Paragraaf 3.1 De economie van de stad

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De economie van de stad

Stedelijke gebieden

Domein Leefomgeving

H4

Lesdoel

• Je weet dat de creatieve beroepen in steden de motor zijn van de kenniseconomie en steeds belangrijker worden. 
  
• Je begrijpt op welke manier de creatieve sector steden economisch laat groeien
  

In welke sectoren kun je de verschillende beroepen indelen?

Primaire / Secundaire / Tertaire Sector

Primaire Sector:

Landbouw Grondstoffen Visserij

Primaire / Secundaire / Tertaire Sector

Secundaire Sector:

Fabrieken Bouwvakkers / Ambacht

Primaire / Secundaire / Tertaire Sector

Tertaire Sector:

Horeca Kapper Advocaat

Global shift

Tegenwoordig zijn in Nederland steeds minder mensen werkzaam in de landbouw (door mechanisatie) en de industrie.

Veel laagwaardige industrie, zoals textiel- en assemblage industrie zijn overgeplaatst naar Oost – Europa en Zuidoost – Azië.

Kenniseconomie

Nederland ging zich steeds meer toeleggen op know – how (kennis). Nederland richt zich met name op zeer hoogwaardige industrie en (zakelijke- of commerciële-) dienstverlening, zoals banken, accountancy, computerbedrijven, architectenbureaus en reclamebureaus.

De stad als economisch centrum

Belangrijkste productiefactor huidige economie?

• Kennis

• 'Harde' technologische kennis: technische uitvindingen
• 'Zachte' sociale kennis: kennis van het gedrag van mensen

Kenniseconomie

Een economie waarin vooral nieuwe technologie en nieuwe producten worden bedacht.

Vooral steden zijn een goede locatie voor bedrijven in de kenniseconomie, omdat hier snel en eenvoudig kennis gedeeld kan worden.

Kenniseconomie

Nederland investeert dus steeds meer in de kenniseconomie: een economie die zich ontwikkeld door investeringen in onderwijs en innovatie.

Innovatie wil zeggen: het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten.

Dat heeft ook gevolgen voor de steden. Bedrijven zijn gevestigd in kantoren in de stad en in de buurt van kenniscentra ( hogescholen en universiteit)

• Wat valt je op?
  

• Waar zullen de meeste kennisintensieve bedrijven zich bevinden? 
  

Waarom vind je die kennisbedrijven dicht bij elkaar?

• Profiteren van nabijheid: uitwisseling van goederen, informatie en diensten
  

Gunstige locatiefactoren

• Zichtlocatie
  
• Goede bereikbaarheid
• Grote, gevarieerde en goedopgeleide arbeidsmarkt
• Grote afzetmarkt
• Kenniscentra (hogeschool, universiteit, hoogwaardige industrie)

Agglomeratie-effect: bedrijven kunnen van elkaars nabijheid profiteren.

Informatie delen

Het delen van kennis en informatie en het aanleveren van diensten noemen we zakelijke dienstverlening

Dit zijn vaak kleine bedrijfjes waar het vooral om de brains gaat. 

De aantrekkelijke stad

• 1975-1990: leegloop 
  
• Na 1990: kenniseconomie zorgt voor een aantrekkelijke stad, meer mensen gaan weer in de stad wonen. 
  

Met name creatieve beroepen: 
Vormgevers, marketeers, ICT, architecten etc. 

De creatieve sector

Broedplaatsen voor de creatieve sector zijn ook belangrijk voor de economie. Waarom?

• De creatieven maken veel gebruik van stedelijke voorzieningen.
  

Stad wordt hierdoor aantrekkelijk om te wonen en voor bedrijven om zich te vestigen.

De creatieve sector

Een architect = zakelijke creatieve dienstverlening. 

Waarom in voormalige kerk gevestigd?

• Kerk is creatief bedacht.
• Kerken midden in de stad: zichtbaar en bereikbaar.
• De omgeving (stedelijk, andere creatieve bedrijven) stimuleert de creativiteit.

Oorzaken

1. creatieven wonen graag in steden en geven veel geld uit aan stedelijke voorzieningen.
2. creatieven creëren een sfeer van succes.
3. Stad wordt hierdoor aantrekkelijk om te wonen en voor bedrijven om zich te vestigen.
   

Steden proberen op twee manieren de creatieve sector aan te trekken:

1. Science parks ontwikkelen 
   
2. Goedkope bedrijfsruimte: broedplaatsen 
   

Voorbeelden?

Science parks

Clustering van bedrijven in science parks

De creatieve stad

Groot aantal ICT’ers en mensen in creatieve en hightech beroepen.

1. Waarom in die steden?
2. Wie profiteren? 
   

• Hoog opgeleide werknemers 
  

1. Welke twee negatieve gevolgen? 
   

• Duale arbeidsmarkt 
  
• Sociale ongelijkheid 
  

Duale arbeidsmarkt

- Goed betaalde vaste banen

- Carrièremogelijkheden

Duale arbeidsmarkt

- Ongeschoold werkt

- Weinig uitzicht op een vaste baan

- laag salaris

Sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid -

De verschillen tussen bevolkingsgroepen in kansen op werk, welvaart en gezondheid.

Smart city

Een slimme stad probeert de kwaliteit van het dagelijks leven in de stad te verbeteren met nieuwe oplossingen en digitale technologie.

Website

 

Sustainable city

Minder verbruik van hulpbronnen, energie en uitstoot van CO2, waardoor de smart city ook duurzame stad (sustainable city) wordt.