Les 3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 4

Overheid en bestuur

Hoofdstuk 5 

Kan de overheid dat regelen?

Inhoud van de les

• Theorie vorige les bespreken
• Leerdoelen doornemen
• De theorie doornemen
• Huiswerk opgeven & maken 

Theorie vorige les

Wat is ook al weer....
- Een planeconomie, sociale markteconomie & vrijemarkteconomie?

- Wat is ook al weer marktwerking?

- Welke instanties zijn belangrijk voor de overheid?

- Wat was ook al weer privatiseren?

- Wat zijn ook al weer collectieve goederen?

Leerdoelen deze les

Je leert vandaag:

- Wat een begrotingstekort en overschot is.

- Hoe hoog de staatsschuld is.

- Het verschil tussen directe en indirecte belastingen. 

Begrotingstekort & -overschot

Begrotingstekort & -overschot

• Begrotingstekort = uitgaven > inkomsten
• Geld lenen
• Bezuinigen
• Belastingen verhogen
• Begrotingsoverschot = inkomsten > uitgaven
• Schuld aflossen
• Meer uitgeven

Staatsschuld

• een begrotingstekort - toename staatsschuld
• een begrotingsoverschot- afname staatschuld

https://www.destaatsschuldmeter.nl/

Directe belastingen

= belasting op inkomen winst en vermogen

-Loon en inkomstenbelasting

-Dividendbelasting

-Vennootschapsbelasting

-Successierechten

-Kansspelbelasting

Indirecte belastingen= kostprijsverhogende belastingen

- BTW

- Accijns

- Invoerrechten

-Milieuheffingen

-Motorvoertuigenbelasting

-BPM

Welk begrip zoek ik?
Een financiële bijdrage van de overheid om mensen en bedrijven te steunen.

1. Belasting
2. BTW
3. Accijn
4. Subsidie

Welk begrip zoek ik?
Burgers en bedrijven. Bedrijven verkopen goederen of diensten om winst te behalen.

1. Collectieve sector
2. Particuliere sector
3. Rijksoverheid
4. Lagere overheden

Welk begrip zoek ik?
Voorzieningen die de overheid levert en betaalt en waarvan iedereen gebruik kan maken.

1. Particuliere goederen
2. CPB
3. SER
4. Collectieve goederen

Toelichting op de rijksbegroting door de minister van Financiën

1. Begroting
2. Miljoenennota
3. Rijksbegroting
4. Staatsschuld

Uitgaven (exclusief aflossingen) - inkomsten van de overheid zijn negatief. Hoe noem je dit bedrag?

1. staatsschuld
2. begrotingstekort
3. financieringstekort
4. EMU-schuld

Hoe noemen we de belastingen zoals btw en accijns?

1. Directe belastingen
2. Indirecte belastingen

Een ander woord voor indirecte belastingen is kostprijsverhogende belastingen.

1. Waar
2. Niet waar

Vennootschapsbelasting is een voorbeeld van

1. accijns
2. BTW
3. Directe belastingen
4. Indirecte belastingen

Wat zijn directe belastingen?

1. BTW (belasting over toegevoegde waarde)
2. Accijnzen (op alcohol, brandstof en tabak)
3. Belastingen op inkomen, winst en vermogen
4. Invoerrechten

Overschot of tekort?

1. Begrotingsoverschot
2. Begrotingstekort

Waar is er sprake van als je kijkt naar de miljoenennotaposter van 2015?

1. Begrotingstekort
2. Begrotingsoverschot

Als de overheid meer uitgaven dan inkomsten verwacht, is er een

1. begrotingsoverschot
2. begrotingsevenwicht
3. begrotingsaanbod
4. begrotingstekort

Afsluiting

Huiswerk: Lees de theorie van blz. 144 t/m 147 en maak de opdrachten 12 t/m 19

Hier maak je een foto van en deze lever je in bij mij.