Les 2 Betogen havo vwo leerjaar 2

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Betogen

Les 2

Betoog

Wat is een standpunt?

1. De hoofdgedachte van een betoog
2. Het onderwerp van een betoog.
3. Het doel van een betoog
4. De opbouw van een betoog

Wat is een argument?

1. Een feit waarmee je je mening onderbouwt.
2. Een reden waarmee je je mening onderbouwt.

Een goede schrijver bedenkt in zijn betoog al tegenargumenten. Waarom zou hij dit doen?

1. Het haalt zijn eigen stuk onderuit.
2. Hij kan direct aangeven waarom dit niet zo is.
3. Zijn argumenten wegen daardoor zwaarder.
4. Hij houdt wel van een beetje tegengas.

Bedenk een situatie op bijbaantje waarbij je argumenten gebruikt.

Een argument...

1. staat in de eerste of de tweede zin van de alinea.
2. is alleen een hoofdzin.
3. wordt aangegeven met een opsommende signaalwoorden.
4. wordt aangegeven met redengevende signaalwoorden.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Titel

Inleiding

Standpunt

Eerste argument

Tweede argument

Tegenargument

Weerlegging

Slot

Belangrijk

Zorg ervoor dat de lezer de opbouw van je betoog goed kan blijven volgen:

• Gebruik signaalwoorden om je argumenten op te sommen (om te beginnen, daarnaast)
• Om een reden of argument aan te geven (want, daarom, dat blijkt uit, omdat)
• Om aan te geven dat je een samenvatting of conclusie geeft (kortom, al met al)

Bouwplan

Maak voordat je een tekst schrijft altijd een schrijfplan. Hierin schrijf je o.a. op:

* wie gaat je tekst lezen? Voor welke doelgroep is het bedoeld?

* Wat is het doel van je tekst?

* Wat is het onderwerp?

* Wat is de hoofdgedachte?

Stap 1

• Noem bij inleiding het onderwerp en je standpunt.
• Noem bij middenstuk één voor één de argumenten en een tegenargument.
• Noem bij slot nogmaals je standpunt, trek een conclusie of vat het samen. 

Stap 2

• Noteer zoveel mogelijk steekwoorden 

Bijvoorbeeld

Onderwerp: de doodstraf

Doel: overtuigen

Hoofdgedachte: De doodstraf moet wereldwijd afgeschaft

Stap 3

Bedenk de inleiding. 

Omschrijf het onderwerp en kondig je standpunt aan met signaalwoorden zoals:

Ik vind......, 

Ik ben van mening...........

Stap 4

Baseer je argumenten op feiten. 

Hiervoor gebruik je bronnen, zoals artikelen uit een krant, om je standpunt te verdedigen.

Let hierbij op:

* de bron

* de auteur

* tijdstip (jaar) van uitgave

Stap 5

Gebruik in het middenstuk bij elk nieuw argument signaalwoorden voor een opsomming:

om te beginnen, vervolgens, daarnaast, ook etc.

Stap 6

Herhaal in het slot kort je standpunt en gebruik een signaalwoord voor je conclusie:

al met al, kortom, dus etc.

Hoe maak je de opbouw van een betoog duidelijk?

1. Je tekst zo kort mogelijk houden
2. Door alles in één tekst te schrijven
3. Door signaalwoorden te gebruiken

In een bouwplan (onderdeel schrijven) leg je de inhoud vast van je tekst.

1. Juist
2. Onjuist

Opbouw van een overtuigende tekst

Inleiding

Middenstuk

Slot

Standpunt noemen

Conclusie trekken

Onderwerp noemen

Argumenten noemen

Tegenargumenten noemen

Achter 'hoofdgedachte' in het bouwplan geef ik aan wat het standpunt is.

1. Waar
2. Niet waar

Einde