Brandaan thema 5 les 3 stap 1 en 2 Op reis!

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 5

Kerndoel 51

De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren.

Kerndoel 52

De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en holocaust; televisie en computer. De vensters van de canon van Nederland dienen als uitgangspunt ter illustratie van de tijdvakken.

Kerndoel 53

De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis.

Ontdekkers en hervormers

Thema 5, les 3, stap 1 en 2

 Boek bladzijde 104 en 105

Ontdekkingsreizen

Tijd van Ontdekkers en Hervormers

les 3, stap 1 en 2

Je leert:

 

• Waarom ontdekkingsreizigers in de tijd van Ontdekkers en Hervormers op zoek gingen naar nieuw land
• Wie Vasco da Gama was en wat hij ontdekte
• Waarom hij op zo'n verre en gevaarlijke reis ging

Ontdekkers en hervormers.
Wat weet je er nu al van?

Testje!

Wat weet je nog van de vorige lessen?

Waar was Columbus naar op zoek toen hij Amerika ontdekte?

1. Amerika natuurlijk!
2. Nederland
3. Oost-Indië
4. Tasmanië

Waarom heten Ommelandvaarders nou eigenlijk Ommelandvaarders?

1. Omdat ze uit Ommeland kwamen.
2. Omdat ze uit Ommen kwamen en dat was een hanzestad.
3. Omdat ze OM land heen voeren.
4. Dat vonden ze gewoon een mooie naam.

Een koggeschip is...

1. Een veelgebruikt schip van de Hanze
2. Een soort schip van vikingen
3. Een schip gebouwd van ijzer
4. Een schip voor olifanten en schoolkinderen.

Waarom was Kampen in de tijd van de ontdekkers een belangrijkere stad dan Amsterdam?

1. Dat was helemaal niet zo, Amsterdam was toen al de meest belangrijke stad
2. Kampen ligt aan de zee en aan een rivier waardoor je snel naar Duitsland kon varen.
3. In Kampen woonden de slimste handelaren.
4. Ze waren allebei niet belangrijk, Den Haag was de belangrijkste stad!

Wat kochten de handelaren uit Kampen in het buitenland?

1. wijn en zout
2. boter en bier
3. snoep en chocola
4. graan en hout

Aan welke zee lag Kampen vroeger?

1. De Noordzee
2. Niet aan de zee juf, aan het IJsselmeer!
3. De Zuidzee
4. De Zuiderzee

ziek?

Er was na maanden reizen geen vers fruit of verse groente meer op zo'n schip. De ziekte die je daarvan kreeg heet scheurbuik.

Tijdens lange reizen op een schip kon je veel gevaren tegenkomen. Welke gevaren waren dat? Noem er 3.
(tip: kijk even op de vorige pagina)

Waar kreeg je scheurbuik van?
(tip: kijk bij de tekst uit het boek bij het oogje)

1. Van bier drinken (er was geen schoon water).
2. Gebrek aan vers fruit en verse groentes.
3. Het schommelen van het schip door harde wind.
4. Je werd besmet door iemand anders.

Waarom wilden sommige zeemannen uit Nederland NIET mee op een ontdekkingstocht naar Indië?

1. Er bestonden verhalen over zeemonsters die zouden leven in de zee.
2. Het was een erg lange reis en ze waren daarom heel lang van huis weg.
3. Ze gingen hun moeder zo missen als ze zo lang van huis waren.
4. De reis was gevaarlijk, er waren stormen en je kon scheurbuik krijgen.

Wat lang onderweg!

Zie je linksboven Europa? 

Veel kruiden kwamen van rechtsonder, uit Java. 

De reis ernaartoe was lang, gevaarlijk en daarom de specerijen duur. 

Handelaren zochten een veiliger, snellere en makkelijkere weg! 

Vasco da Gama kwam hier vandaan

Vasco da Gama voer hier omheen

Vasco da Gama kwam in dit gebied aan

Afrika

Oost-Indië

Portugal

Hoe vonden de ontdekkingsreizigers de route over zee?

1. Met hulp van een kompas
2. Met hulp van de zon en sterren
3. Door de wind
4. Door anderen achterna te varen

Welke van deze drie schepen hoort bij de tijd van de ontdekkings-

reizigers?

A

B

C

Specerijen

• Waren toen heel bijzonder!
• Liggen tegenwoordig gewoon in de winkel.
• Moesten vroeger helemaal uit Azië komen!
• Zijn smaakmakers van eten zoals peper, kaneel, gember en anijs...
• Waren ontzettend populair en waardevol in de Gouden eeuw. Je kon er heel rijk van worden als je daarin aan het handelen was...!

De VOC

• Ging de kruiden en specerijen helemaal in Azië halen
• Verdiende ongelovelijk veel geld in de handel in specerijen
• Werd hierdoor binnen de kortste keren het grootste bedrijf ter wereld!

Bekende specerijen

• Peper
• Gember
• Anijs
• Kaneel
• Kruidnagel

Ontdekkingsreizen

• Vanuit Europa naar Indië en India 
  
  
• Zijde, katoen, edelstenen en specerijen
  
  
• Gevaarlijke en lange reis (storm, piraten, onbekende vaarroutes)

Herken jij deze specerijen?

Koffie

Gember

Thee

Kruidnagel

Anijs

kaneel

Peper

routes?

Op de kaart zie je verschillende routes die de ontdekkingsreizigers hebben afgelegd. Het doel was altijd een snelle(re) route te ontdekken naar Indië.

De wereld....

Hoe goed weet jij hoe sommige zeeën en delen van de wereld heten? We zijn benieuwd!

Oost-Indië

Amerika

Spanje

Indische oceaan

Stille oceaan

Atlantische oceaan

Hoe heet het land dat Abel Tasman heeft ontdekt?

1. Abelië
2. Australië
3. Nieuw-Zeeland
4. Tasmanië

Video

Histoclips: Columbus ontdekt Amerika

Nieuw land, nieuw eten

De Europeanen ontdekten landen en leerden meer kruiden en specerijen kennen die in hun eigen land niet groeiden. Dat was lekker!

Specerijen = alle delen van planten die lekker smaken of ruiken. Komen uit tropische en dus warme landen.

0

Vasco da Gama

• Portugees, 1497
  
  
• Vertrekt uit Portugal
• Reist als eerste OM Afrika heen
• Bereikt als eerste over zee India. 
  
• Ontdekt daar allemaal lekker eten en specerijen!

Columbus zoekt mensen om mee te handelen die hij indianen noemt. Waarom noemt hij hen zo en waarom vinden we dat nu best wel gek?

Stel 1 vraag over iets dat je deze
les nog niet zo goed hebt begrepen.

Lezen en maken

Boek bladzijdes 104, 105

Maken werkboek opdrachten 1 tot en met 4

Klaar? Pak werkblad van instructietafel

Dank je wel voor je inzet, tot de volgende les!

Juf Manon

Juf Manon