9.2 Goed geregeld H

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

9.2 Goed geregeld

Hoofdstuk 9 - Gezondheid

9.1 - Ongezond

9.2 - Goed geregeld

9.3 - Je huid

9.4 - Ziek

9.1 - Ongezond

Herhaling

Je rookt elke dag. Je vindt het moeilijk om te stoppen omdat je dan niet meer samen met je vrienden gezellig buiten kunt staan. Op welke manier ben je dan afhankelijk van een genotmiddel?

1. lichamelijk afhankelijk
2. geestelijk afhankelijk
3. sociaal afhankelijk

GHB is een kleur- en geurloze vloeistof met een lichte zoutsmaak. Bij een lage dosis raak je in een roes, die vergelijkbaar is met dronkenschap. Wat voor soort drug is GHB?

1. verdovend
2. stimulerend
3. bewustzijn veranderend

Welke stof in een sigaret zorgt ervoor dat je conditie omlaag gaat omdat er minder zuurstof vervoerd wordt door je rode bloedcellen?

1. nicotine
2. koolstofmonoxide
3. teer
4. COPD

Welke stof in sigaretten vergroot de kans op longkanker?

1. nicotine
2. koolstofmonoxide
3. teer
4. COPD

Welke zin klopt niet?

1. door het drinken van alcohol heb je een grotere kans op slokdarmkanker
2. koffie is een stimulerend middel
3. vanaf je 18e mag je alcohol drinken omdat je hersenen dan volledig zijn ontwikkeld
4. blowen is verslavend

Doelen van deze les

Je leert:

hoe het glucosegehalte van je bloed wordt geregeld

wat diabetes is

wat je lever doet

wat je nieren doen

Doelen van de paragraaf

- Je weet wat uitscheiding betekent

- Je weet wat glucose is

- Je kan uitleggen hoe de hoeveelheid glucose in je lichaam geregeld wordt

- Je kan uitleggen wat suikerziekte inhoudt

- Je weet wat de taken van de lever zijn

- Je kan uitleggen wat de nieren doen 

Uitscheiding

Afvalstoffen kwijtraken

Organen die dit doen:

- Longen 

(- Lever)

- Nieren

- Huid

• koolstofdioxide en water
• 
  
• kleurstoffen, alcohol. andere afvalstoffen
• 
  
• water, zouten, vitamine b en c, afvalstoffen
• 
  
• zouten, water

Je lichaam neemt op:

Longen: 

Dunne darm:

spieren:

zuurstof

glucose en andere voedingsstoffen

glucose en zuurstof

Wat scheiden de spieren uit?

Glucose in je lichaam

Krijg je binnen via eten

Wat gebeurt er mee?

Regeling via hormonen

Orgaan:

* Alvleesklier

Hormonen:

* Insuline

* Glucagon

Glucose is te ....

Glucose is te ....

hoog

laag

Alvleesklier maakt ....

Alvleesklier maakt ....

insuline

glucagon

alvleesklier maakt: insuline

glucose --> glycogeen

alvleesklier maakt: glucagon

glycogeen --> glucose

Suikerziekte (Diabetes)

Glucoseregeling werkt niet

Diabetes type 1: alvleeskliercellen beschadigd -> geen/minder insuline

Diabetes type 2: Lichaamscellen ongevoelig voor insuline -> werkt niet goed meer

Aan het werk

Van 9.2 - 1 tot en met 11 maken

Volgende les: 9.2 - Lever en nieren

9.2 Goed geregeld

Hoofdstuk 9 - Gezondheid

9.1 - Ongezond

9.2 - Goed geregeld

9.3 - Je huid

9.4 - Ziek

De lever

Deze opdracht doe je in tweetallen.

Je krijgt 15 min. de tijd.

Op TB blz. 78 en 79 staat een stukje 

over de functies van de lever.

Maak hier een tekening/overzicht 

van wat je  kunt gebruiken bij het leren 

voor de toets.

De nieren

filters in het lichaam

- Giftige (afgebroken) stoffen

- Zouten en vitaminen

- overbodige stoffen (zoals kleurstof)

Uitscheiden via blaas

Vragen

Welke stoffen gaan er in deze uitscheidingsorganen het bloed uit?

Longen

Lever

Nieren

Huid

water en koolstofdioxide

alcohol en kleurstoffen

water, zouten en vitaminen

water en zouten

Te veel aan glucose wordt opgeslagen in je lever en je spieren. Waarin wordt glucose omgezet om het op te slaan?

1. Insuline
2. Glucagon
3. Glucose
4. Glycogeen

Drie beweringen over de lever zijn:
1 In de lever worden rode bloedcellen gemaakt.
2 In de lever wordt glycogeen gevormd.
3 In de lever wordt ureum gevormd.
Welke beweringen zijn juist?

1. 1 en 2
2. 1 en 3
3. 2 en 3
4. 1, 2 en 3

Wat is de functie van insuline?

1. Omzetten glucose naar glycogeen
2. Omzetten glycogeen naar glycose
3. Afbreken van glucagon
4. Opbouwen van glucagon

Welke invloed heeft insuline op het glucosegehalte van het bloed?

1. door insuline daalt het glucosegehalte in het bloed
2. door insuline stijgt het glucosegehalte in het bloed

De lever hoort bij

1. bottenstelsel
2. zenuwstelsel
3. bloedvatenstelsel
4. verteringsstelsel

Wat produceert de lever?

1. Bloedcellen
2. Gal
3. Maagsap
4. Speeksel

Waar wordt insuline aangemaakt?

1. Maag
2. Lever
3. Alvleesklier
4. Hersenen

Glucose is een

1. Verbrandingsproduct
2. Brandstof
3. Energie

Insuline zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel ...
na een maaltijd

1. omhoog gaat
2. omlaag gaat

Een functie van de lever is...

1. Emulgeren
2. Gal produceren
3. Vet verteren
4. Verteringssappen maken

Wat doen de nieren?

1. Afvalstoffen uit het bloed halen
2. Zuurstof aan het bloed toevoegen
3. Voedingstoffen aan het bloed toevoegen

Aan het werk

Van 9.2 maken: opdr. 12 tot en met 18

In welk orgaan worden de hormonen gemaakt die het glucosegehalte van je bloed regelen?

1. lever
2. spieren
3. alvleesklier
4. milt

Welk hormoon kan zijn werk niet goed doen bij iemand met suikerziekte?

1. glycogeen
2. insuline
3. glucagon
4. bilirubine

Welk mineraal wordt in de lever opgeslagen?

1. fluor
2. calcium
3. fosfor
4. ijzer

Wat is de volgorde waarin een afvalstof je lichaam verlaat?

1. nierslagader > nier > urineleider > blaas > urinebuis > wc
2. nierslagader > nier > urinebuis > blaas > urineleider > wc
3. nierslagader > nier > urineleider > urinebuis > blaas > wc
4. nierslagader > nier > urinebuis > urineleider > blaas > wc

Waarom hebben meisjes een grotere kans op een blaasontsteking dan jongens?

Aan het werk

Je kunt bezig gaan met de opdrachten van 9.2

Of je maakt een samenvatting / mindmap van de paragraaf

HUISWERK:

- 9.3 goed doorlezen