Lessonup V4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Baruch de Spinoza

'Durf te denken'

• Jood van Portugeze afkomst
  
• Ethica
  
• Vrijheid van meningsuiting
• God niet het belangrijjkste maar de mens zelf! -> Republiek niet zo tolerant
• Democratie:
• Volk moet zichzelf regeren
  

In 1691 verscheen in de Republiek het boek 'De betoverde wereld' van de predikant Balthasar Bekker. Het boek was een reactie op een pauselijke oorkonde uit 1584 over magie en hekserij. In zijn boek kwam Bekker na bestudering van de Bijbel en geschriften uit de oudheid tot de conclusie dat bezetenheid, wonderen en de duivel waarschijnlijk niet bestaan. Licht dit toe door:
- uit te leggen dat Bekker in de traditie van de wetenschappelijke veranderingen van zijn tijd stond en
- aan te geven waarom zijn opvattingen verwant gevonden werden aan de ideeën van Spinoza.

Uit het antwoord moet blijken dat:

• door de wetenschappelijke revolutie van de zeventiende eeuw er een meer kritische benadering komt van bestaande opvattingen. Bekker onderzocht zelf de Bijbel en werken uit de oudheid om tot een eigen conclusie te komen
• Spinoza stelde dat hekserij en magie niet het bewijs van goddelijke macht zijn zoals de kerk beweerde, maar voortkomen uit menselijke onwetendheid (waar de opvatting van Bekker bij aansluit)

Empirisme versus rationalisme

Rationalisme: de nadruk bij het verwerven van kennis ligt op het verstand

Empirisme: de nadruk bij het verwerken van kennis ligt op de zintuigen

Vraag 8 par. 6.4

1. Toon aan dat Descartes past bij de wetenschappelijke revolutie.
   
2. Geef bij onderstaande punten aan waarom Descartes deze niet betrouwbaar vindt.
   

• Zintuigen 
• Redeneringen
• Gedachten

In onderstaand 'rooster' zitten vier combinaties van vier woorden verborgen.

Zoek de vier combinaties en leg bij elke combinatie van vier woorden wat de samenhang is tussen de woorden.

Droit divin - VOC - Rationalisme - Raadspensionaris

Gewestelijke staten - Stadhouder - Leger - empirisme

koning - Microscoop - regenten - WIC

Waarheid - Handelskapitalisme - Stapelmarkt - Eenheid

Kenmerkend aspect absolute macht: droit divin, koning, eenheid, leger

Kenmerkend aspect bijzondere positie republiek: Regenten, gewestelijke staten, stadhouder, raadspensionaris

Kenmerkend aspect wereldhandel: VOC, WIC, handelskapitalisme, stapelmarkt

Kenmerkend aspect wetenschappelijke revolutie: Rationalisme, empirisme, microscoop, waarheid

Wat heb je deze les geleerd en zijn er nog vragen onbeantwoord gebleven?

https: