Hoofd- en bijzaken, samenvatten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 2

Na vandaag kun je...

1. onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken;
2. een eenvoudige samenvatting maken.

Wat weet je al over hoofd- en bijzaken?

hoofdzaken

De belangrijkste informatie in een tekst noem je de hoofdzaken

Wat niet zo belangrijk is, zijn de bijzaken.

De hoofdzaken van een tekst vind je in de inleiding en/of het slot. 

Ook iedere alinea heeft een hoofdzaak. Deze vind je in de eerste of laatste zin. 

De lay-out (opmaak) van de tekst helpt je ook om de hoofdzaken te vinden. Let op vetgedrukt tekst op  titels, tussenkopjes en de eerste en laatste alinea’s, want die bevatten vaak de hoofdzaken.

Bekijk deze tekst 

Wat voor tekstsoort is dit?

1. schoolboektekst
2. nieuwsbericht
3. advertentie
4. stageverslag

Bijzaken

De niet zo belangrijke zaken in een tekst noem je de bijzaken. 

Dit zijn bijvoorbeeld:

• Voorbeelden en extra uitleg
• Maakt de tekst duidelijker, leuker of beter te begrijpen.

Vooral in de alinea's in het middenstuk vind je voorbeelden en extra uitleg

Teksten met meer alinea's

- elke alinea heeft een eigen 

   hoofdgedachte, want de schrijver 

   wil in elke alinea iets vertellen

- de rest van de zinnen zijn 

   bijzaak (details, voorbeelden)

samenvatten

• Als je een tekst moet onthouden, kun je de belangrijkste informatie in een samenvatting zetten.
• Een samenvatting maak je door de belangrijkste zinnen van de alinea's onder elkaar te zetten.
• Je kunt de samenvatting beginnen of eindigen met de hoofdgedachte van de tekst

Verwerkingsopdracht

"Sociale media: wat doet het met ons?"

Opdracht 1: Hoofdgedachte

Lees de tekst goed door en formuleer de hoofdgedachte in één zin. Wat is het belangrijkste punt van deze tekst?

Opdracht 2: Hoofd- en bijzaken

Markeer in de tekst de hoofdzaken (de belangrijkste informatie) en de bijzaken (minder belangrijke details). Leg kort uit waarom je dat hebt gekozen. 

Opdracht 3: Samenvatting maken

Maak een samenvatting van de tekst van maximaal 100 woorden. Gebruik je eigen woorden om de tekst samen te vatten.

Opdracht 4: Reflectie*

Denk je dat sociale media een positieve of negatieve invloed hebben op jongeren in het algemeen? Waarom wel of niet?

Huiswerk week 5

BBL Perron 3 Achtergronden bij het nieuws: Opdrachten 13 tot en met 24

KBL Perron 3 Achter het nieuws: Opdrachten 16 tot en met 29