6.3 - Het absolutisme - Les 1

Kort voorstellen
t.jonker@bertrand.nl of teams

Vertel korts iets over jezelf, sport, baantje, muzieksmaak, hobbies
1 / 22
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 22 slides, with interactive quizzes and text slides.

Items in this lesson

Kort voorstellen
t.jonker@bertrand.nl of teams

Vertel korts iets over jezelf, sport, baantje, muzieksmaak, hobbies

Slide 1 - Slide

Opdracht voor 7 februari
Beschrijf hoe Lodewijk XIV een absoluut heerser werd. 
  • Geef een definitie van 'absolutisme' 
  • Geef een politieke, een economische en een culturele hervorming waarmee Lodewijk XIV de absolute macht kreeg. Licht toe waarom deze hervorming van hem een absoluut heerser maakte. 
  • C.a. 100 woorden
  • Inleveren via Teams 
  • Deze les geeft handvaten (!)

Slide 2 - Slide

6.3 Het absolutisme 
K.a.: het streven van vorsten naar absolute macht

Slide 3 - Slide

Wat gaan we doen?
1. Kennismaken (10 minuten)
2. Uitleg (30 minuten)
3. HW maken (als er tijd over is/rest van de les)

Slide 4 - Slide

Lesdoelen
1 (Politiek-bestuurlijk). De leerling kan in eigen woorden uitleggen hoe Lodewijk XIV Frankrijk centraal kwam te besturen en uiteindelijk de absolute macht naar zich toetrok.

2 (Economisch). De leerling kan in eigen woorden uitleggen dat Lodewijk XIV mede de absolute macht naar zich toe kon trekken door een politiek van mercantilisme te voeren.

3 (Cultureel). De leerling kan in eigen woorden uitleggen dat het intrekken van de godsdienstvrijheid onderdeel was van Lodewijk XIV's ambitie om de absolute macht de vergaren.

K.a.: het streven van vorsten naar absolute macht

Slide 5 - Slide

Absolutisme: politiek
1. (Politiek-bestuurlijk). De leerling kan in eigen woorden uitleggen hoe Lodewijk XIV Frankrijk centraal kwam te besturen en uiteindelijk de absolute macht naar zich toetrok.

Slide 6 - Slide

Centralisatie

Slide 7 - Mind map

Centralisatie
  • Vanuit één centraal punt bestuurd. (Vgl. Centraal station)
  • Centraal wetten doorvoeren: ambtenaren (mensen in dienst van de overheid) uitvoering/controle
  • Centrale belastingen (ook voor ambtenaren/huurleger: orde bewaken)
  • Beperken van macht anderen: adel, kerk, stadsbestuur
  • Is een vorm van staatsvorming, geen lappendeken van staatjes meer. (door ook beperken v/d macht adel)
  • I.t.t. de Nederlanden lokale macht (steden en gewesten)

Slide 8 - Slide

Lodewijk XIV
  • Zonnekoning, centraal in het universum
  • 'l';etat c'est moi' (de staat dat ben ik): zijn wil is wet
  • 'Droit Divin' (direct door God aangewezen)
  • Hij vond dat hij het alleenrecht had 
    gekregen om het land te besturen.
  • Zijn macht werd niet beperkt door een grondwet/ door anderen (geen constitutionele monarchie)

Slide 9 - Slide

Lodewijk XIV
  • Slechte ervaringen in jeugd: moest Parijs ontvluchten 
  • Overtuigd van het beperken macht van de adel
  • Ambtenaren (mensen die voor de overheid werken) in plaats van adel
  • Centralisatie d.m.v. ambtenaren/ inperken macht v/d adel!!

Slide 10 - Slide

Ambtenaren onder de zonnekoning

  • Innen belastingen: belangrijk voor het centrale bestuur
  • Zien toe op rechtspraak, landbouw en nijverheid
  • Toezicht houden op het leger/ rekruteren/ betalen soldij

Slide 11 - Slide

Op welke manier trok Lodewijk XIV de macht naar zich toe?
A
Hij beperkte de macht van de adel.
B
Hij claimde dat hij het Goddelijke recht had om te heersen.
C
Hij bouwde een paleis in Versailles en ging van daar uit het land besturen.
D
Hij stelde ambtenaren in die namen hem belastingen hieven en voor de uitvoering van zijn wetten zorgden.

Slide 12 - Quiz

Absolutisme: economie
2. De leerling kan in eigen woorden uitleggen dat Lodewijk XIV mede de absolute macht naar zich toe kon trekken door een politiek van mercantilisme te voeren.

Slide 13 - Slide

Absolutisme: economie
  • Ambtenaren kosten geld
  • Dit geld kreeg hij niet alleen door centrale belastingen (centralisatie)
  • Ook door importheffingen (nu bijv. auto's...). Ook (!) om de eigen productie te bevorderen
  • Inkomsten uit het buitenland door export bevorderen

Slide 14 - Slide

Absolutisme: economie
Mercantilisme = economisch systeem waarbij de overheid ingrijpt in de nationale economie door productie en export te bevorderen en import te beperken.

Slide 15 - Slide

Wat was het economische beleid van Lodewijk XIV en waarom was dit van zo'n groot belang voor het behouden van absolute macht?

Slide 16 - Open question

Absolutisme: cultureel
3. De leerling kan in eigen woorden uitleggen dat het intrekken van de godsdienstvrijheid onderdeel was van Lodewijk XIV's ambitie om de absolute macht de vergaren.

Slide 17 - Slide

Absolutisme: cultureel
  • Hugenoten zweerden samen en kwamen soms ook in opstand
  • Edict van Nantes werd in getrokken in 1685
  • Alleen katholicisme toegestaan
  • Lodewijk XIV wilde dit en zijn wil was wet. Zijn macht werd niet beperkt, want hij was een absoluut heerser. Er was geen grondwet of andere groeperingen die zijn gezag inperkten.

Slide 18 - Slide

Lesdoelen - deel II
  • Hoe de Republiek betrokken raakte bij de centralisatiepolitiek van Frankrijk
  • Waarom de centralisatie in Engeland mislukte
  • Wat een constitutionele monarchie is

Slide 19 - Slide

Hoe raakte de Republiek betrokken bij de centralisatiepolitiek? 
  • Frankrijk wou uitbreiden.
  • Hij wou gebied hebben tot de Maas (hij wou nml. natuurlijke grenzen)
  • Viel met GB, Münster en Keulen de Republiek aanvallen (1672). (van alle kanten dus)
  • Onderdeel van de centralisatieambities van Frankrijk
  • Wel: Franse en Duitse troepen werden verdreven, maar nog een paar jaar oorlog met Lodewijk XIV
  • Uiteindelijk door inundatie verdreven

Slide 20 - Slide

Engelse monarchie
  • 1642: machtsstrijd tussen koning Karel I en parlement -> burgeroorlog (Karel I wilde absolute macht)
  • Karel I werd onthoofd -> Republiek
  • 1660: monarchie hersteld: Karel II wilde ook absolute macht.
  • 1685: Jacobus II (katholieke koning)
  • Complot door Protestanten: Willem III (1688): constitutionele monarchie en de rechten van het parlement respecteert.

Slide 21 - Slide

Opdracht voor 3 februari
Beschrijf hoe Lodewijk XIV een absoluut heerser werd. 
  • Geef een definitie van 'absolutisme' 
  • Geef een politieke, een economische en een culturele hervorming waarmee Lodewijk XIV de absolute macht kreeg. Licht toe waarom deze hervorming van hem een absoluut heerser maakte. 
  • C.a. 100 woorden
  • Inleveren via Teams 
    Klaar? mooizo, dan mag je 6.3 gaan lezen en de opdrachten gaan maken.

Slide 22 - Slide