14.2 Voedsel produceren

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom

- Huiswerk in de agenda zetten.

- Les over §14.2

- Vooruitblik 

Leerdoelen

Je kunt:

- de verschillende soorten boerenbedrijven opnoemen.

- uitleggen op welke manieren boeren veel voedsel

kunnen produceren.

- uitleggen welke gevolgen de akkerbouw en veeteelt. 

- uitleggen welke regels nadelige gevolgen proberen

te voorkomen.

Huiswerk

§14.1 opdr. 11 t/m 15

§14.2 opdr. 13 t/m 20

Wat is een primaire levensbehoefte?

1. telefoon
2. warmte
3. water
4. auto

Wat zie je op het plaatje?

1. voedselketen
2. voedselweb
3. voedselkringloop

Wie zijn de producenten van het voedselkringloop

1. planten
2. dieren
3. schimmels
4. bacteriën

Tot welke groep behoren bacteriën in de voedselkringloop?

1. consumenten
2. afvaleters
3. reducenten
4. producenten

14.2. Theorie highlights

Niet alle begrippen komen aan bod. Alleen de complexere informatie wordt besproken. 'Simpelere' begrippen bestudeer je dus ook nog thuis!

Voedsel produceren

                                       Wie maken ons voedsel?

• Akkerbouwers: Voedingsgewassen; graan, mais, aardappelen

• Tuinbouwers: Groente en fruit

• Veehouders: Vlees, melk, eieren, wol
  

Voedsel produceren

• De productie van voedsel kost veel ruimte
• Meer dan de helft van Nederland!
• Vroeger veel gemengde bedrijven (kringloop)
  
• Nu meer specialisatie
  

Veel van hetzelfde

 Monocultuur: één soort (voedings)gewas op een grote akker

Intensieve veehouderij: veehouders houden zoveel mogelijk vee op één ruimte (bio-industrie)

Waarom zijn er regels voor boeren?

Waar streven de boeren naar?

Opbrengst verhogen

Mest - opbrengst van akker verhogen (mineralen voor groei)

krachtvoer - voer met éxtra eiwittenen mineralen -> vee groeit sneller. 

Supergewassen en supervee 

*Veredelen
kruisen van rassen om betere/gewenste eigenschappen te krijgen. 

*Fokken
het kruisen van dieren voor optimale opbrengst;  dieren voortplanten met beste eigenschap ; meer vlees, meer melk.

Streven naar maximale opbrengst

Dit heeft gevolgen voor het milieu

(Filmpje)

Waarom zijn er regels voor boeren? 

Veeteeltbedrijven: meer mest dan nodig. -> mestoverschot. ->
Teveel mestverspreiding over land ->

overbemesting. - meer mineralen dan grond/planten nodig heeft - mineralen komen in grondwater in natuurgebieden - > vermesting (eutrofiëring) -> milieuproblemen.

Waarom zijn er regels voor boeren? 

Wat is het effect van een mestoverschot op soorten?

Eutrofiëring

Eutrofiëring = vermesting

-> milieuproblemen:

1. sommige planten gaan extreem hard groeien/andere verdwijnen. Bijv: heide

2. Waterbloei -> snelle groei van algen/kroos -> afbraak door bacteriën kost véél zuurstof
-> alle dieren in sloot dood. 

Eutrofiëring

Eutrofiëring

Eutrofiëring

Baltic sea (oostzee)

Verzuring van de bodem

Boeren mogen niet méér mineralen op land brengen dan hun gewassen op kunnen nemen. Daarom- verplicht hun ‘mineralenboekhouding’ bijhouden.

Ammoniak: stinkende gas in mest -> veroorzaakt verzuring. 

Gifophoping (gewasbeschermingsmiddelen)

 Gifophoping

Gif niet verdeeld, 1 organisme
=> Dodelijk

Gif verdeeld over veel
organismen => Niet dodelijk

Gif verdeeld  over een paar
organismen => Nog Niet dodelijk

Regels voor het welzijn van dieren

- Kunnen uiten van natuurlijk gedrag

-> Goede leefomstandigheden creëren.

Belemmering natuurlijk gedrag?
-> abnormaal gedrag; bv kippen pikken elkaar/ varkens bijten in stalen hekken.

-> Dus: Regels over minimale hoeveelheid ruimte + licht. 

Dus...
Waarom zijn er zoveel regels voor boeren

1. Overbemesting/mestoverschot: regels voor bemesting

2. Gifophoping: regels voor gewasmeschermingsmiddelen

3. Welzijn van de dieren: regels voor het welzijn van de dieren.

Vooruitblik

§14.3

Huiswerk

§14.1 opdr. 11 t/m 15

§14.2 opdr. 13 t/m 20

Wat moet er op de plek van het kruisje komen te staan en hoe heet deze kringloop?