hartritme, ritmestoornissen en ECG

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Hoe maak ik een goed ECG?

Waar staat de afkorting ECG voor?

Wat zie je op een ECG?

Hoe werkt de prikkel geleiding van het hart?

- Welk onderdeel van het hart maakt de elektrische prikkel?

-Welk onderdeel van het hart zuigt zuurstofarm bloed aan?

- Welk onderdeel van het hart stoot zuurstofrijk bloed uit?

- Welke onderdelen in het hart spelen een belangrijke rol bij de prikkel geleiding?

Sinuusknoop, Av-knoop, bundel van his, bundeltakken en purkinje vezels

Prikkelgeleiding hart

Autonoom orgaan: Kan zelf prikkels opwekken
o.i.v. autonome zenuwstelsel (in dit geval: nervus vagus)  

1. Sinusknoop (pacemaker): Groep cellen in zijwand atrium dexter. 

Studenten laten meetekenen/meeschrijven op hun kleurplaat

Functie hart

• Rechter atrium: Zuigt het zuurstofarme bloed het hart in. Eindpunt grote circulatie.
• Rechter ventrikel: Pompt het zuurstofarme bloed de longen in. Begin kleine circulatie.
• Linker atrium: Zuigt het zuurstofrijke bloed uit de longen weer het hart in. Eindpunt kleine circulatie.
• Linker ventrikel: Pompt het zuurstofrijke bloed via de aorta naar de weefsels. Begin grote circulatie.

Geleiding in het hart 

Sinusknoop: bepaald het ritme

AV-knoop: poortwachter

 

 

P-top: samentrekken van de boezems (de lijn wordt daarna weer vlak, omdat het elektrische signaal even wordt vastgehouden)

QRS-complex: samentrekken van de hartkamers

T-top: ontspannen van de hartspier

Na de T-top begint het weer opnieuw voor de volgende hartslag

Het weefsel tussen boezems en kamers vormt een isolerende laag die de elektrische prikkel op de meeste plaatsen niet geleidt. De prikkel kan alleen zijn weg vinden via een groepje cellen midden in het hart, op de grens van boezem (atrium) en kamer (ventrikel). Dit wordt de atrioventriculaire knoop ofwel de AV-knoop genoemd. Een bijzondere eigenschap van de cellen in de AV-knoop is dat zij de elektrische prikkel kunnen afremmen. Dat heeft als gevolg dat de kamers net iets later samentrekken dan de boezems, waardoor het bloed in twee stappen door het hart gaat. Eerst wordt het vanuit de boezems in de kamers geperst en dan vanuit de kamers het hart uit. 

Prikkelgeleiding hart

1. Sinusknoop: activeert atrium 
2. Atrioventriculaire knoop: 'Schakelstation' met vertraging

Boezems en Kamers

Het hart is van binnen in vier holtes verdeeld. 

• 2 boezems - atrium/atria 
• 2 kamers - ventrikels
• (hartkleppen) 2-3 slippig
• Slagaderkleppen
• Septum

Prikkelgeleiding hart

1. Sinusknoop: activeert atrium 
2. Atrioventriculaire knoop: 'Schakelstation' met vertraging
3. Bundel van His: geeft signalen door
   
4. aan Apex
5. Verspreid prikkel van onderaf over Myocard. 

Wat kunnen indicaties zijn om een ECG te maken?

Hoe maak je een ECG?

Normaal ECG

Normaal ECG

Aandachtspunten bij het maken van een ECG?

Hoe lees je een ECG?

1. ritme

- ritme regelmatig? (60-100 per minuut)

- zie ik P toppen voor elk QRS complex en zijn ze normaal?

- zijn de QRS complexen breed of smal?

Berekening van de hartfrequentie. Dat kun je snel doen door het aantal grote vakjes te tellen tussen twee R-toppen. Elk groot vakje is 0.2 seconden. Zie je 1 groot vakje tussen elke R-top, dan is de frequentie per minuut dus 300 (60/0.2 = 300). 2 grote vakjes: 150. 3 vakjes: 100. 4 vakjes: 75. 5 vakjes: 60. Et cetera.

2. QRS complex

Het normale QRS-complex is smal, niet te hoog in amplitude (maar ook niet te klein in amplitude)

3. ST- segment

Wat vertelt een ST-segment ons? Het ST-segment is de periode tussen ventriculaire depolarisatie (QRS-complex) en repolarisatie (T-golf). Vaak is deze periode ‘elektrisch stil’. Soms is er toch elektrische activiteit. Dit kan volstrekt normaal zijn, zeker bij jonge mannen (< 50 jaar), maar kan ook wijzen op (ernstige) afwijkingen.

ST elevatie

ST depressie

Hartinfarct: ST-segment is verhoogd. Rechts: ECG zonder afwijkingen.

De verhoging van het ST-segment ontstaat doordat een deel van de hartspier geen zuurstof meer krijgt als gevolg van het hartinfarct.

ECG infarct

ECG

Welke soorten ritmestoornissen ken je?

Even kijken of je goed opgelet hebt?

welk deel het ECG geeft het samentrekken van de kamers weer?

1. P
2. QRS
3. T
4. ST

Wat wordt er op een ECG geregistreerd?

1. De prikkelgeleiding over de kransslagaders
2. De bloedstroom door het hart
3. De geleiding van electrische prikkels in hart
4. De bloedstroom door de kransslagaders

Hoe benoem je de aangegeven plek in het ECG

1. P
2. Q
3. R
4. S

Vragen?