P3 - hh Mill compleet

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

P3 - hh Mill compleet

Aan de slag

Sleutelbegrippen:

• utilisme
• ontplooiingsliberalisme
• betrokkenheid
• evenredige democratie
• rationaliteit en kwaliteit van beslissingen
• pluraal stemrecht
• schadebeginsel

Examenopgaven

2023, 1e tijdvak: 3, 6, 7, 18, 19, 21

Mills mensbeeld: 

De mens zoekt genot en wil pijn vermijden.
> utilistisch uitgangspunt

Hoogste vorm van genot = morele en intellectuele ontwikkeling 

= zelfontplooiing > goed voor individu en samenleving

ET 16.1 het verband tussen Mills mensbeeld en het ontplooiingsliberalisme 

"De ideale staatsvorm is voor Mill een vorm die het menselijk geluk maximaliseert door burgers de mogelijkheid te geven hun eigen opvattingen te onderzoeken, hun eigen doelen na te streven, maar ook een sociaal gevoel te ontwikkelen waardoor men rekening houdt met anderen." - p.51/52

Aan de slag

Mills en de representatieve democratie

Tegen een goede despoot (Plato):

• een goede despoot kan het beste met het volk voor hebben, maar kan niet alwetend zijn.
• leidt tot passiviteit van het volk, geen zelfontplooiing

Lees p.27/28/29 en schrijf in eigen woorden op wat ze betekenen.

Aan de slag

Voor een representatieve democratie:

1. Kwaliteit: kennis van veel burgers zorgt voor betere informatie en dus betere politieke beslissingen.
   
2. Rationaliteit: vrijheid van meningsuiting zorgt voor voor rationelere, beter onderbouwde beslissingen.

Mills argumenten voor een representatieve democratie

Aan de slag

Kanttekening, pluraal stemrecht:

Mills en de representatieve democratie

Vorm van stemrecht waarbij sommige stemmen zwaarder tellen dan andere. 

Het gewicht van je stem is afhankelijk van opleiding/intelligentie en bijdrage aan samenleving

...omdat kennis zwaarder moet meetellen dan 'onwetendheid'.

Mill is tegen directe democratie vanwege:

• praktische redenen (niet haalbaar met miljoenen mensen)

Mill is tegen districtenstelsel omdat

• de stem van de minderheid hierin verloren gaat

Mills en de representatieve democratie

Aan de slag

Ik kan uitleggen en evalueren dat volledige vrijheid van meningsuiting volgens Mill in het algemeen belang van de democratie is. 

ET31

Even terug naar H1 en H2...

Om welke twee redenen was Mill voorstander van de democratie?

> vergroot de rationaliteit en kwaliteit van beslissingen.

En wat houdt ontplooiingsliberalisme ook alweer in?

> de vrijheid om je moreel en intellectueel te ontwikkelen. 

Aan de slag

Ik kan uitleggen en evalueren dat volledige vrijheid van meningsuiting volgens Mill in het algemeen belang van de democratie is. 

ET31

Vier redenen:

1. We zijn feilbaar (en dus moeten we de mogelijkheid open houden dat we het mis hebben)
2. voorkomt dode dogma's (voorkomt dat we nooit meer nadenken over wat waar is en waarom)
3. verbetering van standpunten (ook als een mening onjuist is kan er een element van waarheid in zitten)
4. draagt bij aan zelfontplooiing (discussie vormt ons karakter)

Aan de slag

Ik kan uitleggen en evalueren dat volledige vrijheid van meningsuiting volgens Mill in het algemeen belang van de democratie is. 

ET31

Mill: 

Beledigen mag!

Want: een verbod op beledigen kan worden gebruikt om impopulaire meningen te onderdrukken. 

Zo beschermt ze minderheden tegen tirannie van de meerderheid.

Voorbeelden: evolutieleer, heliocentrisch wereldbeeld, maar ook gelovigen, transgenders, extinction rebellion, boeren enz.

Aan de slag

Ik kan uitleggen en evalueren dat volledige vrijheid van meningsuiting volgens Mill in het algemeen belang van de democratie is. 

ET31

De grens voor vrijheid van meningsuiting wordt volgens Mill bepaald door het schadebeginsel:

Als de schade die een mening oplevert groter is dan de vier voordelen. (utilistische afweging!)

Bijvoorbeeld: 

• beledigen van agenten mag, fysiek geweld mag niet. 
• zeggen dat verkiezingen oneerlijk zijn in krant mag, door Trump op een plein wel agressieve mensen mag niet.

Aan de slag

Ik kan uitleggen en evalueren dat volledige vrijheid van meningsuiting volgens Mill in het algemeen belang van de democratie is. 

ET31

Daarbij kan ik uitleggen: 

• de vier redenen die Mill hiervoor aanvoert: de feilbaarheid van de mens, mogelijke elementen van waarheid, het gevaar van dogmatisme en de waarde van discussie;
  

• Mills opvatting dat het uiten van meningen die als kwetsend worden ervaren niet verboden moet worden omdat deze uitingen het maatschappelijk welzijn kunnen vergroten en individuele burgers kunnen beschermen;
  

• het verhaal van de graanhandelaar als voorbeeld dat opvattingen die onmiddellijk en vrijwel zeker tot geweld zullen leiden volgens Mill wel verboden moeten worden.