Hoe veranderen techniek en wetenschap ons mensbeeld? - 6.3 Extended: uitgebreide cognitie

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Hoe veranderen techniek en wetenschap ons mensbeeld?

6.3 Extended: Uitgebreide cognitie

4E-cognitie

Cognitie is belichaamd (Embodied)

Belang van de omgeving waarin het lichaam is ingebed (Embedded)

Omgeving kan deel uitmaken van de cognitie. Deze is uitgebreid buiten het lichaam (Extended)

Cognitie is altijd door en door lichamelijk en interactief (Enactive)

4E-Cognitie

Embodied - Embedded - Extended - Enactive

Belichaamd - Ingebed - Uitgebreid - Enactief

Het is geen gezamenlijke groep die dezelfde ideeën hebben

Geen netjes afgebakende theorieën

Nog volop in ontwikkeling

Extended

Uitgebreide cognitie

Dingen uit de omgeving worden deel van het denkproces. Dat zijn cognitieve extensies.

Van interne cognitie (in het hoofd) naar externe cognitie (omgeving)

Andy Clark & David Chalmers

Eindterm 9

De kandidaten kunnen de opvattingen van Lakoff & Johnson, Vroon & Draaisma, Swaab, Dreyfus, Clark & Chalmers en O’Regan, Myin & Noë (hierna; Noë)) over de vraag hoe wetenschap en techniek het mensbeeld veranderen uitleggen, vergelijken, toepassen en evalueren.

Daarbij kunnen zij de volgende standpunten betrekken:

• dat taal uitdrukt uit hoe we met ons lichaam in de wereld staan (Lakoff & Johnson);
• dat mensbeelden historisch contingent zijn (Vroon & Draaisma);
• dat mensen hun brein zijn en het brein als een computer is (functionalistisch cognitivisme, Swaab) en de evaluatie hiervan (Dreyfus, connectionisme);
• dat mensen niet alleen met hun brein denken, maar ook met hun lichaam in een omgeving (4E-cognitivisme, Clark & Chalmers en Noë).

Eindterm 12

De kandidaten kunnen uitleggen en evalueren dat volgens 4E-vertegenwoordigers, Clark & Chalmers en Noë mensen niet alleen denken met hun brein, maar ook met hun lichaam in een omgeving.

Daarbij kunnen zij betrekken:
• de begrippen ‘embodied’, ‘extended’, ‘embedded’, ‘enactive’, ‘cognitieve extensies’ en ‘sensomotorisch lichaam’;
• een uitleg van de kritiek van 4E-vertegenwoordigers op de functionalistische cognitivisten;
• een uitleg van het argument van 4E-vertegenwoordigers dat denken belichaamd is (embodied);
• een uitleg van het argument van 4E-vertegenwoordigers dat denken is ingebed in de omgeving (embedded);
• een uitleg met tekstfragment 5 van Clark & Chalmers’ argument dat ons denken uitgebreid is buiten ons lichaam (extended);
• een uitleg met tekstfragment 6 van Noë’s argument dat denken een handeling van het bewegende, voelende lichaam in interactie met de omgeving is (enactive).