Staatsrecht les 5

• Staatsrecht
• MBO
• Studiejaar 1

Staatsrecht

Les 5

De overheid

(Hoofdstuk 3)

• De drie taken van de overheid zijn:
  
• wetgevende taak: wetten maken (bijv. de Tweede Kamer, de Provinciale Staten, de gemeenteraad)
• bestuurlijke taak: het praktische uitvoeren van wetten (door bijv. de landelijke regering, de Gedeputeerde Staten van de Provincie, het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente)
• rechtsprekende taak: het oplossen van juridische (wettelijke) problemen (door bijv de Kantonrechter, de Rechtbank, het Gerechtshof)
• Deze taken zijn gescheiden: Trias Politica/leer van de machtenscheiding

Regering = koning + ministers 

Parlement = 1e + 2e kamer 

Opdrachten

Maak opdrachten 3 en 4 van hoofdstuk 3

Landelijke overheid:

Staten-Generaal

De Staten-Generaal heeft twee taken:

- wetgevende taak: beslist op wetgevingsvoorstellen van de regering; mogelijkheid tot eigen wetsvoorstellen

- controlerende taak: controleert de regering door bijvoorbeeld vragen te stellen tijdens het vragenuurtje op de dinsdag middag!

02:36

Waar maakt het Kamerlid zich druk om?

Wat vind je van het antwoord van de minister?

Lees art. 81 GW
Klopt de volgende stelling?
De Staten-Generaal kunnen alleen (zonder een ander) wetten maken.

1. Ja
2. Nee

Lees art. 68 GW.
Is een minister verplicht om antwoord te geven op vragen van een Kamerlid?

1. Ja
2. Nee

Landelijke overheid:

Regering

Ook de regering heeft twee taken:

1. wetgevende taak: regering maakt op de ministeries wetsvoorstellen (super veel werk!!!) en past deze op wens van de Kamer aan, art. 84 GW; 

[Staten-Generaal stemmen hierover]

2. uitvoerende taak (besturen): op grond van het coalitieakkoord wordt uitvoering gegeven aan wetten door beleid te maken;

de regering moet het algemeen belang behartigen en bijv zorgen voor de veiligheid, volksgezondheid, huizen en werk.

Opdrachten

Maak opdracht 5

Maak opdracht 6

Huiswerk

Maak opdracht 2 (de obudsman)

Maak vragen 1-5 van de "test je kennis" over hoofdstuk 3

De provinciale overheid

Iedere provincie heeft haar eigen overheid en hebben bevoegdheden die ze zelfstandig kunnen en mogen uitvoeren (Provinciewet!) 

Het bestuur van iedere provincie bestaat uit de volgende drie organen, artikel 6 Provinciewet: 

1. Provinciale Staten
2. Gedeputeerde Staten
3. commissaris van de Koning

1. Provinciale Staten

• Vertegenwoordiging van de gehele bevolking van de provincie
• Controle beleid van Gedeputeerde Staten 
• Vaststellen van wetgeving             provinciale verordeningen

Huidige samenstelling Provinciale Staten. 

De leden van de provinciale staten worden gekozen door de stemgerechtigde inwoners van de betreffende provincie. Provinciale statenverkiezingen vinden eenmaal in de 4 jaar plaats. De volgende verkiezingen voor de provinciale staten vinden plaats op 15 maart 2023. De laatste verkiezingen voor de provinciale staten werden op 20 maart 2019 gehouden (samenstelling; zie foto). Het aantal leden van provinciale staten is afhankelijk van het aantal inwoners van de provincie en variëert van 39 tot 55 leden.

2. Gedeputeerde Staten

• Besturen de provincie
• Maken beleid 
• Leden van de GS worden benoemd door de Provinciale Staten

3. Commissaris van de Koning

• Voorzitter van Provinciale Staten en Gedeputeerde Staten
• Diverse taken op het gebied van veiligheid, openbare orde en klachtenafhandeling 
• Wordt benoemd door de Koning

Mevr. mr. Ina Adema (CvdK sinds 1 oktober 2020)

Rechten gestudeerd

Wethouder in de gemeente Deventer geweest, burgemeester gemeente Veghel en Lelystad geweest en sinds 1 oktober 2020 CvdK in Noord-Brabant. 

Voorbeelden qua taken:

Alle officiele besluiten van de provincie tekenen, regelmatig gemeenten bezoeken om op de hoogte te blijven wat er speelt, belangrijke rol bij burgemeestersbenoemingen, bij rampen of crisissen geeft ze aanwijzingen, ziet toe op de samenwerking tussen overheidsorganisaties in Brabant, vertegenwoordigt de provincie bij officiele gelegenheden en behartigt de belangen van de provincie.

De Koning benoemt de commissaris van de Koning voor een periode van 6 jaar. De commissaris kan daarna weer voor 6 jaar herbenoemd worden. Zoek eens op hoe het benoemingsproces eruit ziet en schrijf de stappen op.

https://www.politiekeambtsdragers.nl/ambt-in-praktijk/benoemingen/commissaris-van-de-koning

Provinciale Staten

Gedeputeerde Staten

Commissaris van de Koning

Volksvertegenwoordiging

Vaststellen van wetgeving

Maken beleid

Besturen de provincie

Wordt benoemd door de Koning

Veiligheid, openbare orde en klachtenafhandeling

Test je kennis

Bespreken

Nog vragen over hoofdstuk 2?

Welke ministers en staatssecretarissen ken je?