6.3 - Het absolutisme les 2

Lesdoelen (even overnemen)
De leerling kan uitleggen dat:
  • Lodwijk XIV gebiedsuitbreiding wilde in de Nederlanden.
  • Lodewijk XIV samenwerkte met GB, Münster en Keulen om de Nederlanden te veroveren.
  • De Franse inval leidde tot de onthoofding van de gebroeders de Witt. 
  • Engeland door een strijd tussen koning Karel en het parlement in 1642 een Republiek werd.
  • Karel II vervolgens de absolute macht wilde.
  • Jacobus II door Willem III verjaagd werd.
  • Willem III als koning een constitutionele monarchie invoerde. 
  • Een constitutionele monarchie en een absolute heerschappij van elkaar verschillen. 
1 / 22
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 22 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

Lesdoelen (even overnemen)
De leerling kan uitleggen dat:
  • Lodwijk XIV gebiedsuitbreiding wilde in de Nederlanden.
  • Lodewijk XIV samenwerkte met GB, Münster en Keulen om de Nederlanden te veroveren.
  • De Franse inval leidde tot de onthoofding van de gebroeders de Witt. 
  • Engeland door een strijd tussen koning Karel en het parlement in 1642 een Republiek werd.
  • Karel II vervolgens de absolute macht wilde.
  • Jacobus II door Willem III verjaagd werd.
  • Willem III als koning een constitutionele monarchie invoerde. 
  • Een constitutionele monarchie en een absolute heerschappij van elkaar verschillen. 

Slide 1 - Slide

Vervolg 6.3
K.a.: het streven van vorsten naar absolute macht

Slide 2 - Slide

Wat gaan we doen?
Herhalen vorige les (10 min)
Nieuwe uitleg (30 min)
 

Slide 3 - Slide

Deel 1: herhalen stof vorige les

Slide 4 - Slide

Hoe kreeg Lodewijk XIV de absolute macht?
A
Hij liet alle andere regenten en adel vermoorden.
B
Hij stelde ambtenaren die de macht van de adel ging overnemen.
C
Hij maakte een eind aan het lappendeken aan staatjes in Frankrijk en ging vanuit Versailles regeren.
D
Door centralisatie. Hij ging wetten en belastingen centraal (in Versailles) regelen.

Slide 5 - Quiz

Even overnemen:
Absolutisme = Een heerser wiens macht niet beperkt wordt door de adel, een grondwet, of het parlement. Hij bepaalde alles alleen en had daarom de absolute macht. 

Slide 6 - Slide

Vorige les: absolutisme in drie onderdelen: politiek, cultureel en economisch

Slide 7 - Slide

Noem een cultureel/religieus aspect van het absolutisme van Lodewijk XIV

Slide 8 - Open question

Noem een economisch aspect van het absolutisme van Lodewijk XIV

Slide 9 - Open question

Noem een politiek-bestuurlijk aspect van het absolutisme van Lodewijk XIV

Slide 10 - Open question

Deel 2: uitleg nieuwe stof

Slide 11 - Slide

Lodwijk XIV gebiedsuitbreiding wou in de Nederlanden.

  • Wilde natuurlijke grenzen (bergen, rivieren en zeeën)
  • Wilde de zuidelijke Nederlanden (Brugge, Gent)
  • Wilde tot de Neder-Rijn zijn gebied uitbreiden
  • Daarom: oorlog 

Slide 12 - Slide

Lodewijk XIV samenwerkte met GB, Münster en Keulen om de Nederlanden te veroveren.

Meerdere fronten!

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Video

De Franse inval leidde tot de onthoofding van de gebroeders de Witt.

  • Nederlands leger was zwak en was snel verslagen
  • Staatsgezinde bestuurders (voor macht van de regenten) stonden al tegenover prinsgezinde bestuurders (voor de macht v/d stadhouder) (6.2)
  • Schuld werd aan de staatsgezinden gegeven: Gebroeders de Witt
  • Ook dacht men dat gebroeders de Witt een aanslag op stadhouder Willem III
    aan het voorbereiden waren.

Slide 15 - Slide

Waarom viel Lodewijk XIV de Nederlanden in?
A
Hij wilde het Protestantisme daar bestrijden.
B
Hij wilde zijn absolute macht in heel Europa doen gelden.
C
Hij wilde bondgenootschappen sluiten met Groot-Brittannië en met Keulen en Münster.
D
Hij wilde gebiedsuitbreiding en natuurlijke grenzen.

Slide 16 - Quiz

Waarom werden de Gebroeders de Witt vermoord?

Slide 17 - Open question

Absolutisme v.s. constitutionele monarchie
Absolutisme = Een heerser wiens macht niet beperkt wordt door de adel, een grondwet, of het parlement. Hij bepaalde alles alleen en had daarom de absolute macht. 

Even overnemen:

Constitutionele monarchie = een land waarin de macht van de koning wel beperkt wordt door een grondwet en door het parlement. De zaken waar het parlement over beslist zijn vastgelegd in de grondwet. De koning bepaalde dus niet alles alleen

(Lesdoel: Een constitutionele monarchie en een absolute heerschappij van elkaar verschillen.)

Slide 18 - Slide

Engeland door een strijd tussen koning Karel en parlement in 1642 een Republiek werd.

Machtsstrijd 
  • Vergelijk met de Nederlanden (prinsgezinden v.s. staatsgezinden)
  • Vergelijk met Frankrijk (koning v.s. adel) 
  • Groot Brittannië: Karel I wilde absolute macht (koning v.s. parlement)
  • Burgeroorlog: Karel I onthoofd (1642) -> Republiek

Slide 19 - Slide

Glorious Revolution 

  • Jacobus II: katholiek koning in een protestants Engeland
  • Engelse adel vreest godsdienstvervolgingen
  • 1688: Glorious Revolution
  • Stadhouder Willem III verdrijft Jacobus en wordt vorst van Engeland

Slide 20 - Slide

Willem III stadhouder-koning
1688: The Glorious Revolution

Slide 21 - Slide

Willem III nieuwe koning
  • Was dus door een samenwerking met het Britse parlement aan de macht gekomen.
  • Daarom: constitutionele monarchie (1688)
  • Constitutionele monarchie = een land waarin de macht van de koning wel beperkt word door een grondwet en door het parlement. De zaken waar het parlement over bepaalt zijn vastgelegd in de grondwet. De koning bepaalde dus niet alles alleen.
  • Willem III verenigde Engeland en de Republiek in een coalitie tegen Frankrijk (oorlog 1688-1713), kost veel geld = einde Gouden Eeuw

Slide 22 - Slide