H4.2 Botten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

wat gaan we vandaag doen?

huiswerk nakijken

herhalen 4.1: Het skelet

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 4.2 Botten

zelf aan de slag

Huiswerk

- afmaken opdrachten 1 t/m 5 Hoofdstuk 4.1

- lezen Hoofdstuk 4.2 / maken opdracht 1 t/m 3

Welk soort skelet heeft een mens?

1. uitwendig
2. inwendig

wat zijn de delen van mijn lichaam

1. schedel - ruggenmerg - ledematen
2. hoofd - romp- ledematen
3. hoofd - romp - armen- benen
4. schedel - borstkas - armen- benen

Twee functies van het skelet zijn:

1. Stevigheid en spijsvertering.
2. Beweging en uitscheiden.
3. Stevigheid en beweging.
4. Bescherming en ademhaling.

Bot 2 is een:

1. Kuitbeen
2. Scheenbeen
3. dijbeen

Hoe heet het bot bij nummer 5?

1. Sleutelbeen
2. Bovenarm
3. Schouderblad
4. opperarmbeen

Ellepijp ligt aan de kant van de.......

1. Pink
2. Duim

Thema 4 Stevigheid en beweging

4.2 Botten

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je de kenmerken van bot en van kraakbeen noemen.

- kan je beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Inleiding

In je oren en je neus zit buigbaar kraakbeen, maar de meeste botten in je lichaam zijn:
- hard en stevig

Ze buigen niet en kunnen dus breken.

4.2 Botten

Botten bestaan uit kalk en lijmstof.

Kalk is hard en zorgt voor stevigheid.

Lijmstof zorgt ervoor dat een bot een beetje buigzaam blijft.

Daardoor breekt het bot minder snel.

4.2 Botten

In je lichaam komt ook kraakbeen voor.

In kraakbeen zit veel lijmstof en weinig kalk.

Daardoor is kraakbeen stevig, maar toch heel buigzaam.

Op welke plekken in je lichaam zit kraakbeen?

kraakbeen

Er zit kraakbeen in je neus, oorschelp en tussen je ribben en je borstbeen.

Ook tussen de wervels in de wervelkolom zit kraakbeen.

Een baby kan gemakkelijk zijn eigen tenen in zijn mond steken.

Dat komt doordat een geraamte van een baby vooral bestaat uit kraakbeen.

Tijdens de groei van een baby wordt dit kraakbeen vervangen door bot.

Veranderingen

Baby's: 

veel kraakbeen (veel lijmstof),

Verandert in beenweefsel.

Ouderen: 

Beenweefsel met weinig 

lijmstof, veel 

--> breekbaar

4.2 Botten

De botten van kinderen bevatten nog veel lijmstof.

Bij het ouder worden neem te hoeveelheid lijmstof in de botten af. De hoeveelheid kalk neemt toe.

De botten worden daardoor steeds minder buigzaam.

Bij oudere mensen breken de botten gemakkelijker dan bij jonge mensen.

Begrippen uit deze les

kenmerken

samenstelling

geraamte

romp 

ledematen

kraakbeen

lijmstof

kalk

Aan de slag

4.2 Botten: lees de tekst en maak de opdrachten

                        die je nog niet af had

4.3 Beenverbinding: lees de tekst op blz 21/22 de manieren                                                      waarop botten met elkaar verbonden zijn

VRAGEN?