Les 6: Global Shift

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Globalisering: gevolgen voor Centrum & (semi-) perifere landen

Shenzen, China

Als je verschillen binnen een land gaat onderzoeken, op welk schaalniveau ben je dan bezig?

1. Lokaal
2. Regionaal
3. Nationaal
4. Continentaal

Wie heeft er voordeel gehad van globalisering?

Wie heeft er nadeel gehad van globalisering?

Verbind de juiste uitspraak met het juiste gebied

Centrumgebied in centrumland

Perifeer gebied in centrumland

Centrumgebied in perifeer land

Perifeer gebied in perifeer land

Fabrieken in dit gebied trokken weg, waardoor er veel werkloosheid ontstond.

Fabrieken trokken naar dit gebied; hierdoor ontstond er werkgelegenheid en economische groei

Dit gebied blijft achter qua werkgelegenheid, inkomen en ontwikkeling.

Bedrijven plaatsen hun hoofdkantoren in deze gebieden. 

Zet de onderdelen in de juiste volgorde (1=eerst, dan 2, dan 3 enz.)

1

2

3

4

6

5

Landen ontwikkelen Speciaal Economische Zones

Bedrijven komen af op de  Speciaal Economische Zones vanwege de gunstige vestigingsvoorwaarden

Bij de speciaal economische zones ontstaat werkgelegenheid

Hierdoor ontstaat er economische groei

Dit trekt migranten aan van rurale gebieden

Er ontstaat overbevolking

Gevolgen globalisering:

Regionale ongelijkheid: sommige regio's maken economische groei mee, andere regio's niet

- Binnen centrumlanden: Rijke wereldsteden (Londen!), arme perifere gebieden

- Binnen perifere landen: ontwikkelende SEZ's / vrijhavens / EPZ, arme rurale gebieden (laag inkomen, hoog geboortecijfer e.d.) --> Migratie!

Sociale ongelijkheid; Bijvoorbeeld hoogopgeleid vs. laagopgeleid. 

Mondiale netwerken: Steden worden met elkaar verbonden, niet hele landen (op economisch, sociaal of politiek gebied)

Naar welk werelddeel is het economisch zwaartepunt verplaatst de laatste 50 jaar?

1. Europa
2. Azië
3. Zuid-Amerika
4. Afrika

Verandering

Economisch zwaartepunt verandert:

Global Shift

Deze veranderingen:

Economische Globalisering

Gevolgen global shift

Unipolaire wereld

Zuid-Zuid investeringen

BRI

Bevolkingsopbouw

Geef een voorbeeld van een demografisch kenmerk (een kenmerk van de bevolking dat een indicatie is voor de welvaart)

Centrum

Periferie

Semi-Periferie

Hoog sterftecijfer

Laag sterftecijfer

Laag geboortecijfer

Hoog geboortecijfer

Stijgende levensverwachting

Vergrijzing

Tekort aan arbeidskrachten

Overschot aan jongeren op arbeidsmarkt

Demografisch Transitiemodel: Sleep de juiste hotspot naar de juiste plek in de grafiek

In deze fase sterven er veel mensen: Er is weinig geld voor gezondheidszorg, voedsel, veilig drinkwater en hygiëne

In deze fase stijgt het gemiddeld inkomen van een land. Daardoor worden basisvoorzieningen beter. Zo wordt de gezondheidszorg beter, wordt er gezorgd voor veilig drinkwater en worden veel meer mensen gevaccineerd. Hierdoor daalt het sterftecijfer. 

Er is een groot verschil tussen het geboorte- en sterftecijfer. Het sterftecijfer is laag, terwijl het geboortecijfer hoog is. Omdat er veel meer mensen worden geboren dan er sterven, groeit de bevolking enorm.  

Het land ontwikkelt zich verder. Meiden gaan langer naar school, gaan vaker werken en trouwen later. Hierdoor krijgen ze later kinderen en daalt het geboortecijfer. 

Op een gegeven moment hebben rijke landen een laag geboorte- en een laag sterftecijfer. Omdat ze ongeveer even laag zijn, groeit de bevolking nauwelijks. Veel rijke landen (zoals Nederland) zitten in deze fase. 

In de 5e fase stijgt het sterftecijfer weer. Niet omdat het land arm wordt of er oorlog uitbreekt, maar omdat de bevolking zo oud is geworden dat deze groep mensen komt te overlijden. Landen als Duitsland en Rusland zijn in deze fase beland. 

Verbind de bevolkingsdiagrammen met de plek in het Demografische Transitiemodel

Welk binnenlands migratiepatroon is te zien bij perifere landen?
Waarom is dat zo?

Verstedelijking

Verstedelijkingsgraad: % inwoners dat woont in steden

Verstedelijkingstempo: Snelheid waarmee de verstedelijkingsgraad verandert

Verbind de bevolkingsdiagrammen met de juiste landen.

Tip: In de diagrammen staat de totale bevolking. Gebruik deze info!

https:

Huiswerk