Ontwikkelingspsychologie periode 1 lesweek 2

• psychologie
• MBO
• Studiejaar 1

Ontwikkelingspsychologie

Lesweek 3

Docent: Joyce Assink

Ontwikkelingspsychologie 

Bestaat uit 2 woorden: ontwikkeling en psychologie.

Ontwikkeling =  Verschillende fases die een mens doorloopt, van baby tot oudere. 

Psychologie =  De wetenschap die het menselijke gedrag bestudeert.

Waarom iemand iets doet, waarom iemand zich op een bepaalde manier 

gedraagt. 

'waarom raakt de een wel verslaafd en de ander niet?' 

'waarvan raken mensen overspannen' 

Wat betekent dan het woord ontwikkelingspsychologie ? 

Ontstaan van ontwikkelingspsychologie

In de 20ste eeuw (vanaf 1901). Aanvankelijk vooral gericht op kinderen

Belangrijke grondleggers zijn Piaget en Erikson

  

Jean Piaget                                                                        Erik Erikson

  (1896 – 1980)                                                                   (1902 – 1994)

Kind is er aan toe een vaardigheid      -                         Beschreef de verschillende stadia in de

op een bepaalde leeftijd te leren                                             psychosociale ontwikkeling. - conflicten

Maar....hoe leren we dan eigenlijk?

Door middel van ontwikkeling: een verandering.

Die verandering kan een vooruitgang zijn, maar ook een achteruitgang, waarom?  

Wanneer dit een vooruitgang is zijn daar 

altijd 3 processen voor verantwoordelijk:
 1. Groeiprocessen

 2. Leerprocessen

 3. Rijpingsprocessen

Deze processen hangen samen. De groei en leerprocessen kun je van buitenaf beïnvloeden, maar het rijpingsproces niet, waarom niet? 

Ontwikkelingsfasen

Ontwikkelingsfasen zijn de periodes die in het leven van de mens onderscheiden kunnen worden. Bij elke periode horen specifieke kenmerkende gedragingen.

 Prenatale fase, 

 Zuigeling, 

 Peuter, 

 Kleuter, 

 Schoolkind, 

 Puber, 

 Adolescent, 

 Volwassene, 

Oudere mens, 

Prenatale fase

Zuigeling

Peuter

Kleuter

Schoolkind

Puber

Adolescent

Volwassene

Ouder wordende mens

40 wk

0-18 mnd

18 mnd 4 jaar

4 tot 6 jaar

6 tot 12

12 tot 17

17 tot 25

25 tot 67

67 jaar en ouder

Ontwikkelingstaken

Ontwikkelingstaken zijn stappen die ieder kind in zijn leven moet nemen om een stap verder te komen in zijn/ haar ontwikkeling.

Taak opvoeder:
- Passende taken/ activiteiten aanbieden
- Uitdaging bieden - iets wat het kind nog net niet aankan

Ontwikkelingsgebieden

In de ontwikkeling van de mens zijn er 3 verschillende gebieden te  onderscheiden:

1. Fysieke en motorische ontwikkeling

2. Cognitieve ontwikkeling

3. Psychosociale ontwikkeling

Het ene ontwikkelingsgebied is van invloed op het ander. Bijv: als je klein bent, (fysieke ontwikkeling) kan dit invloed hebt op jouw zelfbeeld (psychosociale ontwikkeling)

1. Fysieke en motorische ontwikkeling

Fysieke en motorische ontwikkeling = ontwikkeling van de lichamelijke groei en motoriek.

Grootste ontwikkeling van 0 tot 4 jaar- Aanleg en omgeving hebben invloed op ontwikkeling, waarom?

• Onderscheid tussen grove en fijne motorische ontwikkeling
• Grove motoriek: bewegen, lichaamscoördinatie en balans
  
• Fijne motoriek: blokjes stapelen, tekenen/ schrijven, eten met mes/vork etc. 
  

2. Cognitieve ontwikkeling

Cognitieve ontwikkeling = de ontwikkeling van het denken. 

Omvat het volgende: Denken, Intelligentie, Waarnemen van de omgeving en Fantasie 

Jean Piaget is de grondlegger van de ontwikkelingspsychologie.

Vanuit zijn denkwijze zijn er 4 stadia van ontwikkeling ontstaan:

1. Sensori-motorische fase (0-2 jaar): Zintuigen staan centraal bij de ontwikkeling. 

2. Pre-operationele fase (2-6 jaar): Kind denkt voornamelijk egocentrisch en kan nog niet in structuren en verbanden denken.

3. Concreet- operationele fase (6-11 jaar): Kind gaat systematisch en logisch denken.

4. Formeel- operationele stadum (>12 jaar): Kind kan abstract denken en een standpunt innemen. 

3. Psychosociale ontwikkeling

Psychosociale ontwikkeling = de manier waarop het kind omgaat met andere mensen én hoe het kind naar zichzelf kijkt.  

Bij de ontwikkeling van sociaal gedrag is imitatie belangrijk. Spel stimuleert de ontwikkeling. 

Hoe ga je om met andere mensen?

Sociale interactie.

Door spelen leren kinderen met elkaar omgaan.

Bij doen-alsof ook eigen werkelijkheid checken.

Emotionele ontwikkeling.

Jonge kinderen: maakt weinig uit wie je vrienden zijn

Hoe komt het dan dat ieder mens zich anders ontwikkeld??

Ieder mens ontwikkelt zich verschillend door:

1. Interne factoren

Aangeboren geschiktheid als uiterlijk en talenten

1.  Externe factoren

 Gedrag van buiten af (milieu). Denk aan directe omgeving,
 sociaal - economische - culturele factoren en ingrijpende levensgebeurtenissen. 

1.  Zelfbepaling

 Autonomie: Vermogen om eigen richting aan je leven te geven

Maar... wat als de ontwikkeling anders verloopt en verstoord is door verschillende factoren?..... 

Let op: de volgende beelden kunnen als schokkend worden ervaren. 

Als deze kinderen onder andere omstandigheden (externe factoren) waren opgegroeid hadden zij zich anders kunnen ontwikkelen....?

Rechts in de klas: eens

Links in de klas: oneens, ik denk dat het door wat anders komt…

Denk goed na waarom je voor eens of oneens kiest

Als deze kinderen onder andere omstandigheden (externe factoren) waren opgegroeid hadden zij zich anders kunnen ontwikkelen

1. Ja
2. Nee
3. Misschien

Check; wat waren deze begrippen ook alweer?

Groeiproces

Leerproces

Rijpingsproces

Biologische leeftijd

Draagkracht en draaglast

Pak je studiewijzer erbij

Ga opzoek naar de opdrachten voor deze week 

&

Stuur een peuter foto van jezelf naar de docent via de chat!

Dit gaan we gebruiken tijdens de les.

Een foto waarin je ongeveer 2 of 3 jaar was. 

De 7 voorwaarden om tot ontwikkeling te komen

1. Een kind moet zich veilig en vertrouwd voelen bij de opvoeder

2. Er moet zowel verbaal als non- verbaal contact zijn tussen opvoeder en kind

3. Er moet een stimulerende omgeving zijn

4. Een kind moet de gelegenheid krijgen om zelf te onderzoeken

5. Een kind moet de mogelijkheid hebben om te spelen

6. Een kind moet voldoende bewegingsvrijheid krijgen

7. Een kind moet veiligheid en grenzen geboden worden

Specialisaties

Belangrijke specialisatie binnen de ontwikkelingspsychologie:

Gerontopsychologie ?!?

Wat is gerontologie?

1. Gerontologie is de tak van wetenschap die het "ouder worden" bestudeert, zowel in lichamelijk, maatschappelijk als in geestelijk opzicht.
2. Gerontologie is de wetenschap die bestudeert hoe je leert lopen van baby tot oudere
3. Gerontologie is een arts die de hersenen onderzoekt
4. Gerontologie heeft alles te maken met dieren