V3 | Les 9 | Latijn | 02-10-2024

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom & Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Kaugom weggegooid (anders snel nu)
• Schoolspullen op tafel: boeken, laptop, JdW-map, etui 
• Begin aan de startopdracht

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Zelfstandig naamwoord: groep 1 en 2

Zelfstandige naamwoorden worden ingedeeld in groepen. Woorden hebben een geslacht (vrouwelijk/mannelijk/onzijdig)

Naamval	Getal	Functie	Groep 1: V	Groep 2: M	Groep 2: O
Nom	Ev	Onderwerp	mens- a	serv- us	don- um
Acc	Ev	Lijdend vwp	mens- am	serv- um	don- um
Nom	Mv	Onderwerp	mens- ae	serv- i	don- a
Acc	Mv	Lijdend vwp	mens- as	serv- os	don- a

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Programma

• Terugblik: tekst 3.a.
• Leerdoelen opstellen: esse en posse, vocativus
• Aan de slag: taaloefeningen
• Reflectie en leerdoelen check: hebben we het begrepen?

Tekst 3.a: noteer uit regel 1 t/m 9 alle werkwoordsvormen die in de 1e persoon meervoud staan

Tekst 3.a: noteer uit regel 10-17 alle werkwoordsvormen die in de 2e persoon meervoud staan

Leerdoelen

• Je kan de onregelmatige vormen esse en posse op de juiste manier (in een tekst) vertalen.
• Je kan de vocativus op de juiste manier in een tekst vertalen.

Sleep de begrippen naar de juiste plek!

Indicativus

Imperativus

Infinitivus

Gebiedende wijs

Persoons-vorm

Hele werkwoord

Werkwoord: esse (=zijn)

Indicativus =

1, 2, 3 ev

1, 2, 3 mv

Praesens = tegenwoordige tijd

Persoon	Vervoeging	Vertaling
ik	sum	Ik ben
jij	es	Jij bent
hij/zij/het	est	Hij is
wij	sumus	Wij zijn
jullie	estis	Jullie zijn
zij	sunt	Zij zijn

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Vergelijk andere talen

Latijn	Frans	Spaans	Vertaling
sum	je suis	yo soy	Ik ben
es	tu es	tú eres	Jij bent
est	il est	él es	Hij is
sumus	nous sommes	nosotros somos	Wij zijn
estis	vous êtes	vosotros sois	Jullie zijn
sunt	ils sont	ellos son	Zij zijn

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Werkwoord: posse (=kunnen)

Indicativus =

1, 2, 3 ev

1, 2, 3 mv

Praesens = tegenwoordige tijd

Persoon	Vervoeging	Vertaling
ik	possum	Ik kan
jij	potes	Jij kunt
hij/zij/het	potest	Hij kan
wij	possumus	Wij kunnen
jullie	potestis	Jullie kunnen
zij	possunt	Zij kunnen

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Vocativus: de '6e naamval'

De vocativus wordt gebruikt om iemand aan te spreken of te roepen en volgt dus vaak na een imperativus of een vraag.

Naamval	Getal	Functie	Groep 1: V	Groep 2: M	Groep 2: M	Groep 2: O
Nom	Ev	Onderwerp	mens- a	serv- us	fil- ius	don- um
Voc	Ev	Aanspreken	mens- a	serv- e	fil- i	don- um
Nom	Mv	Onderwerp	mens- ae	serv- i	fil- ii	don- a
Voc	Mv	Aanspreken	mens- ae	serv- i	fil- ii	don- a

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Aan de slag

Maak de vragen op pagina 24 van je oefenboek af.

Maak daarna de taaloefeningen D en E op pagina 26 van je oefenboek.

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd en leerlingen worden steeds zelfstandiger. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

Zo beantwoord je tekstvragen

1. 'Dea sitit' (r1): de godin heeft dorst.

2. De boeren vinden dat het water van hen is, 

en niet van Latona / een ander.

3. (1) Mijn (jonge) kinderen zijn dorstig; (2) wij zijn moe.

4. Nostra; dit woord staat aan het begin van de zin en krijgt extra nadruk.

5. 'Agricolae aquam pedibus turbant' (r13).

6. Latona verandert hen in kikkers.

7. In deze woorden kun je al het gekwaak van de kikkers horen.

Citeren = letterlijk opschrijven (geef ook een Nederlandse vertaling)

Diana

Artemis

Reflectie

• Je kan de onregelmatige vormen esse en posse op de juiste manier vertalen.
  
• Je kan de vocativus op de juiste manier in een tekst vertalen.

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende Unit. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag op basis van het Learner Profile en de ATL-skills. Dit wordt vastgelegd in Toddle. Samen blikken docent en leerlingen vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Exit: wat betekent: sumus

1. ik ben
2. jij bent
3. wij zijn
4. zij zijn

Exit: wat betekent: potes

1. ik kan
2. jij kunt
3. jullie kunnen
4. zij kunnen