Inkomen, inflatie en koopkracht

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Verdien je genoeg?

Inflatie en koopkracht

Leerdoelen

• Inkomensverschillen en het aflezen hiervan
• Wat inflatie is
• Hoe je koopkracht groter of kleiner wordt
• Welke oorzaken er voor inflatie zijn

Wat denk je dat een personele inkomensverdeling is?

Inkomens- verschillen

Aan de groene, digitale lijn zie je dat de inkomens precies gelijk zijn verdeeld over de bevolking. 30% van alle personen verdient ook 30% van het inkomen.

In een land met een ongelijke inkomensverdeling krijg je een gebogen lijn. Aan de paarse lijn zie je dat 70% van de bevolking slechts 40% van het totale inkomen verdient. 

Vertel in je eigen woorden wat koopkracht is

Koopkracht

Je koopkracht laat zien hoeveel goederen en diensten je met je inkomen kunt kopen.

Je koopkracht is dus afhankelijk van:

- De prijzen

- Je inkomen

Koopkracht

Als je inkomen hetzelfde blijft en de prijzen stijgen, daalt je koopkracht.

Als je inkomen stijgt en de prijzen hetzelfde blijven, stijgt je koopkracht.

Wanneer je koopkracht stijgt, kun je meer behoeften vervullen. Je welvaart stijgt dan.

Koopkracht stijgen en daling

De prijzen stijgen met 2,5%
Het inkomen van Ahmet stijgt met 1,5%
Stijgt of daalt de koopkracht van Ahmet?

1. Stijgt
2. Daalt

De prijzen stijgen met 2,5%
Het inkomen van Lisa stijgt met 3,5%
Stijgt of daalt de koopkracht van Lisa?

1. Stijgt
2. Daalt

Inflatie

Inflatie is de gemiddelde sitjging van alle prijzen bij elkaar. Als er inflatie is en je inkomen hetzelfde blijft, daalt je koopkracht. 

Je kunt ook zeggen: door inflatie wordt je geld minder waard. 

De inflatie stijgt met 2,5%
Het inkomen van Rick stijgt met 1,5%
Met hoeveel procent stijgt of daalt de koopkracht van Rick?

1. Daalt met 0,5%
2. Stijgt met 1%
3. Daalt met 1%
4. Stijgt met 0,5%

Inflatie stijging of daling

Inflatie stijging of daling

Nominaal inkomen

Het inkomen dat je in euro's verdient, is een nominaal inkomen.

Als je nominale inkomen met 5% stijgt en er is 3% inflatie, dan ga je er in koopkracht 2% op vooruit. 

Reëel inkomen

Als je rekening houdt met de gevolgen van inflatie voor je inkomen, spreek je van een reëel inkomen. 

De reële verandering in procenten van je inkomen bereken je als volgt..

Reële verandering in procenten

Reële verandering in % = nominale verandering in % - inflatie in %

Voorbeeld:

Je nominale inkomen stijgt met 1,25%. De inflatie is 0,5%. De reële verandering van je inkomen is 1,25% - 0,5% = 0,75%.

Prijscompensatie en de loonprijspiraal

Prijscompensatie: Als de lonen net zo veel stijgen als de prijzen.

Hogere lonen betekenen voor bedrijven hogere kosten. Die kosten berekenen ij door in de verkoopprijs van hun producten. Als de prijzen stijgen, willen de werknemers weer loonverhoging enzo. 

Dit is de loon-prijsspiraal en die zorgt voor voortdurende inflatie

Oorzaken inflatie

• Loonverhoging
  
• Hogere grondstofprijzen zoals olie en graan
  
• Meer vraag van consumenten naar goederen of diensten
  
• Minder aanbod van producten
  
• Hogere belastingen of andere heffingen door de overheid
  

Deflatie

Het omgekeerde van inflatie is deflatie. Bij deflatie is er een gemiddelde daling van alle prijzen bij elkaar. 

Het gevolg van deflatie is dat je voor hetzelfde bedrag meer kunt kopen. Het geld wordt dus meer waard. 

Welke organisatie zorgt ervoor dat de inflatie niet te hoog is in Nederland?

Op welke manier zou de ECB de inflatie kunnen bijstellen?

Welke 3 termen vind jij nog moelijk na deze les?

Verdien je genoeg?

Inkomen, inflatie en koopkracht