Redevoering: analyse speech Rutte

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Redevoering

We bekijken eerst nog eens de zeven voorwaarden voor een goede speech. Sommige aspecten kwamen al aan bod tijdens de troublespeeches. 

Zie WB (retoriek is chic), p. 3

Een goede redevoering is ...

Afgestemd op het publiek.

Lees punt 1. 

Een goede redevoering is ...

Op het lijf geschreven van de spreker.

(Lees punt 2)

Een goede redevoering heeft ...

Een duidelijke boodschap! 

Lees punt 3. 

Een redevoering komt beter over wanneer je er enkele ... in verwerkt.

Coronaspeech van Marc Rutte

De Nederlandse premier gaf op 16 maart - in het begin van de coronacrisis - een fel bejubelde speech. 

Het Parool over de speech

Premier Mark Rutte heeft alom lof geoogst voor zijn tv-toespraak van afgelopen maandag. Althans in eerste instantie, want in de loop van de week ontstond toch twijfel over de haalbaarheid van de gecontroleerde groepsimmuniteit, die in zijn scenario een centrale plaats leek in te nemen. Niettemin: op zichzelf was de rede goed ge­componeerd en helder. Rutte sprak de tekst met overtuigingskracht en zonder pijnlijke haperingen uit.

Het Parool over de speech

In zijn ‘Coronatoespraak’ deed minister-president Mark Rutte iets bijzonders. Hij deed in eerste instantie geen beroep op emoties, wat politici gewoon zijn te doen, maar hij deed een beroep op de wetenschap. De wetenschap voorspelt ons een zware toekomst, maar de wetenschap zal ons ten slotte ook gaan redden. Het toegesproken volk geloofde de minister-president en hield zich in geheel Nederland aan de opdracht zoveel mogelijk thuis te blijven, de handen te wassen en kwetsbare ouderen te mijden.

Coronaspeech van Marc Rutte 

Je bekijkt (delen van) de speech in de volgende slide.

Af en toe wordt de redevoering onderbroken voor een vraag over wat je net hebt gehoord. Zo kom je de laatste drie stelregels voor een goede redevoering te weten. 

02:59

'We zitten in een achtbaan die steeds sneller lijkt te rijden': welke techniek gebruikte Rutte?

1. Voorbeeld
2. Anafoor
3. Metafoor
4. Overdrijving

03:19

Welke beweringen kloppen over wat Rutte net heeft gezegd?

1. Door ze eerst te noemen, toont hij zijn medeleven.
2. Hij benadrukt de structuur: het begin van de toespraak.
3. Rutte gebruikt moeilijke woordenschat.
4. Door ze eerst te noemen, toont hij zijn prioriteit.

03:45

Hoe heet de stijlfiguur waarbij je iemand rechtstreeks aanspreekt? Opgelet: staat niet in je WB op p. 5!

1. Alliteratie
2. Antithese
3. Personificatie
4. Apostrofe

04:14

Welke handige retorische techniek paste Rutte net NIET toe?

1. Hij gebruikte een drieledige structuur.
2. Hij hanteert de retorische vraag.
3. Hij gaf concrete voorbeelden.
4. Hij gebruikt een anafoor.

04:43

Let op de driedelige opsomming die volgt ... 

Je speech structureren via het cijfer twee (bv. armen en rijken) of drie (bv. kinderen, volwassenen en senioren) werkt goed. 

05:08

Durf ook de nodige stiltes te laten vallen in je redevoering. 

Zulke pauzes bakenen de verschillende delen af. 

05:38

Welke stijlfiguur hoorde je net passeren?

1. Epifoor
2. Anafoor
3. Metafoor
4. Repetitio

05:55

Rutte gebruikte net het woord 'groepsimmuniteit'. Daar kreeg hij later kritiek op, want er rees twijfel over de haalbaarheid van de gecontroleerde groepsimmuniteit. Niettemin blijft zijn speech goed gecomponeerd en helder.

We luisteren verder! 

06:05

Aan welke stelregel op WB p. 3-4 besteedt Rutte extra aandacht?

1. In spreektaal i.p.v. schrijftaal
2. Concreet i.p.v. abstract
3. Een hoorbare structuur
4. Stijl en aantrekkingskracht

06:39

Aan welke stelregel gehoorzaamt Rutte nu?

1. In spreektaal i.p.v. schrijftaal
2. Concreet i.p.v. abstract
3. Hoorbare structuur
4. Stijl en aantrekkingskracht

06:54

'Dat is het scenario van onze keuze.' Welke stelregel voor een goede speech hanteert Rutte nu vooral?

08:43

'Hoe' geeft Rutte zijn speech? Denk aan taal- en stemgebruik, houding, oogcontact ...

10:29

Welke stelregel voor een goede speech viel hier vooral op?

1. In spreektaal i.p.v. schrijftaal
2. Concreet i.p.v. abstract
3. Hoorbare structuur
4. Stijl en aantrekkingskracht

10:45

Hoe heet dat nu weer, je publiek rechtstreeks aanspreken?

11:33

'Blijf ..., blijf ..., blijf ...': welke stijlfiguur hanteerde Rutte hier vlotjes?

12:55

Merkte je op dat de premier afsluit met een duidelijke boodschap? Herhaal je boodschap nog eens op het einde. 

'Let op elkaar.'

'Ik reken op u.'

12:58

Hoe lang duurde deze speech?

Je leerde via deze speech drie nieuwe stelregels kennen:

In spreektaal i.p.v. schrijftaal

Concreet i.p.v. abstract

Hoorbare structuur

Daarnaast besteedden we ook aandacht aan ...

Duidelijke boodschap

Stijl en aantrekkingskracht

Spreektaal i.p.v. schrijftaal

Concreet i.p.v. abstract

Hoorbare structuur

Geen passieve zinnen

Een eigen ervaring

Geen afkortingen

Voorbeelden

Luisteraar op sleeptouw nemen

Signaalwoorden

Herhalen

Metaforen