaagwesteinde (plaatselijk De Westereen genoemd) en werd nabij Veenklooster gevonden.

Stelling 3:

"iedereen zou vingerafdrukken af moeten staan voor een landelijke DNA-bank"

Stelling 3 "iedereen zou vingerafdrukken af moeten staan voor een landelijke DNA-bank"

Vrouw justitia

Romeinse godin symbool voor de rechtspraak (en rechtvaardigheid): 

  

	Staat voor het vonnis dat wordt uitgesproken.
	Staat voor het afwegen van het bewijs.
	Staat voor een eerlijk proces.

Art. 1 - Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.

Klassenjustitie

Mensen uit verschillende sociale klassen en uit verschillende etnische groepen worden verschillend behandeld. 

Oftewel: 

Mensen met een hoog inkomen en status krijgen lagere straffen.

Mensen met een laag inkomen en status krijgen hogere straffen. 

Bekijk het filmpje op de vorige slide en leg uit hoe het begrip klassenjustitie hier bij past.

Ongelijke behandeling:

1. Door verschillen in inkomen, opleiding, scholing en cultuur. Mensen uit een hoger sociaal milieu kennen hun rechten vaak beter en begrijpen de juridische taal beter. Ook kunnen ze betere advocaten betalen. (rechtsbijstand).

2. Politie, officieren van justitie en rechters hebben soms vooroordelen. Zij verwachten dat bepaald crimineel gedrag voorkomt bij mensen uit bepaalde sociale milieus of etnische groepen.

Ongelijke behandeling: 

3. Criminele jongeren met een migratie achtergrond worden naar verhouding harder gestraft voor hetzelfde delict dan criminele jongeren zonder migratie achtergrond. 

4. Grotere pakkans voor mensen uit lagere milieus en met een bepaalde migratie-achtergrond. Bijvoorbeeld winkeldiefstal i.v.m. fraude.

5. Gebrek aan kennis over de achtergrond van jongeren. Is het stoer gedrag van jongeren of crimineel gedrag?

Etnisch profileren: Etnisch profileren is volgens de definitie van de Nederlandse politie en Amnesty International het gebruik maken van criteria als huidskleur, nationaliteit, etniciteit, taal of geloof bij opsporing of handhaving, terwijl dat niet objectief te rechtvaardigen is.

Bekijk deze bron 1:

Leg uit wat bron 1 heeft te maken met 'etnisch profileren'.

Geef 3 oplossing die etnisch profileren zou tegen gaan en die in het filmpje voorkomen: