Fictie begrippen toepassen bij verhaal OFF -Piste Verhaalanalyse

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Begrippen verhaalanalyse

Vandaag

1. Herhalen begrippen fictie
2. Oefenen met fictie begrippen Verhaal 'Off- piste
   

Even opfrissen!

Wat betekent genre?

1. je schamen
2. verhaalsoort
3. generatie
4. perspectief

Wat betekent fictie?

1. verzonnen teksten
2. zakelijke teksten

Welke verhaalsoort hoort niet bij genres ?

1. sprookje
2. thriller
3. corona-nieuwsbrief
4. horror

Wat hoort niet bij non-fictie?

1. krantenartikel
2. column
3. weerbericht
4. realistisch verhaal

Blok 3 PERSONAGES

1. Hoofdpersonen
2. Bijpersonen  (helper - tegenstander)
3. Figuranten

HOOFDPERSOON

- Je weet wat hij denkt, doet en voelt: round character

- Je beleeft het verhaal (grotendeels) vanuit de hoofdpersoon

- De hoofdpersoon heeft een probleem of opdracht

- Doel: het probleem oplossen of de opdracht volbrengen.

BIJPERSONEN

• Helper of tegenstander
• Je leert bijpersonen oppervlakkig kennen - flat character
• De rol van helper/tegenstander kan wisselen in het verhaal
• Figuranten - kleuren het verhaal, voegen niets toe aan het verhaal.

Beschrijven personages

• Uiterlijk (lengte/kleding/huidskleur/kapsel/enz.)
• Geslacht/leeftijd/gezondheid/achtergrond/werk/school
• Karaktereigenschappen (aardig/egoïstisch/onzeker/verwaand, zie verder blz. 134)
• Relaties (vrienden/collega's/klasgenoten/liefdesrelaties

Beschrijving personages 2

- Je geeft feitelijke informatie over de personages

- Je geeft je mening: vind je ze sympathiek of niet en leg uit.

Hoe noem je een hoofdpersoon?

1. round character
2. flat character

Geef een paar karaktereigenschapen

Wat kom je te weten over een hoofdpersoon?

1. Is hij/zij een helper of tegenstander?
2. Wat hij/zij denkt, doet en niet doet.
3. Wat hij/zij denkt, doet, voelt, karakter/uiterlijk/rela-ties/ belanrijke kenmerken
4. Wat hij/zij allemaal meemaakt

Begrippen

• Spanning
• Ruimte 
• Sfeer
• Thema en moraal

Spanning

• Situatie  of omgeving
• Open plekken
• Onverwachte draai
• Vermoeden van afloop
• Uitstel ontknoping
• Informatievoorsprong
• Cliffhanger

Ruimte

1 Alle plaatsen die in verhaal voorkomen

2 Binnen of buiten

3 Ook het weer, geluiden en geuren

4 Functie: oproepen sfeer

Thema en moraal

• Thema: in een paar zeggen waar het verhaal over gaat, bijv. eenzaamheid, door het vuur gaan voor je vrienden
• Moraal: een wijze les, bijv. oordeel niet te snel over iemand

Begrippen: Tijd / perspectief / Begin en einde 

Wat hoort allemaal bij 'tijd' (1)

1. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt, bijv. de middeleeuwen
2. Vertelde tijd: hoeveel tijd er in het verhaal voorbijgaat, bijv. een paar dagen, een jaar, één dag
3. Verteltijd: het aantal blz. dat de schrijver nodig heeft om het verhaal te vertellen

Wat hoort allemaal bij 'tijd' (2)

1. Chronologisch: de gebeurtenissen worden verteld in de volgorde waarin ze gebeurd zijn
2. Terugverwijzing: een personage denkt aan of zegt iets over wat vroeger/eerder gebeurde. Vaak in een paar woorden/zinnen.
3. Vooruitwijzing: er wordt iets gezegd over wat later zal gebeuren of wat personage hoopt of waar hij bang voor is

Wat hoort allemaal bij tijd (3)

1. Flashback: het hele verhaal gaat zelf terug in de tijd. Dit wordt uitgebreider beschreven. De volgorde van de gebeurtenissen wordt echt onderbroken.
2. Flashforward: hetzelfde, maar dan vooruit in de tijd
3. Bij Flashbacks en flashformwards is een verhaal niet-chronologisch.

FUNCTIE: spanning / meer info over het personage

Vertelperspectief

1. Ik-vertelperspectief: je beleeft het verhaal door de ogen van de 'ik-figuur'. Er staat letterlijk 'ik'.
2. Personaal perspectief: je beleeft het verhaal door de ogen van een hij/zij-figuur. Er staat telkens hij of zij.
3. Alwetende verteller: deze weet alles en geeft commentaar op de gebeurtenissen.
4. Wisselend perspectief: de personages wisselen elkaar af

Verhaaleinde en verhaalbegin

1. Begin: inleiding / midden in de gebeurtenissen / achteraf verteld (soms proloog: voorwoord)
2. Einde: gesloten (al je vragen zijn beantwoord) / open (de afloop wordt niet verteld en je hebt niet op alle vragen antwoord gekregen) (soms epiloog: nawoord)

OPDRACHT  

• Lees het verhaal 'Off- piste
• Zoek in het verhaal naar informatie over de begrippen die we hiervoor behandeld hebben.
• Noteer op een kladblaadje waar je de informatie kunt vinden
• Schrijf vervolgens alles op wat je maar kunt vertellen over de begrippen.