les 3 H3.2 systematische naamgeving (alkanen)

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H3 Organische Verbindingen

NOVA 4VWO

les 3   H3.2 Systematische naamgeving

Deze les

- alle isomeren van hexaan

- systematische naamgeving van alkanen

Bouwdoos

Hoeveel structuurisomeren kun je maken van C6H14?

Teken de structuurformules in je schrift.

Nabespreking: alle isomeren C₆H₁₄

Hoeveel verschillende isomeren zijn er? Tekenen op bord & hoe heb je het aangepakt?

Aanpak voor tekenen isomeren:

Maak de hoofdketen

steeds 1 C korter en

maak er zijtak van

C​4​​H​10​​

C​5​​H​12​​

Welke moleculen zijn echt verschillend?

Zijn er nog meer?

Alle isomeren van hexaan

• er zijn 5 isomeren met de molecuulformule C₆H₁₄
• _{elk isomeer heeft een andere structuurformule}
• _{elke structuurformule heeft een andere systematische naam}

Leerdoel

1. Je kunt een systematische naam geven bij een structuurformule
2. Je kunt een structuurformule tekenen bij een gegeven naam van een koolstofverbinding

uitleg syst. naamgeving adhv alle isomeren van hexaan

Stappenplan Systematische naamgeving (blz 153)

1. Zoek en benoem de langste aaneengesloten koolstofketen. Dit is de hoofdketen = stamnaam.
2. Zoek en benoem de karakteristieke groepen (achtervoegsel) en zijgroepen  (voorvoegsels: alfabetisch)
3. Geef de groepen plaatsnummers (achtervoegsel en C=C zo laag mogelijk, anders zijgroepen zo laag mogelijk)
4.  Geef telwoorden (hoe vaak komt dezelfde groep voor).

NOTEER & LEER

systematische naamgeving van alle isomeren van hexaan

• stap 1: de langste keten bestaat uit 6 C-atomen
• naam: hexaan of n-hexaan (n betekent "niet vertakt")

Alle isomeren van hexaan

• stap 1: de langste keten bestaat uit 5 C-atomen
• stamnaam: pentaan 
• stap 2: zijketen: methyl
• stap 3: methylpentaan
• stap 4: nummering 
• stap 5: 2-methylpentaan

Alle isomeren van hexaan

• stap 1: de langste keten bestaat uit 5 C-atomen
• stamnaam: pentaan 
• stap 2: zijketen: methyl
• stap 3: methylpentaan
• stap 4: nummering 
• stap 5: 3-methylpentaan

Alle isomeren van hexaan

• stap 1: de langste keten bestaat uit 4 C-atomen
• stamnaam: butaan 
• stap 2: 2x zijketen: methyl
• stap 3: dimethylbutaan
• stap 4: nummering 
• stap 5: 2,3-dimethylbutaan

Kun je deze nu zelf?

• stap 1: de langste keten bestaat uit 4 C-atomen
• stamnaam: butaan 
• stap 2: 2x zijketen: methyl
• stap 3: dimethylbutaan
• stap 4: nummering 
• stap 5: 2,2-dimethylbutaan

Kun je het nu ook andersom?

Teken in je schrift de structuurformule van

      3,3-dimethylhexaan                                   3-ethylhexaan

Eigen werk

Teken alle isomeren van C7H16 in je schrift

(het zijn er negen)

Geef alle isomeren de juiste systematische naam