EHB(S)O LES 5

• Lichamelijke opvoeding
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

EHB(S)O les 5

Deze les: 

• EHBO bij kleine ongelukjes
  
• gewrichten
• spieren

Er komen steeds vragen tussendoor. Maak ook aantekeningen.

EHB(S)O

• -O- staat voor ongevallen of ongelukken
  
• Beter is ...
  
• Eerstehulpverlening
  

Noem 2 van de 5 belangrijke regels bij EHB(S)O

Kleine voorwerpen in...

In het oor: 

• Wanneer er een voorwerp in het oor zit, ga dan naar een arts.  
• Als een insect in het oor is gekropen, druppel dan lauw water in het oor. 
• Komt het insect niet naar buiten, laat dan de behandeling aan een arts over.   

In de neus: 

• Laten snuiten  

 In de huid:

• Met een pincet in de lengterichting uittrekken 

 In het oog...

https://youtu.be/Agfyz4vULxA

Vuiltje in het oog verwijderen

1. Je moet eerst goed je handen wassen. 

2. Als het vuiltje goed zichtbaar is, kun je het met een punt van een schoon gaasje of een schone zakdoek proberen te pakken. 

3. Veeg eerst het vuiltje naar de rand van het oog.

Bloedneus

Tandletsel

• pak een uitgeslagen tand alleen vast aan de kroon en niet aan de wortel
  
• spoel bij zichtbaar vuil de tand vluchtig schoon met bij voorkeur melk of eventueel kort met water. Let er op dat je de tand niet door de gootsteen spoelt: gebruik de stop.
  
• plaats de tand terug. Melktanden mag je niet terugplaatsen.
  
• bewaar de tand in melk als terugplaatsen niet lukt in de mond van het slachtoffer of in een bekertje met wat speeksel
  
• bel bij tandletsel altijd direct een tandarts
  
• Duw bij een bloedend (snij)wondje in de lip, deze met een gaasje dicht.
  

Cold pack

• Bij blauwe plekken, kneuzingen en verstuikingen 
• In een doek wikkelen, zodat de huid niet bevriest. 
• Lichaamsdeel laten rusten en dan maximaal 10 minuten koelen 
• Bij vermoeden van botbreuk, dan arts bellen 

Gewrichten

Je leert:

• op welke manieren botten aan elkaar vast zitten
• hoe een gewricht in elkaar zit
• welke soorten gewrichten er zijn in je lichaam en hoe deze bewegen.

 4 manieren waarop botten aan elkaar vast zitten

= beenverbinding

 1: vergroeiing

2: naadverbinding

3: kraakbeenverbinding

4: gewricht

vergroeiing

Het heiligbeen in je bekken bestaat uit een aantal aan elkaar gegroeide wervels.

Geen beweging meer mogelijk

naadverbinding

• De schedelonderdelen zijn met grillige naden aan elkaar gegroeid (geen beweging)
  

• Bij baby's zijn de naden nog niet vergroeid (wel beweging)
  

Kraakbeenverbinding

Een kraakbeenverbinding is een beetje beweeglijk

Beenverbindingen

vergroeiing

naadverbinding

gewrichten

 kraakbeen

Welke beenverbindingen zijn beweeglijk?

1. Naadverbinding
2. Kraakbeenverbinding
3. Gewricht
4. Vergroeiing

Hoe ziet een gewricht er uit?

                                                                                                 beweeglijk

gewrichten

gewrichtsband zorgt voor stevigheid

gewrichtskapsel beschermt het gewricht en maakt smeer aan

kraakbeen maakt bewegen makkelijk. botten slijten dan niet

5 soorten gewrichten

kogelgewricht

scharniergewricht

rolgewricht

zadelgewricht

eivormiggewricht

kogelgewricht

Een ronde knobbel in een diepe kom.

Je kan dit gewricht alle kanten op bewegen

scharniergewricht

Dit gewricht kan je maar in één richting bewegen

Net als een scharnier in een deur.

tussen opperarm en ellepijp

rolgewricht

Dankzij dit gewricht kan je je hand draaien

zadelgewricht

tussen middenhandsbeentje van de duim en de handwortel

eivormig gewricht

Tussen middenhandsbeentjes en vingers.

Je kunt je vingers een beetje heen en weer bewegen, maar niet zo ver als je duim.

Kogelgewricht

Rolgewricht

Scharniergewricht

Eivormig gewricht

spieren

Hier zie je het spierstelsel.

Dit is een tekening van een spier. Om de spier zit een spierschede. Aan beide uiteinden van de spier zit een pees. Met de pezen zit een spier vast aan botten. Een spier bestaat uit spierbundels. Een spierbundel is een verzameling spiervezels. Spieren zijn verbonden met zenuwcellen. Via de zenuwcellen komen impulsen bij de pier. door de impulsen trekt een spier Samen. 

Werking van een spier

Samentrekken van een spier:

• Spier wordt korter
• Spier wordt dikker
• De afstand tussen 2 aanhechtingsplaaten wordt kleiner
• Er vind veel verbranding plaats (meer zuurstof en brandstof nodig)

Je ziet hier een kuitspier en botten in een been. De kuitspier zit met pezen vast aan de botten. De plek waar een pees aan een bot zit, heet aanhechtingsplaats. Een pees kan zich niet samentrekken en ook niet uittrekken. Een spier kan dat wel. Als de kuitspier zich samentrekt, wordt hij korter. Hij trekt dan de aanhechtingsplaatsen naar elkaar toe. Hierdoor ontstaat een beweging. 

BUIGING - STREKKING

Antagonisten zijn spieren met tegenovergestelde werking!

--> Buigspier en Strekspier

armspieren

Quiz vragen

Om de arm te buigen moet je

1. de biceps aanspannen
2. de triceps aanspannen
3. de biceps ontspannen
4. de biceps en de triceps aanspannen

Wat is het meest beweeglijke gewricht?

1. kogelgewricht
2. scharniergewricht
3. rolgewricht
4. zadelgewricht

Hoe heten spieren met een tegenovergestelde werking?

1. Concurrent
2. Antagonist
3. Tegenwerker
4. Gewricht

Spelen bij de volgende activiteiten willekeurige of onwillekeurig spieren een rol?
1. hartslag
2. knipogen

1. Beide willekeurige spieren
2. Beide onwillekeurige spieren
3. 1 = willekeurige spier, 2 = onwillekeurige spier
4. 1 = onwillekeurige spier, 2 = willekeurige spier

Tand eruit? Wat is het beste om te doen?

1. In een bekertje water doen
2. In een bekertje melk doen
3. Niet bij de wortel pakken
4. Terugplaatsen op de plek waar de tand zat