les 1: opbouw aarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Deze les

• de kenmerken van opbouw van de aarde;
• hoe en waardoor aardkorstplaten ten opzichte van elkaar bewegen

Weektaak overzicht

Uitleg

oefenen in lesson up

werken aan weektaak

Deze week (af voor 20/11)

Van 2.1;

□ Maken opdracht 4, 5 en 6

□ Leer de kenmerken van oceanische en continent korst

□ Leer de oorzaak van platentektoniek

Van 2.2;

□ Kijken: werking hotspot

□ Maken opdracht 1, 3, 5 en 6

□ Leer de combinaties aardkorst, plaatbeweging en welke vulkaansoort er dan ontstaat.

□ Leer in welke 3 stappen een aardbeving plaatsvindt

volgende week (af voor 27/11)

Van 2.3

□ Maken opdracht 3, 5 en 6

□ Leer het verschil in ontstaanswijze tussen een breukgebergte en een plooiingsgebergte

□ Leer de verschillen tussen jonge en oude gebergten

Van 2.4

□ Maken opdracht 4, 5 en 6

□ Leer het verschil tussen chemische en mechanische verwering

□ Leer de verschillende manieren waarop mechanische verwering kan plaatsvinden

□ Leer de manieren waarop chemische verwering kan plaatsvinden.

de week daarna (af voor 4/12)

Van 2.5

□ Maken opdracht 2, 3 en 6

□ Leer het verschil tussen verwering, erosie en sedimentatie

□ Leer hoe een puinwaaier ontstaat.

□ Leer hoe een delta ontstaat.

Van 2.6

□ Maken opdracht 4, 5 en 6

□ Leer het verschil in ontstaanswijze van de 3 hoofdsoorten gesteente

Daarnaast zijn er nog herhaal of verdiepingsopdrachten bij elke weektaak

De geologische tijdschaal

Geologische tijdschaal; Samenvatting van de 4,6 miljard jaar durende geschiedenis van de aarde. Elk tijdvak heeft z'n eigen kenmerken. 

mens

homo habilis 2 miljoen jaar geleden

homo sapiens sapiens 160.000 jaar geleden

De opbouw van de aarde

Verschillende lagen

Verschillende kenmerken

5000ºC

laagste druk

hoogste druk

minder heet

heetst

2 soorten aardkorst

Oceanische korst

Continentale korst

basaltgesteente

- snel afgekoeld

      dus dunne korst maar is zwaar

granietgesteente

- langzaam afgekoeld

      dus dikke korst maar is lichter

Convectiestromen in de mantel veroorzaken platentektoniek.

algemene regel

hoe verder weg van divergerende plaatgrensen, hoe ouder de oceanische korst is.

binnenkern

buitenkern

binnenmantel

lithosfeer

taai-vloeibare buitenmantel

Hoe wordt de laag genoemd met het vaste bovenste gedeelte van de aardmantel en de aardkorst?

Hoe wordt de kalender genoemd met de hele geschiedenis van de aardbol, waarbij elke periode zijn eigen kenmerken heeft?

Zet de omschrijving bij de juiste korst

Oceanische korst

Continentale korst

Relatief dik

Maximaal 200 miljoen jaar oud

Basalt

Graniet

Stollingsgesteente

Wat is kenmerkend voor de binnenkern?

1. vast
2. taai-vloeibaar
3. vloeibaar

Wat is kenmerkend voor de lithosfeer?

1. vast
2. taai-vloeibaar
3. vloeibaar

Wat is kenmerkend voor de buitenmantel?

1. helemaal vast
2. vast en taai-vloeibaar
3. helemaal taai-vloeibaar
4. taai-vloeibaar en vloeibaar

Zet de omschrijvingen op de juiste plaats

Hier is het net zo warm als het oppervlak van de zon; zo'n 5000 graden

De plaat duikt de mantel in: subductie. De onderduikende plaat trekt de rest van de plaat mee de mantel in. 

Het gesteente in de mantel wordt warm bij de kern en beweegt zeer traag richting de aardkorst

De platen worden iets omhoog geduwd door het opstijgende magma, en uit elkaar geduwd. Er is sprake van divergentie. 

Je hebt geleerd

De kenmerken van opbouw van de aarde

Begrippen

geologische tijdschaal, 

kern, mantel, korst, lithosfeer, 

basalt, graniet.

Deze week (af voor 20/11)

Van 2.1;

□ Maken opdracht 4, 5 en 6

□ Leer de kenmerken van oceanische en continent korst

□ Leer de oorzaak van platentektoniek

Van 2.2;

□ Kijken: werking hotspot

□ Maken opdracht 1, 3, 5 en 6

□ Leer de combinaties aardkorst, plaatbeweging en welke vulkaansoort er dan ontstaat.

□ Leer in welke 3 stappen een aardbeving plaatsvindt

volgende week (af voor 27/11)

Van 2.3

□ Maken opdracht 3, 5 en 6

□ Leer het verschil in ontstaanswijze tussen een breukgebergte en een plooiingsgebergte

□ Leer de verschillen tussen jonge en oude gebergten

Van 2.4

□ Maken opdracht 4, 5 en 6

□ Leer het verschil tussen chemische en mechanische verwering

□ Leer de verschillende manieren waarop mechanische verwering kan plaatsvinden

□ Leer de manieren waarop chemische verwering kan plaatsvinden.

Daarnaast zijn er nog herhaal of verdiepingsopdrachten bij elke weektaak

Leerwerk van 2.1 na deze les:

Oceanische korst is dunner maar zwaarder dan continentale korst. 

Oceanische korst bestaat uit basalt.

Continentale korst bestaat uit graniet.

Platentektoniek wordt veroorzaakt door convectiestromen in de mantel. Dat is traag rond stromend magma, veroorzaakt doordat de kern heel heet is.