Les 7: §1.2 Rivieren: maatregelen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

§1.2 Rivieren: maatregelen

Planning

• Terugblikken
• Het Deltaprogramma
• Maatregelen in het stroomgebied
• Aan de slag
• Einde

Wat is geen maatregel van Ruimte voor de Rivier?

1. Dijken verleggen
2. Uiterwaarden verdiepen
3. Nevengeul verplaatsen
4. Kribben verlagen

De hoofddoelstelling van
de projecten Ruimte voor
de Rivier is

1. zorgen voor goede kwaliteit van het water
2. zorgen voor waterveiligheid
3. zorgen voor voldoende water
4. zorgen voor mooie natuurgebieden

Welke maatregel van Ruimte voor de Rivier, hoort bij het binnendijks gebied?

1. nevengeul
2. uiterwaardvergraving
3. hoogwatergeul
4. zomerbedverdieping

Welke twee maatregelen van het plan Ruimte voor de rivier worden toegepast

1. Dijk verleggen
2. Nevengeul graven
3. Rivierbed verdiepen
4. Uiterwaard uitgraven

Welk onderdeel van Ruimte voor de rivier zie je hier?

1. Retentiebekken
2. Obstakelverwijdering
3. Noodoverloopgebied
4. Dijkverlegging

Lesdoel deel 2

• maatregelen noemen waardoor de rivier meer ruimte kreeg en deze in een bron herkennen;
• uitleggen wat het Delta- en het hoogwaterbeschermingsprogramma inhouden en welke keuzen hieraan ten grondslag liggen;
• uitleggen wat integraal waterbeheer is en daar een mening voor het IJsselmeergebied over vormen;
• het Nederlands en internationaal rivierbeleid beschrijven en hierover een mening vormen.

Ruimte voor de rivier

Samen bekijken GB56 kaartblad 35

• Dijkringen
• Primaire waterkeringen
• Deltaprogramma
• IPCC scenario: GB56 232
• Waterbeheer: GB56 36E

Het deltaprogramma

Waterveiligheid, zoetwatervoorziening en klimaatrobuustheid

• Rijkswaterstaat, provincies, gemeenten en waterschappen moeten samenwerken aan dit integraal waterbeleid.
  
• Rijkswaterstaat zorgt voor wegen, waterwegen en bescherming tegen overstromingen.
  
• Een waterschap zorgt voor veiligheid, voldoende water en schoon water in een bepaald gebied.
  

Integraal waterbeheer is een vorm van waterbeheer om vraagstukken rondom overstromingen, wateroverlast, droogte en waterkwaliteit in samenhang (schaalniveau, functies en betrokkenen) te beschouwen:

• Rekening houden met het hele stroomgebied. Nederland is hier onderdeel van. Samenwerking op verschillende schaalniveaus van belang!
• Verschillende watersystemen (zee, rivieren, meren, sloten, kanalen, grachten en grondwater).
• Verschillende functies: afvoeren, veiligheid, recreatie, landbouw.
• Betrokkenen: overheden, bedrijfsleven, boeren, bewoners, toeristen etc.

• De kustdijken versterken / Waterkeringen verbeteren om Nederland te beschermen tegen zeespiegelstijging (door klimaatverandering).
• Inspelen op de onregelmatiger wordende afvoer van rivieren.
• Het waterpeil van het IJsselmeer verhogen om een grotere strategische zoetwatervoorraad te hebben (voor tijden van droogte). 

Spuien en zeespiegelstijging?

Zeespiegelstijging kan de
afvoer van rivierwater
en het spuien van water op
zee bemoeilijken 

bijv. IJsselmeer 

Uitdagingen

• Bij zeespiegelstijging spuien (=leegpompen) vanuit IJsselmeer steeds moeilijker;
• Flexibel waterpeil IJsselmeer een uitdaging in zomer en winter;
• Steeds vaker periodes met droogte, terwijl tegelijkertijd de vraag naar zoet water toeneemt;
• Verzilting: toename zout water in de bodem en het water.

Samen bekijken GB56 kaartblad 35

- Verzilting: GB56 36B

Maatregelen in het stroomgebied: Drietrapsstrategie

Retentiebekken --> bergen

aan de slag

Maak van §1.2 opdrachten 1 t/m 6

§1.3 opdracht 1