6.4 & 6.5 Renaissance of middeleeuwen?

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Waar of niet waar:
De bevolkingsgroei betekende een einde van het hofstelsel

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar:
De middeleeuwen vinden alleen in Europa plaats

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de Renaissance?

1. Italiaans voor "middeleeuwen"
2. Bloeiperiode van de kunst
3. Strijd tussen paus en keizer
4. De "nieuwe" tijd na de middeleeuwen

Waarom groeien de steden in de tijd van steden en staten?

1. Overschot aan voedsel
2. De Romeinen vertrekken
3. De Romeinen zorgen voor veiligheid
4. Landbouwvernieuwingen

Waar of niet waar:
Dankzij de burgers in de steden neemt de macht van de adel af

1. Waar
2. Niet waar

Waar of niet waar:
Sociale mobiliteit tussen de standen is makkelijk in de late middeleeuwen

1. Waar
2. Niet waar

6.4 Florence, Renaissance stad

Renaissance of middeleeuwen?

Paragraaf 6.4 & 6.5

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je:

• Uitleggen waarom rijkdom zorgt voor culturele bloei
• Vijf redenen waarom de Renaissance in Italië ontstond noemen en herkennen
• Uitleggen waarom de Dominicanen populair werden in Florence
  
• Uitleggen waarom de Renaissance een nieuwe tijd genoemd kan worden en waarom niet

Door de groei van de steden nam de macht van de adel af.
Leg uit

Renaissance

• Aanwezigheid Romeinse ruïnes leidt tot interesse in geschriften uit oudheid
• Daarnaast: kruisvaarders nemen deze geschriften terug uit Midden-Oosten
• Humanisten onderzoeken originele teksten
• Opvallend: géén christelijke god in oudheid + fouten in vertalingen
• Gevolg: men wordt kritischer over de kerk
• Carpe diem vervangt memento mori

Florence

• Dankzij langeafstandhandel en banken wordt Florence bijzonder rijk
• Gevolg: handelaren willen bewijzen hoe succesvol ze zijn --> investeren in kunst
• Economische groei leidt tot culturele bloei
• De' Medici familie investeert in gebouwen, beelden en schilderijen
• Opvallend: veel elementen uit de klassieke oudheid
• Rijke kerk is belangrijkste opdrachtgever: geloof blijft belangrijk in kunst

Waarom begon de Renaissance in Italië?

Italië

• Waarom begon de Renaissance in Italië?
• 1. Aanwezigheid Romeinse ruïnes (interesse)
• 2. Grote rijkdom dankzij langeafstandshandel
• 3. Veel rijken dus veel concurrentie (bewijzen dat jij het rijkste bent)
• 4. Kruistochten kwamen door Italiaanse steden (geld en contacten)
• 5. Minder mensen dankzij pestepidemie (meer overschot)

Savonarola

• Eind 15de eeuw: grote economische problemen in Florence
• Terwijl bisschoppen en rijke handelaren in paleizen woonden, verhongerde het volk
• Monniken van de Dominicanen orde wezen rijkdom echter af
• In Florence preekt de monnik  Savonarola tegen de katholieke kerk en rijkdom
• Bij 'vreugdevuren der ijdelheid' worden rijkdommen verbrandt... 

Reactie kerk

• Kerk voelt zich bedreigd door Savonarola
• Daarnaast veroorzaakt hij irritatie onder het volk wegens zijn overdreven vroomheid
• 1498: Savonarola wordt geëxcommuniceerd en verbrandt