Les 3: Dwarsprofiel rivieren

Startklaar
1 / 37
next
Slide 1: Slide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvmbo, mavo, havo, vwoLeerjaar 1-6

This lesson contains 37 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 70 min

Items in this lesson

Startklaar

Slide 1 - Slide

Startklaar (3 min)

Docent begroet leerlingen, instrueert alle leerlingen om startklaar te zijn en legt materialen klaar.

Leerlingen zorgen ervoor dat zij alle benodigde spullen op tafel hebben, jas uit, mobiel in tas. (Zorg voor een nette en georganiseerde ruimte.)
Terugblik
Deel rivier
Verhang
Stroomsnelheid

Bovenloop


Middenloop


Benedenloop


Groot
Kleiner
Kleinst
Snel
Minder 
snel
Langzaamst

Slide 2 - Drag question

This item has no instructions

Terugblik
Lichtblauw
Lichtgroen
Maas
Rijn

Slide 3 - Drag question

This item has no instructions

Terugblik
Rijn
Maas
IJssel

Slide 4 - Drag question

This item has no instructions

Terugblik

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Vorige les
Terugblik

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Vorige les
Terugblik
C                C                B                A        

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

LEZEN 10 min
Lezen

Slide 8 - Slide

https://nos.nl/artikel/2504016-klimaatdilemma-voor-nederland-hoe-lozen-we-de-rivieren-in-een-steeds-hogere-zee
      Lesdoel
Vandaag gaan we leren over de verschillende delen van een rivier en hoe ze helpen om het water in goede banen te leiden, vooral in tijden van hoge waterstanden. 

We zullen kijken naar het zomerbed, winterbed, zomerdijk, winterdijk en uiterwaarden, en hoe deze onderdelen samenwerken om overstromingen te voorkomen.

Slide 9 - Slide

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen
      Lesdoel
Heb je ooit langs een rivier gewandeld en de brede, open vlaktes aan beide kanten gezien? 

Wat denk je dat deze vlaktes doen, vooral als het waterpeil stijgt?

Slide 10 - Slide

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen
Voorkennis
1. De leerlingen kennen de begrippen debiet en regiem.

2. De leerlingen weten wat dijken zijn.

3. De leerlingen kennen de lengteprofiel van een rivier.

Slide 11 - Slide

Welke voorkennis is nodig voor het doel.
Controleer of de leerlingen deze voorkennis beheersten door het stellen van Controle van Begrip vragen
Dwarsprofiel

Slide 12 - Slide

Hoe hoge hoe kouder.
Hoe verder van de evenaar hoe kouder.
Krib
Vaargeul
Uiterwaard
Zomerdijk
Winterdijk

Slide 13 - Drag question

This item has no instructions

Functie onderdelen

Waarom bouwen we zomer- en winterdijken en uiterwaarden?

Waarom niet gewoon één hele hoge zomerdijk?

Slide 14 - Slide

Hoe hoge hoe kouder.
Hoe verder van de evenaar hoe kouder.
Is er een verband?

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Kribben?

Hoe helpen de kribben om
om het waterpeil te reguleren?

1) Helpt dit ook scheepsvaart?
2) Helpt dit ook in het kader van
    klimaatverandering?


Slide 16 - Slide

Hoe hoge hoe kouder.
Hoe verder van de evenaar hoe kouder.
Controle van begrip:
Wat is het verschil tussen een zomerbed en
een winterbed in een rivier?

Slide 17 - Open question

Het zomerbed is het deel van de rivier dat water afvoert bij normale omstandigheden, terwijl het winterbed breder is en water afvoert bij hoge waterstanden, zoals tijdens de winter of bij zware regenval.
Controle van begrip:
Leg uit hoe uiterwaarden bijdragen aan het
verminderen van overstromingsrisico's.

Slide 18 - Open question

Uiterwaarden zijn gebieden naast de rivier die bij hoge waterstanden onder water komen te staan. Ze fungeren als opvanggebied voor overtollig water, waardoor de druk op de dijken vermindert en het risico op overstromingen afneemt.
Zelf aan de slag
Uitspraak 1: Het winterbed van een rivier is breder dan het zomerbed.
Uitspraak 2: De uiterwaarden zorgen voor een verhoogd risico op 
                          overstromingen.
Uitspraak 3: Zomerdijken bieden voldoende bescherming tegen 
                          overstromingen tijdens hevige regenval in de winter.

-> Neem de cijfers 1, 2 en 3 van de uitspraken over op het antwoordblad en 
      zet erachter of de uitspraak juist of onjuist is.

Slide 19 - Slide

Uitspraak 1: Juist
Uitspraak 2: Onjuist
Uitspraak 3: Onjuist
Zelf aan de slag
Tekst met keuzemogelijkheden:
De uiterwaarden fungeren als een opvanggebied voor overtollig water bij hoogwater. Door deze overstromingsgebieden … (volledig benut / onvoldoende benut) kan het risico op overstromingen in … (winter / zomer) aanzienlijk worden verminderd.

-> Neem de cijfers 1 en 2 over op het antwoordblad en zet de juiste keuze 
      erachter.

Slide 20 - Slide

1: volledig benut
2: winter
Zelf aan de slag
Bij zware regenval in de winter kan het waterpeil van de rivier sterk stijgen.
-> Geef aan hoe het gebruik van zowel het winterbed als de uiterwaarden 
      kan bijdragen aan het verminderen van het overstromingsrisico.

Slide 21 - Slide

Het winterbed biedt ruimte voor de rivier om uit te zetten tijdens hoogwater, terwijl de uiterwaarden het overtollige water opvangen, waardoor het risico op overstromingen wordt verminderd.
     Kleine afsluiting
Zomerbed
Winterbed
Zomerdijk
Winterdijk
Uiterwaarden
Klimaatverandering
Dijk
Dwarsprofiel

Slide 22 - Slide

Kleine lesafsluiting (5 min) 

Docent controleert begrip door opdrachten of vragen die de begrippen en vaardigheden van het lesdoel toetsen.

Leerlingen werken zelfstandig of in een groepje aan opdrachten, kunnen vragen stellen aan de docent maar werken grotendeels zelfstandig.

Controle van begrip vragen
(Aan)tekeningen
Tekening 1.
Dwarsprofiel rivier

Slide 23 - Slide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Oud examenvraag

Slide 25 - Slide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

26 maximumscore 2
Een juiste uitleg is:
• Door klimaatverandering wordt de kans op (extreme) droogte groter /
neemt de neerslagintensiteit toe (oorzaak) 1
• waardoor de schommelingen tussen laagwater en piekafvoer groter
worden (gevolg) 1 

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Oud examenvraag

Slide 27 - Slide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

27 maximumscore 2
• Juiste vormen van rivierbedverruiming zijn: 
- verdieping van de stroomgeul
- dijkverlegging
- nevengeulen aanleggen 

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Oud examenvraag

Slide 29 - Slide

Zelfstandige verwerking (10 min)
Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

28 maximumscore 2
• Een juist antwoord is: bij hoogwater moet het water zo snel mogelijk
worden afgevoerd 1
• Juiste antwoorden zijn: 1
- Om de toestroom van water naar de IJssel / het IJsselmeer te
waarborgen.
-  Om het waterpeil in de Neder-Rijn en de Lek te waarborgen (voor
de scheepvaart). 

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

      Grote afsluiting
Vandaag gaan we leren over de verschillende delen van een rivier en hoe ze helpen om het water in goede banen te leiden, vooral in tijden van hoge waterstanden. 

We zullen kijken naar het zomerbed, winterbed, zomerdijk, winterdijk en uiterwaarden, en hoe deze onderdelen samenwerken om overstromingen te voorkomen.

Slide 31 - Slide

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen
retrieval practice
https://quizlet.com/join/MpbntExdJ?i=1fo1jg&x=1bqt

Slide 32 - Slide

Retrieval practice (10 min)
Docent geeft de leerlingen de tijd om zelf te oefenen met de lesstof en biedt ondersteuning indien nodig.

Leerlingen oefenen zelf met de lesstof door begrippen te oefenen met Quizlet, flashcards te maken en zichzelf te overhoren of topografie spellen online te doen.

Quizlet, flashcards maken, zichzelf overhoren, topografie spellen online

Slide 33 - Link

This item has no instructions

 Vraag 1
(R) 1 punt

Het dwarsprofiel van een rivier bestaat uit verschillende onderdelen die elk een specifieke functie hebben. 
-> Geef de definitie van het zomerbed.

Slide 34 - Slide

Het zomerbed is het deel van de rivier dat water afvoert bij normale omstandigheden.
Vraag 2 
(T1) 2 punten

Dijken spelen een cruciale rol in het waterbeheer in Nederland.
-> Leg uit wat het verschil is tussen een zomerdijk en een winterdijk.

Slide 35 - Slide

Een zomerdijk beschermt het land tegen overstromingen bij normale waterstanden, terwijl een winterdijk hoger en sterker is en bescherming biedt tegen extreem hoge waterstanden en overstromingen.
Vraag 3 
(T2) 2 punten

Uiterwaarden zijn belangrijk voor het verminderen van overstromingsrisico's. -> Beschrijf hoe uiterwaarden functioneren bij hoge waterstanden.

Slide 36 - Slide

Uiterwaarden zijn gebieden naast de rivier die bij hoge waterstanden onder water komen te staan. Ze fungeren als opvanggebied voor overtollig water, waardoor de druk op de dijken vermindert en het risico op overstromingen afneemt.
Vraag 4 
(T1) 3 punten

Het dwarsprofiel van een rivier helpt bij het reguleren van het waterpeil. Het bestaat uit verschillende onderdelen zoals het __________, het __________, de __________ en de __________. De dijken beschermen het land, waarbij de __________ dijk belangrijk is bij normale waterstanden en de __________ dijk bij hoge waterstanden.

Slide 37 - Slide

Het dwarsprofiel van een rivier helpt bij het reguleren van het waterpeil. Het bestaat uit verschillende onderdelen zoals het zomerbed, het winterbed, de zomerdijk en de winterdijk. De dijken beschermen het land, waarbij de zomerdijk belangrijk is bij normale waterstanden en de winterdijk bij hoge waterstanden.