Les 1.4.1 Rekenen aan reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Les 1.4.1 Rekenen aan reacties

Planning

• Nakijken 5 t/m 8 (blz 38 en 39)
  
• 1.4 Rekenen aan reacties

Nakijken 5 t/m 8 (blz 38 en 39)

5a

5b

6a

6b

• nog steeds 1,2∙10² mg mL⁻¹

6c

7

8

1.4 Rekenen aan reacties

• Je kunt berekeningen uitvoeren aan chemische processen en reacties, waarbij je gebruikmaakt van molverhoudingen en de wet van behoud van massa.
  
• Je kunt berekenen hoe groot de overmaat/ondermaat is bij een chemische reactie.

Wet van behoud van massa

• Wet van behoud van massa: Massa van de beginstoffen is gelijk aan de massa van reactieproducten (dat is altijd zo!)
• 4 Al (s) + 3 O₂ (g) --> 2 Al₂O₃ (s)
• Massaverhouding

Voorbeeld 1

• Bij de verbranding van fosfor ontstaat difosforpentaoxide:
  
• 4 P(s) + 5 O₂(g) → 2 P₂O₅(s)
  
• Bij de verbranding van 10,0 g fosfor ontstaat 17,8 g difosforpentaoxide.
  
• Bereken hoeveel gram zuurstof is verbruikt bij deze verbranding.

Antwoord voorbeeld 1

• Bij de verbranding van fosfor ontstaat difosforpentaoxide:
  
• 4 P(s) + 5 O₂(g) → 2 P₂O₅(s)
  
• Bij de verbranding van 10,0 g fosfor ontstaat 17,8 g difosforpentaoxide.
  
• Bereken hoeveel gram zuurstof is verbruikt bij deze verbranding.
• 17,8 - 10,0 = 7,8 g zuurstof

Molverhouding

• De molverhouding laat zien in welke verhouding in mol de beginstoffen in een chemische reactie met elkaar reageren en de reactieproducten worden gevormd.  
• Molverhouding = stoichiometrische verhouding

• Verbranding van butaan: 2 C₄H₁₀(g) + 13 O₂(g) → 8 CO₂(g) + 10 H₂O(l)
• Molverhouding = C₄H₁₀ : O₂ : CO₂ : H₂O = 2 : 13 : 8 : 10.

Molverhouding is net als taart maken

Molrekenen

• Stap 1: noteer de reactievergelijking
  
• Stap 2: bereken de chemische hoeveelheid (aantal mol) van de gegeven stof
  
• Stap 3: bereken de chemische hoeveelheid (aantal mol) van de gevraagde stof
  
• Stap 4: reken de chemische hoeveelheid om naar de gevraagde grootheid en eenheid (bijvoorbeeld omrekenen naar massa in g)
• Stap 5: controleer de significantie

Voorbeeld 2

• Bij de ontleding van aluminiumchloride, AlCl₃(s), ontstaan aluminium en chloor.
  
• Bereken hoeveel gram chloor ontstaat bij de ontleding van 45 g AlCl₃(s).

Voorbeeld 3

• Een auto rijdt op benzine. Neem als molecuulformule voor benzine C₈H₁₈(l). .
• Bereken de massa zuurstof in kilogram die nodig is voor de volledige verbranding van 1,00 kg benzine in een automotor.

Maken: 2 t/m 5 en 7 

(vanaf blz 46)

Eerst: