8.1 Energiestromen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vandaag

• 8.1 Energiestromen
  
• Opdrachten 8.1

Begrippen

Autrotroof organisme: een plant maakt zijn eigen suiker door middel van zonlicht (fotosynthese)

Heterotroof organisme: moet een ander organisme opeten om aan suiker te komen

Wat zeggen de pijlen?

--> energiestromen

Wat zijn de verschillende tropische niveaus?

Wat zijn reducenten ook alweer?

Begrippen

Anorganisch stoffen: bevatten nooit de twee elementen C (koolstof) en H (waterstof). Vaak kleinere moleculen. 

Organisch stoffen: bevatten altijd de elementen; H (waterstof), C (Koolstof) en heel soms O (zuurstof). Vaak grotere moleculen.

Uitzondering: Methaan

Dus reducenten zetten van organisch material naar anorganisch materiaal om.

Begrippen

Assimilatie: heeft te maken met opbouw; organische moleculen worden opgebouwd uit kleinere moleculen. Energie wordt opgeslagen.

Dissimilatie: heeft te maken met afbraak; organische stoffen worden weer afgebroken. Hier komt energie bij vrij. 

TEKENEN!

Begrippen

Voortgezette assimilatie: organische stoffen (van planten) omzetten in andere organische stoffen (bijv. zetmeel, eiwitten, vetten en vitamines)

Sachariden = een koolhydraat 

Glucose = de eenvoudigste vorm van koolhydraten en bestaat uit 1 glucosemolecuul

Bruto primaire productie (BPP)

• = de hoeveelheid energie die producenten vastleggen in organische stoffen (in kJ/m³/dag)
  
• Een deel hiervan wordt gebruikt voor verbranding (=dissimilatie)
  
• Ook verlaat een deel het organisme in de vorm van afval of ontlasting
  

Netto primaire productie (NPP)

• Bruto primaire productie - dissimilatie – afval/ontlasting =netto primaire productie (NPP)
• Netto primaire productie (NPP) = de organische stoffen die overblijven en worden gebruikt als bouwstof 
  
• NPP komt beschikbaar voor volgende niveau in voedselketen (=voedselconversie, meestal ~10-20%)
  

Biomassa

• = totale massa drooggewicht (zonder water) aan organische stoffen van organismen in een ecosysteem
  
• Deze biomassa levert een bepaalde hoeveelheid energie
  
• Deze energiestromen kun je weergeven in voedselpiramides → Piramide van biomassa, energie of aantallen

Piramide van biomassa

Piramide van biomassa

• Deze piramide heeft 'altijd' een piramidevorm
• In een voedselketen wordt de biomassa in elke volgende schakel kleiner

De producenten leggen energie vast d.m.v. fotosynthese. In een voedselketen worden deze energierijke stoffen doorgegeven aan de volgende schakel van een voedselketen. 

Tussen twee schakels raakt er energie verloren door verbranding (=dissimilatie) en afval/ontlasting. Dit heeft tot gevolg dat het totale gewicht van alle energierijke stoffen in de organismen in een schakel (de biomassa), per schakel afneemt.

Piramide van energie

Piramide van aantallen

Voedselpiramides

• Een piramide van biomassa en energie komen sterk met elkaar overeen → Meestal een piramide vorm (uitzonderingen daargelaten)
• Een piramide van aantallen hoeft niet altijd een piramide vorm te hebben
• Na een verstoring in een ecosysteem kunnen piramiden veranderen
  

•  

Belangrijke sites:

https://www.biologielessen.nl

https://biologiepagina.nl

Opdrachten

1, 2, 4, 5, 7, 9, 10, 12

Klaar? Verder met eindexamenopdrachten

Schijf op:

• Maak een piramide van biomassa voor allebei de voedselketens.
• Maak een piramide van aantallen voor allebei de voedselketens.
• Geef de tropische niveaus aan
• Geef de onderdelen aan (producent en consument)
• Geef de orde aan
• Noem een voorbeeld van een abiotische en biotische factor

Schijf op:

• Maak een piramide van biomassa voor allebei de voedselketens.
  
• Maak een piramide van aantallen voor allebei de voedselketens.
  
• Geef de tropische niveaus aan
  
• Geef de onderdelen aan (producent en consument)
• Geef de orde aan
• Noem een voorbeeld van een abiotische en biotische factor

Schijf op:

• Maak een piramide van biomassa voor allebei de voedselketens.
  
• Maak een piramide van aantallen voor allebei de voedselketens.
  
• Geef de trofische niveaus aan
  
• Geef de onderdelen aan (producent en consument)
  
• Geef de orde aan
  
• Noem een voorbeeld van een abiotische en biotische factor
  

Autotroof

Heterotroof

Kan zelf voedsel maken

Is afhankelijk van andere organismen voor voedsel

Fotosynthese

Bladgroenkorrels

Consument

Producent

Dissimilatie is...

1. Afbraak van organische moleculen
2. Afbraak van anorganische moleculen
3. Opbouw van organische moleculen
4. Opbouw van anorganische moleculen

Wat is voortgezette assimilatie?

1. Het maken van glucose uit eiwitten, vetten en koolhydraten
2. Het maken van eiwitten, vetten en koolhydraten uit glucose
3. Het omzetten van H2O en CO2 in C6H12O6
4. Het opbouwen van complexen anorganische stoffen

Wanneer zal er bij een producent sprake zijn van groei?

1. Als de BPP groter is dan de dissimilatie
2. Als de BPP kleiner is dan de dissimilatie
3. Als de BPP gelijk is aan de dissimilatie

Waarom is een piramide van biomassa, 'altijd' in piramide vorm?