les 1: Mens en wereldbeeld

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Periode 3: Mens-en Wereldbeeld

We gaan deze periode aan de slag met Mens- en Wereldbeeld.

Hoe zie jij de mens en de wereld om je heen? 

Hoe wordt de mens gezien in de geschiedenis? 

Hoe zitten we inelkaar en hoe zal onze toekomst eruit zien?

Filosofie-Godsdienst- Samenleving- PO- toets

Werkwijze

- Ik deel de leerdoelen weer uit op papier en online

-Invullen is je eigen verantwoordelijkheid. De antwoorden zijn te vinden in de Lesson-up en in de uitleg.

- Einde periode: PO &Toets over leerdoelen.

Les 1 : Van waar en waarom de mens?

- We kijken naar verschillende theorieën over de herkomst van de mens. Je kunt er twee noemen.

- Je kent de belangrijkste begrippen: Polytheïsme, 

Monotheïsme, Creationisme, evolutie, Darwinisme, intelligent design.

- Hoe denk jij erover? Je kunt je eigen mening formuleren

- Wat zeggen de grote wereldreligies? Je kent het mensbeeld van de verschillende religies.

Hoe is de mens ontstaan?
Braindump->

In den beginne..

- Zolang er mensen zijn, denken zij na over het ontstaan van de kosmos, de aarde en de mens zelf.

- Er ontstonden talloze scheppingsverhalen, duizenden jaren lang.

- De grote beschavingen ( Egypte, Grieken en Romeinen) hadden een complete rangorde ( pantheon) van Goden. Zij namen elk een deel van de schepping voor hun rekening en hadden karakters en eigenschappen zoals de mensen. Een geloof in meer goden heet: Polytheïsme

- Met de komst van het Christendom (300 NaCHr) in het westen werd de Joodse gedachte gangbaar dat er 1 God was die hemel, aarde én mensen geschapen heeft. Een geloof in één God heet : Monotheïsme

- Dacht de mens al na over zijn oorsprong. Alles heeft een begin en eind. Zo ook het eigen leven en het leven in het algemeen..toch? 

- Volgens de godsdienstwetenschap zochten de mensen naar hun oorsprong in oude verhalen; mythes. Zo zijn er talloze scheppingsverhalen. ( Verhaal) .

- De eerste steden ontstonden in het Sumer-gebied, het huidige Irak, aan de rivieren De Eufraat en de Tigris. De mensen vertelden eerst scheppingsverhalen aan elkaar met rituelen brachten hen in contact met de onbegrepen wereld van de schepping. Later zetten zij dit op schrift. 

-Veel later, in de 'beschaafde wereld': Egypte ( 3000 VChr. )en nog veel later Grieken ( 800 VChr) en Romeinen ( 200 Vchr) hadden een enorm pantheon van goden en godenverhalen. Zij hadden de eigenschappen en het karakter van mensen. 

- Met de komst van het Christendom , 300 jr NaChr. in het Westen gingen mensen er vanuit dat er 1 God was die de aarde schiep ( Dit was een Joodse gedachte 2000 VChr?). 

- Veelgodendom : Polytheïsme was dus duizenden jaren gebruikelijk. Met de komst van het christendom geloofden mensen in de schepping door 1 God. Monotheïsme. 

Hoe zat het ook alweer met het scheppingsverhaal van de Joodse en christelijke gelovigen?

De verlichting

Deze periode duurde c.a  halverwege de 17e eeuw (1650) tot 1800.

 Mede door de snelle verspreiding van drukwerk kon je snel je ideeën verspreiden. 

Je kan het vergelijken met de puberteit van de geschiedenis. De mens begon zelfstandiger te denken: werd nieuwsgierig , nam geen genoegen meer met antwoorden van de kerk alleen en de wetenschap bloeide op. 

Men deed nu meer ( wetenschappelijk) onderzoek. Ze zagen de systemen in de scheppingin eerste instantie als werk van God. Creationisme is de overtuiging dat hemel en aarde geschapen zijn door God. 

Er werden ontdekkingen gedaan in de natuur die leidde tot het idee van 

evolutie: Een geleidelijke verandering binnen soorten door aanpassing in de omgeving.

OerknaL of Big Bang theorie

Niet voor te stellen, maar wel te berekenen.

- Het heelal dijt uit, dus heeft het een begin.

- Eind 1920 ontdekt door de priester Georges Lemaître:

Noemde die begintoestand het ‘oeratoom’, en hij suggereerde dat de uitdijing van het heelal in gang gezet is door de explosie van dit ‘kosmisch ei’.

- En uiteindelijk.. wat gebeurt er als het heelal stopt met uitdijen..?

                               Darwinisme                       

Charles Darwin ( 1809 -1882)

-  Brits natuuronderzoeker, bioloog en geoloog.

- Beschreef het proces van natuurlijke selectie in zijn werk: On the Origin of Species (1859)

- Planten en dieren moeten zich aanpassen om te overleven. Zo ontstaan ook nieuwe planten- en diersoorten. 

Christendom

De aarde is gemaakt in 6 dagen. De zevende dag is een rustdag. 

God heeft Adam geschapen uit aarde en blies hem levensadem in. 

Uit zijn rib creëerde Hij Eva ( versie 1 ) of schiep hen gelijk ( versie 2)

De mens gaf de wereld om zich heen, dieren en planten hun naam

Mensbeeld: De mens is evenbeeld van God. Is in staat voor het goede te kiezen en heeft heerschappij over de schepping.

Islam

God heeft de wereld geschapen en de mens uit een 'bloedklonter'.

Ook wordt er geschreven dat Adam ( Aarde) en Eva ( Adem), de eerste mens uit klei is gemaakt. 

De mens lijkt niet op Allah (God). God is almachtig.

Man en vrouw zijn gelijkwaardig geschapen.

God heeft schepping naam gegeven

Mensbeeld: De mens is schepping van God en zo bedoeld. Getest door de duivel, maar in staat voor het goede te kiezen. De mens moet de wereld in de juiste balans houden.

Over de schepping in de Koran:

“Hij heeft de mens geschapen. Hij heeft hem de uiteenzetting (van de Koran) geleerd. De zon en de maan volgen de berekende baan. En de planten en de bomen knielen zich neer. En Hij heeft de hemel hoog opgeheven en Hij heeft de weegschaal (der gerechtigheid) geplaatst. Opdat jullie het evenwicht niet verstoren. En houdt de weegschaal in evenwicht met rechtvaardigheid, en breng geen afwijkingen in het evenwicht. En de aarde heeft Hij voor de schepselen gemaakt.” (Koran 55:3-10) (2)

Hindoeïsme

Meergodendom: Polytheïsme. 

Huisaltaar- volksgeloof

Uiteindelijk 1 God: Brahma ( schepper)

Maar in 'samenwerking 'met Vishnu ( onderhoud) en Shiva ( vernietiging)

Mensbeeld .Karma: De mens is zelf verantwoordelijk voor de gevolgen van zijn daden. Vechten tegen het lot is niet goed.

Als God de mens heeft geschapen.. Wat zijn dan de gevolgen voor je leven?

Als ons bestaan berust op toeval..
Wat zijn dan de gevolgen voor jouw leven?

En hoe zit het met jouw mensbeeld?

Even een korte test.. 

senecaburgerschap.nl

Herken jij jezelf in dit mensbeeld?