Littérature 5V: Lumières (+révision Classicisme)

• Frans
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Lumières : Wat moet je kunnen / kennen?

1. Verband leggen tussen Franse literaire teksten en de tijd waarin ze zijn ontstaan;
2. Waarom wordt deze periode le siècle des Lumières genoemd?
3. Wat zijn belangrijke kenmerken van de siècle des Lumières?
4. Wie waren bekende schrijvers en wat zijn bekende werken?
   
5. Een overzicht geven van de hoofdlijnen van deze periode.
   

Waar staat de term 'Lumières' symbool voor?

1. het verstand
2. gelijkheid
3. de onwetendheid
4. vrijheid

Wat is de Nederlandse term voor de periode 'Les Lumières'?

Waarom wordt de 18e eeuw ook wel 'Lumières/Verlichting' genoemd?

Les Lumières (ca. 1715 - 1793)

• Periode die volgt op het Classicisme
• Dood van Louis XIV → ruimte voor revolutionaire ideeën in de literatuur
• Vertrouwen in het menselijk verstand
• Kerk & staat vs wetenschap → empirisch bewijs
• Filosofen & schrijvers streven naar vrijheid van meningsuiting, tolerantie & gelijkheid

Les Lumières (ca. 1715 - 1793)

• La société : Kritiek | Rationalisme | Verlichting | Uitvindingen | Filosofie | Revolutie | Guillotine
  
• Les arts : l'architecture | la musique | les arts plastiques
• La littérature : Écrivains-philosophes | contes philosophiques | dialogues philosophiques | le drame bourgeois

La société - 18e eeuw

• 1715 : Louis XIV sterft; Louis XV is 5jr en totdat hij volwassen is, regeert Philippe d'Orléans 
• Monarchie absolue staat ter discussie
• Razendsnelle ontwikkeling van de wetenschap -> uitvindingen
• Rationalisme: eigen waarneming i.p.v. geloof en gezag
• Verlichting: geloof in verstand van de mens en vooruitgang
• 1789 : Bestorming van de Bastille en het begin van de Franse revolutie...
• 1793: Louis XVI & Marie-Antoinette guillotine

Les arts

• L'architecture : Classicistische stijl, interieur verfijnder. Rococo stijl: golvende lijnen, bloemen, slingers
  
• La musique: Frankrijk: Jean-Philippe Rameau 
• Les arts plastiques: Elegant, luchtig & ondeugend Scènes galantes. Jean-Honoré Fragonard, François Boucher (hofschilder LXV) & Élisabeth Vigée Le Brun

La Littérature

Classicisme → promoten imago koning 

Lumières → uiting revolutionaire ideeën :

• Écrivains-philosophes : schrijvers die ook filosofen waren. Ze leverden kritiek op de maatschappelijke misstanden vaak mbv ironie. Geloofden dat er een betere maatschappij mogelijk was met gelijke rechten, kansen en plichten voor iedereen.
• Contes philosophiques : doel: onder mom van een sprookje gebeurtenissen beschrijven die wreed zijn en niet zouden moeten bestaan, dus verkapte maatschappijkritiek leveren.
• 
  

La Littérature

Bekende écrivains-philosophes uit de Verlichting"

• (Locke)
• Voltaire
• Rousseau
• Diderot

Voltaire

Denis Diderot

Jean-Jacques

Rousseau

Pierre Augustin Caron de Beaumarchais

Le mariage de Figaro

Encyclopédie

Candide ou l'Optimisme

Emile ou de l'éducation

Du contrat social

Il faut cultiver notre jardin

Voyage en Hollande

Le siècle des Lumières 

La Révolution française: grote armoede + burgerij wilde in de regering + ideeen écrivains-philosophes --> 1789 bestorming van de Bastille (Bastille was het symbool van macht van de koning). 

• 1792 Koning Louis XVI werd afgezet
• 1793 Louis XVI & Marie Antoinette --> guillotine
• Liberté, égalité, fraternité (Rousseau)
• Il faut cultiver notre jardin (Voltaire)

Waarmee drijft Voltaire de spot in zijn bekendste boek? Noem de titel.

Met welk doel schreef Voltaire zijn conte philosophique 'Candide'?

Candide zegt: 'Il faut cultiver notre jardin'. Wat bedoelt hij hiermee?

Van welk werk van Rousseau hebben wij een fragment gelezen?

Met welk doel heeft Rousseau 'Du contrat social geschreven'?

Révision Classicisme

• La société : 17e = le grand siècle | l'État c'est moi
• Les arts : l'architecture | la musique | les arts plastiques
• La littérature : tragédie : Pierre Corneille & Jean Racine | comédie : Molière | fables : Jean de la Fontaine

Waar moesten de toneelstukken

uit het Classicisme aan voldoen?

Welke bekende tragédie schrijvers ken je?

Hoe heet de bekendste comédie schrijver en wat kenmerkte hem?

Wat is een van de meest hilarische en bekendste comédie-ballets van Molière?

Welk classicistisch genre ken je nog meer? Geef minimaal 2 kenmerken van dit genre.

Wat is de meest bekende fabel auteur uit de 17e eeuw. Geef een titel van een van zijn bekendste fabels.