Mediaopvoeding en Online hulpverlening

• Mediawijsheid
• Basisschool
• Groep 6-8

Je kunt je telefoon, laptop, Playstation... niet meer weg denken. Maar wat weet je eigenlijk allemaal over (sociale) media? 

Test jezelf!

Aan welke onderwerpen denk jij als het gaat om (sociale) media?

Uitleg!

Media zijn websites of apps waarbij iedereen informatie kan delen, zoals: teksten, afbeeldingen en video's. Anderen kunnen reageren op deze berichten of deze delen. Dit gebeurt bijvoorbeeld via Google, sociale mediaplatformen (zoals WhatsApp, Snapchat en Omegle) of games (zoals Roblox en GTA).

Voordelen (sociale) media

Nadelen (sociale) media

Vrienden maken

Cyberpesten

Informatie verzamelen

Verslavend

Altijd op de hoogte van het laatste nieuws

Privacy komt in gevaar

Onderdeel 1: Cyberpesten

Horen de volgende begripppen bij plagen of pesten?

Plagen

Pesten

Kun je om lachen

Gaat lang door

Eén op één

Stopt optijd

Snel opgelost

Gemeen

Groep tegen één 

Heeft nadelige gevolgen

Uitleg!

Cyberpesten gaat dus om het opzettelijk kwetsen van iemand online. Om te spreken van pesten moet het gedrag meerdere keren voorkomen. Vaak vindt het pesten plaatst in meerdere omgevingen, zoals op school en tijdens het sporten. Ook heeft degene die pest vaak meer macht dan degene die gepest word. De pester heeft bijvoorbeeld meer vrienden of is ouder dan degene die gepest wordt.

Online pesten is minder erg dan in het echt

Als Imke in de groepsapp een vraag stelt, wordt ze door iedereen opzettelijk genegeerd. Is dit een voorbeeld van cyberpesten?

1. Ja
2. Nee

Imke stuurt een Snapchat waarin ze een blauwe broek en een rood shirt aan heeft. Haar klasgenoot stuurt terug: je lijkt wel een smurf hahaha. Imke stuurt een lachende emoji terug. Is dit een voorbeeld van cyberpesten?

1. Ja
2. Nee

Een klasgenoot van Imke maakt zonder dat Imke het weet een Roblox-account aan met de gebruikersnaam: imke-is-een-sukkel.nl. Is dit een voorbeeld van cyberpesten?

1. Ja
2. Nee

Voorbeelden van cyberpesten zijn dus:

A. Het herhaaldelijk plaatsen van onaardige reacties

B. Het versturen van scheldteksten

C. Iemand negeren op sociale media

D. Iemand uit de groepsapp gooien/laten

E. Online sms’en over een ander zonder dat hij/zij mee doet in het gesprek

F. Het plaatsten van een foto/video zonder dat daar toestemming voor is

0

Uitleg!

Pesten kan ook voorkomen tijdens het gamen. Dat noem je met een lastig woord 'toxicity'. Je kunt bijvoorbeeld uitgescholden worden, in-game-aankopen stelen van een andere speler of andere spelers opzettelijk irriteren. 
Omdat je de reactie van een ander tijdens het game niet kunt zien, kan het bijvoorbeeld lastig zijn om in te schatten of de ander jou grappen nog wel leuk vind...

.

Wat 

denk 

jij?

Wat kun je doen om te controleren of de andere speler jou grappen tijdens het gamen nog wel leuk vind?

.

Wat
denk jij?

Iedereen heeft wel eens iets vervelends meegemaakt online. Wanneer gaat iemand volgens jou te ver op (sociale) media?

Evaluatievraag:
Wat heb jij geleerd over cyberpesten?

Ik heb geleerd wat ik kan doen als ik online gepest wordt.

Ik heb geleerd wat cyberpesten inhoudt.

Ik heb geleerd wat het verschil is tussen plagen en pesten.

Ik heb geleerd dat online pesten niet hetzelfde is als in het echt pesten.

Ik heb al bovenstaande antwoorden geleerd.

Ik heb niks nieuws geleerd.

Onderdeel 2: Wat is echt en wat is nep?

Wat is nepnieuws?

1. Alle informatie op het internet
2. Informatie zonder schrijver/auteur
3. Informatie op het internet die niet waar is
4. Als iemand informatie over mij deelt zonder toestemming

Uitleg!

Nepnieuws gaat om informatie op het internet die niet waar is. Vaak wordt deze informatie met opzet gemaakt en doorgestuurd voor geld. Nepnieuws kan ook verspreidt worden om andere mensen pijn te doen. 

Maar, je kunt ook een nieuwe werkelijkheid creëren door neppe informatie op het internet. Maar wat betekent dat? En wat kun je daar aan doen? 

We bekijken daarvoor de volgende video tot 1.47...

Uitleg!

Zo'n algoritme kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat jij alleen maar je favoriete filmpjes over MineCraft ziet. Maar, een algoritme kan er ook voor zorgen dat je steeds nare of enge dingen ziet waar je helemaal niet om gevraagd hebt...

Hoe kun je een vervelend/ ongewenst/ ongevraagd algoritme verbreken?

1. De media blokkeren of rapporteren
2. De media negeren
3. Niet reageren op de media of een like geven
4. Meer aandacht besteden aan andere media

Echt of nep?

Kijk naar het Instagram account hiernaast. Is dit account denk je een echt of nep? Waar denk je dat aan te zien?

Dit account is echt/nep omdat...

.

Wat 

denk 

jij?

Hoe kun je weten of de persoon met
wie je praat echt is? Leg je antwoord uit.

Evaluatievraag:
'Ik ben mij er bewust van wat ik kan doen als ik nepnieuws zie of in een vervelend algoritme terecht kom'

Eens

Neutraal

Oneens

Onderdeel 3: kosten van (sociale) media

Uitleg!

Het internet is een gekke plaats. Er kan enorm veel geld mee verdient worden en toch kunnen wij heel veel doen zonder iets te betalen. Hoe kan dat eigenlijk?

Speel de plaatjes naar het juiste hokje:

Gratis

Kost geld

= niet gratis, TikTok slaat jou personlijke gegevens op, laat je naar reclames kijken en in-de-app-aankopen doen

= niet gratis, want MB's/ een telefoon moet je kopen

= niet gratis, je betaald door naar reclames te kijken en in-de-app-aankopen doen

= niet gratis, je betaald door reclames te bekijken. YouTubers maken in hun video's ook vaak reclame

= niet gratis, je moet een abbonement kopen.

Soms zet een vlogger #sp of #spon bij een video, dat betekent ‘sponsored’. Dan weet je dat het reclame is!

Door toegang te moeten geven tot van alles, is media ook niet gratis. Probeer 3 voorbeelden te geven van dingen waar je toegang voor moet geven om een app te kunnen gebruiken.

Evaluatievraag:
'Ik weet door de quiz beter hoe het kan dat ik (sociale) media soms gratis kan gebruiken'

Eens

Neutraal

Oneens

Onderdeel 3: Gezond en veilig mediagebruik + privacy

Uitleg!

Als je gezond en veilig media kunt gebruiken, ben je mediawijs. Mediawijsheid houdt ook in dat je weet hoe je met elkaar om kunt gaan online. 

Privacy gaat om het gebruiken en verspreiden van persoonlijke gegeven. Dat is bijvoorbeeld jou leeftijd, woonplaats of telefoonnummer. Weet jij wie/wat er allemaal toegang heeft tot jou persoonlijke gegevens? En hoe goed bescherm jij jouw privacy?

Als je gezond media wil gebruikt, is het handig om te weten hoe veel uur je achter een beeldscherm besteed. Hoeveel uur per dag besteed jij achter een beeldscherm denk je?
(op school, thuis, gamen, tablet, PlayStation...)

1. 0-1 uur per dag
2. 2-3 uur per dag
3. 3-4 uur per dag
4. Meer dan 4 uur per dag

Wist je dat...

Wist je dat kinderen tussen de 6 en 12 jaar gemiddeld 3 uur per dag achter een beeldscherm zitten.

...en kinderen ouder dan 12 jaar besteden gemiddeld 5 uur per dag achter een beeldscherm.

Maar, hoe lang jij achter een beeldscherm zit, hoeft helemaal niet slecht te zijn! Beeldschermen worden naast gamen of (sociale) media namelijk ook voor hele andere dingen gebruikt. Waar gebruik jij je beeldscherm nog meer voor?

Beeldschermen kunnen je wel afleiden van school. Je reageert nog even snel op dat ene appje of speelt nog één potje voordat je aan je huiswerk begint. Wat doe jij om te zorgen dat beeldschermen je niet afleiden?

Leg je telefoon in een andere kamer!

Notificaties/meldingen uitzetten!

Gameslot installeren!

Plan wanneer je op een beeldscherm wil!

Vraag om hulp als je dat niet zelfstandig lukt!

Wat kun je nog meer doen?

Legenda:

Waar staan de iconen voor, hoe werkt deze les? Klik in de volgende dia's op de iconen voor uitleg.

Veilig internet gebruik:

Onveilig internetgebruik:

Openbare wifi

Wachtwoorden

Privé account

Onbekende linkjes openen

Bronnen checken

Lesdoel 2:

Aan het einde van deze les kan ik...

vertellen welke veranderingen Rik en zijn vader doormaken in de film.

Opdracht:

Sleep de verschillende shots naar de juiste plaats.

Laat de leerlingen de veranderingen toelichten.

.

Wat
denk jij?

Weet jij hoe je anoniem kunt zoeken op het internet?

Wist je dat je anoniem kunt zoeken op het internet?

- Voor Windows (Chrome, Opera en Safari) is dit CTRL + Shift + N

- Voor MacOS is dit CMD + Shift + N in .

Wist je dat je anoniem kunt zoeken op het internet?

Wist je dat je anoniem kunt zoeken op het internet?

Evaluatievraag:
Wat heb jij geleerd over veilig en gezond (sociale) media gebruiken?

Ik heb geleerd hoe ik gezond media kan gebruiken door te letten op mijn schermtijd.

Ik heb geleerd hoe ik veilig en anoniem kan zoeken op het internet.

Ik heb meer geleerd over welke grenzen er zijn online.

Ik heb al bovenstaande antwoorden geleerd.

Ik heb niks geleerd.

Evaluatievraag:
'Ik ben mij er door de quiz bewuster van hoe ik veilig en gezond (sociale) media kan gebruiken'

Eens

Neutraal

Oneens

Nog één laatste vraag......

Evaluatievraag:
Welke emoji zou jij de quiz geven?

😒🙁😐🙂😃

Super!
Jij weet nu alles over (sociale) media