Herhalingsles H1

Hoi allemaal!

In deze LessonUp, wordt alle toetsstof nog één keer herhaald voor toets. 

Neem het door en heel veel succes met leren!

Herhalings les H1

Maris College - Klas 2 - vmbo 

H1 Pruiken en revoluties

Plannning

De belangrijkste punten uit H1 worden herhaald.

• Herhaling 1.1
• Herhaling 1.2
• Herhaling 1.3
• Herhaling 1.4 

Herhaling 1.1

• 1e stand = geestelijke
• 2e stand = adel
• 3e stand = de rest van de bevolking (boeren/burgers)

De standen waren niet gelijk aan elkaar.

Leden van de 1e stand & 2e stand hadden privileges

• Zij hoefden bijvoorbeeld geen belasting te betalen
• De 3e stand moesten wel belasting betalen. Zij betaalde dus de belasting voor het hele volk.
• Alleen edelen konden goed betaalde banen krijgen. Het gewone volk (burgers) hadden pech.

De derde stand was overigens ook het grootste stand, en bestond uit de meeste mensen

Herhaling 1.1

• In Westerse landen zoals Frankrijk was het normaal om te geloven wat bestuurders en geestelijken zeiden
• In de 18e eeuw veranderde dit beeld
• Het idee: alle mensen zijn gelijk geboren
• Iedereen moet dezelfde rechten hebben

Wat willen de burgers?

• Mensenrechten = rechten van alle mensen
• Vrijheid van godsdienst
• Democratie = volk beslist mee
• Grondwet = wet waarin staat hoe er geregeerd moet worden
• Grondrechten = belangrijkste rechten van burgers
• Rechtsstaat = iedereen moet zich aan de wet houden
• Koning moet zich OOK aan de wet houden

Herhaling 1.2

• Lodewijk XVI (16e) werd koning van Frankrijk in 1774
• Geen goede koning --> gaf veel geld uit aan oorlogen --> geen geld meer
• Burgers zijn ontevreden  omdat zij alle belasting moeten betalen
  
• 1789: Staten-Generaal worden bijeen geroepen
• Lodewijk XVI (16e) wilt meer belasting heffen
  
  
• Derde stand komt niet, en vormen: De Nationale Vergadering
  
• Eed op de Kaatsbaan --> De Nationale Vergadering gaat niet ut elkaar totdat de standen worden afgeschaft

• Burgers komen in opstand over de privileges 1e & 2e stand 

Herhaling 1.2

• 14 juli 1789: bestorming van de Bastille
• Bastille was een oude gevangenis / Wapenopslag
• Boze burgers verzamelen zich voor de gevangenis
• Kanon 
• Bastille geeft zich over
• Begin van de Franse Revolutie
  
  

Herhaling 1.2

• Nationale Vergadering schaft privileges geestelijken en adel af 
• 1791 komt er een Democratische grondwet
• Kiesrecht voor alle rijke mannen
• Constitutionele monarchie: Koning moet zich ook aan de grondwet houden
• Lodewijk XVI (16e) weigert te luisteren...
  Wat gebeurde er ook al weer met hem?
• 21 januari 1793 --> guillotine 

Franse revolutie = Democratische revolutie: omdat het zorgde voor grote veranderingen. Er kwam een grondwet, en het volk (rijke burgers) mochten mee bepalen

Herhaling 1.2

• Na onthoofding Lodewijk XVI is er veel onrust ontstaan
• 1799: Napoleon Bonaparte pakt de macht met een staatsgreep= macht overnemen met geweld
• Einde Franse Revolutie
• Napoleon brengt veel verandering met zich mee
• Referendum --> iedereen stemt op Napoleon
• 1804: Napoleon kroont zichzelf tot keizer

Herhaling 1.2

• Napoleon voert veel nieuwe wetten in:
• Burgerlijk recht
• Scheiding kerk en staat: beide bemoeien niet met elkaar 
  1772: Veroveren van België en Nederland
• Invoeren van dienstplicht
• Rechtspraak 
• Code Napoleon = burgerrecht 
• Iedereen is gelijk
• Meter, kilo en liter
• Rechts rijden
• Nederlandse achternamen
• Belastingstelsel

• 1815: Napoleon wordt verslagen bij Waterloo in België 

Herhaling 1.3

1588: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden;

Friesland, Groningen, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Holland, Zeeland en Drenthe

• Onder leiding van de Oranjes

Willem V is stadhouder van de Republiek

Veel onvrede:

• Het gaat er slecht aan toe in de Republiek
• Veel werkloosheid
• Oorlog verloren tegen Engeland
• beschuldigd omkoping en ontrouw

Wie krijgt hiervan de schuld?

De stadhouder --> Willem V van  Oranje-Nassau

Herhaling 1.3

• Veel mensen zijn ontevreden met Willem V
• Ze willen af van de Oranjes en een democratie
• Deze mensen noemen we patriotten

• Joan Derk van der Capellen tot den Pol
• 'Kom in opstand, wij zijn de 'ware eigenaren' van het land!'
• 
  
• Prinsgezinden/Orangisten
  Steunen de Oranjes, en dus Willem V
  
  
• Patriotten komen in opstand en jagen veel regenten weg uit het stadhuis
  
  
• Willem V wordt bang en vlucht naar Nijmegen

Herhaling 1.3

Wat gebeurt er dan?

• Vrouw van Willem (Wilhelmina van Pruisen) reist terug en wordt tegengehouden door de patriotten

• Koning van Pruisen (broer van Wilhelmina) bemoeit zich met de patriotten beweging. 
• Stuurt een groot leger naar de Republiek
• Patriotten vluchten naar Frankrijk

In Frankrijk:

• Franse Revolutie
• Patriotten willen ook een revolutie
• Vragen hulp aan de Fransen
• 1795: Republiek wordt veroverd door patriotten en Fransen
• Willem Vlucht naar Engeland
• De Bataafse Republiek wordt opgericht door patriotten

Herhaling 1.3

Nederland wordt een democratie en een eenheidsstaat

• Gemeenten en provincies moeten zich nu houden aan het landsbestuur oftewel: Rijksoverheid

• 1805: Napoleon maakt een einde aan de Bataafse Republiek
• Lodewijk Napoleon wordt koning van Nederland

• 1806: Nieuwe wet: scholen moeten worden gesticht

Onderwijsinspectie van het rijk

• 1810: Napoleon werd ingelijfd bij Frankrijk. 
• Nederland werd onder dwang opgenomen in de Franse staat

1813: Russische en Pruisische troepen jagen Fransen weg

• Einde Bataafse Revolutie 

Herhaling 1.4

1621 werd de WIC opgericht

• Handelsmonopolie op de kust van West Afrika en Amerika
• Doel: dwarsbomen Portugal en Spanje d.m.v. kaapvaart
  
  
• Nederland veroverd Portugese  koloniën in Brazilië
• Daar waren plantages te vinden o.a. in Suriname

• Nederlanders wilden niet werken op de plantages; te warm, en te zwaar werk
• Inheemse bevolking kon niet werken op de plantages; ziektes
  
  
• Nederlanders volgen de Portugezen op --> tot slaafgemaakte halen uit Afrika

Herhaling 1.4

Trans-Atlantische slavenhandel

1e reis: vanuit Europa naar West-Afrika

• Schepen namen handelswaren mee naar Afrika, zoals: geweren, buskruit, messen, alcohol, metaal etc.
• Deze producten werden geruild met de Afrikaanse bevolking voor tot slaafgemaakte

2e reis: van Afrika naar Amerika

• Slaafgemaakte werden op slavenschepen geladen 
• Kleine, krappe ruimte -- veel ziek en overlijden
• Slaven werden bij aankomst, opgeknapt en gewassen
• Plantage eigenaren kopen slaven --> brandmerken
• Aan het werk op plantages

3e reis:

• WIC kocht producten die op plantages werden verbouwd, zoals: rietsuiker, cacao en katoen mee terug naar Europa om te verkopen

Herhaling 1.4

• 1814: verbod op slavenhandel
  Slavernij ging gewoon door
  
  
• 1833: Engeland schaft de slavernij af
• 1848: Frankrijk schaft de slavernij af
  Gevolg: Veel vluchtpogingen naar Brits-Guyana en Frans-Guyana
  
  
• Gouverneur doet verzoek om slavernij af te schaffen, maar dat wordt heel snel geweigerd. 

Herhaling 1.4

• 1853: De hut van oom Tom
  
• Hartverscheurend verhaal
  
  Mensen beginnen steeds meer na te denken over slavernij -- Meningen veranderen
  "in een christelijk land zoals Nederland hoort geen slavernij thuis!"
  
  
• Nog steeds geen afschaffing. Waarom?
• 1. Geen arbeidskrachten
• 2. Geen geld om de slavenhouders te betalen
  
  
• 1 juli 1863: Slavernij wordt in Nederland afgeschaft
  
• 10 jaar verplicht blijven werken
• Keti Koti