5.3 - A - Strijd in Afrika

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

5.3 - A - Strijd in Afrika

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen welke rol Congo heeft gespeeld in de Eerste en Tweede Wereldoorlog. 

Planning 

• Conferentie van Berlijn
• Belgisch Congo
• De plantages van Leopold II
• De wereldoorlogen
• Afsluiting

Conferentie van Berlijn 1885

• Aan tafel zaten Engeland, Frankrijk, Duitsland, Portugal, Nederland, België, Spanje en de Verenigde Staten. 
• Doel 1:  voorzien van grondstoffen en het vinden van nieuwe afzetmarkten. In Europa was de industriële revolutie op gang gekomen! 
• Doel 2: het voorkomen van een Europese oorlog over Afrikaans grondgebied. 
• Doel 3: het brengen van 'beschaving' (vanwege een superioriteitsgevoel).

Kanttekeningen

• Europeanen trokken grenzen zonder daarbij rekening te houden met bestaande stammen en culturen of natuurlijke grenzen, zoals gebergten en rivieren. 
  
  

• Vandaar ook de kaarsrechte grenzen op de Afrikaanse kaart. 
  
  
• Deze gebeurtenis staat ook wel bekend als de 'Afrikaanse delingen'.

Congo: een Belgische kolonie

• Koning Leopold II kreeg Congo en voerde daar een wreed beleid op de rubberplantages. 
• In 1908 nam de regering het over en stuurde missionarissen om de minder ontwikkelde volken "beschaving" bij te brengen. 
• Het belangrijkste doel was het bijbrengen van de christelijke cultuur. 
  
• We spreken inmiddels van de Afrikaanse holocaust omdat 10 miljoen mensen om het leven kwamen. 

De plantages van Leopold II

• Oprichting Publique Force. 
  
  
• Rubber als belasting.  Afhakken van de rechterhand als de quota niet werd behaald. 
  
  
• Afgehakte handen werden een prestige kwestie.
  
  
• Gijzelen van kinderen en familieleden voor de rubber. 

Publique Force

“Een rij van arme drommels, geketend aan de nek, droeg mijn koffers en dozen naar het dok. Er waren ongeveer honderd van hen, bevend en angstig voor de opzichter… hun huid versleten afgezoomd met diepe littekens, bedekt met etterende wonden; hoe dan ook, ze deden wel wat ze moesten doen.”

- Belgisch ambtenaar

"Een gevangen genomen Congolees werd  opgeblazen met dynamiet in zijn anus. Een ander werd levend aan een palmboom gehangen met zijn voeten boven de grond. Er werd een vuurtje onder hem gestookt waardoor hij levend werd gekookt. Twee Congolezen kregen hars over hun hoofd gegoten en werden vervolgens in brand gezet."

De hand van Antwerpen

Congo tijdens de wereldoorlogen

• Tijdens WOI leverde Congo koper voor wapens.
  
  
• Tijdens WOII leverde Congo uranium voor de atoombom.
  
  
• In beide oorlogen vochten Congolese soldaten. 
  
  
• In Afrika tegen Duitse kolonies en in het Midden-Oosten tegen de Duitsers.  
  

Gevolgen van de wereldoorlogen

• Na WOI kreeg België als beloning een deel van de Duitse Afrikaanse kolonies (Rwanda-Burundi, hier leidt de Belgische overheersing tot genocide in 1994).
• Na WOII kregen de Congolese soldaten ook geen beloning.
• Het ontzag van de Congolezen voor de Europeanen daalde na de wereldoorlogen. (Geen beloning voor de Congolezen en Europeanen waren helemaal niet beschaafd). 

Ga aan de slag met het werkblad 

Klaar? Ga dan verder met het huiswerk van deze paragraaf: 3, 4, 5, 6, 8, 9 en 10.

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen welke rol Congo heeft gespeeld in de Eerste en Tweede Wereldoorlog.