GS ZH4 Paragraaf 5.3 en 5.4 Reformatie en begin Opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

       Startklaar:

- Telefoon in Zakkie!

- Op tafel:

              Pen

              Map

              Feniksboek

Welkom bij de Geschiedenisles ZH4!

Programma deze les:

1. Opstart PO
2. Lesdoelen
3. Uitleg einde Reformatie
4. Stukje lezen in Rode Sneeuw in December
5. Pauze
6. Uitleg begin Opstand
7. Opdracht Beeldenstorm

Praktische opdracht (PO)

Lezen Rode Sneeuw in December

Vlog in tweetallen

Deadline 12 januari 2024 (23:59)

Ga naar de Aura-library app --> Kopje "ik"

Uitlenen boek

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

Kan je uitleggen waarom hervormers als Calvijn en Luther ontevreden waren met de 

katholieke Kerk, wat leidde tussen de kerksplitsing tussen katholieken en protestanten.  

Kan je uitleggen hoe de Nederlanden onder leiding van Willem van Oranje in opstand kwam tegen de Spaanse koning Filips II,

Herhaling vorige les

• Zijderoute is niet beschikbaar voor Europeanen
• Portugezen en Spanjaarden zoeken zeeroute -------> Europese expansie
• Ondertussen is er kritiek op de katholieke Kerk
• Luther en Calvijn verwoordden de kritiek en willen een hervorming ("Reformatie")
• Het resultaat is geen hervorming, maar een splitsing van de kerk
• Katholiek en Protestants
• -----------------> Wat gebeurde er in de Nederlanden?

Bijbel

Symbolen Roomse Kerk

TIJDVAKKEN:

1. Tijd van Jagers en Boeren            : Prehistorie - 3000 vC

2. Tijd van Grieken en Romeinen   : 3000 vC - 500 nC

3. Tijd van Monniken en Ridders    : 500 - 1000

4. Tijd van Steden en Staten            : 1000 - 1500

----------

5. Tijd van Ontdekkers en Hervormers : 1500 - 1600

6. Tijd van Regenten en Vorsten            : 1600 - 1700

5. Tijd van Ontdekkers en Hervormers : 1500 - 1600

- Oriëntatie

- 5.1 Renaissance en humanisme

- 5.2 Ontdekkers van nieuwe werelden

- 5.3 Kerkhervorming

- 5.4 De Opstand --------------> PO over boek

6. Tijd van Regenten en Vorsten : 1600 - 1700

- Oriëntatie

- 6.1 Over zeeën en oceanen

- 6.2 Om de macht

- 6.3 Kunst en wetenschap

Karel V en later Filips II

Spaanse Rijk rond 1580 in Europa.

3 oorzaken voor de Opstand:

1. Religie
2. Economie
3. Politiek

1. Religie

• De Spaanse koning was katholiek 

• Andersdenkenden worden streng gestraft  ---> inquisitie
  

• Protestanten in de Nederlanden plunderen kerken (= "Beeldenstorm")

• Alva moet de daders straffen

• Zijn straffen roepen veel verzet op, want:  Wreed & Calvijn had gezegd dat je in opstand mocht komen!

2. Economie

• In de Nederlanden was de rijkdom oneerlijk verdeeld

• Groot verschil tussen arm en rijk

• Om zijn plannen te kunnen uitvoeren vraagt Filips II extra belastingen

• Dit tot grote woede van de inwoners van de Nederlanden

3. Politiek

• De Nederlanden zijn onderdeel van het Spaanse Rijk

• De gewesten worden bestuurd door edelen, zoals Willem van Oranje

• Gewesten hebben privileges, zoals het maken van eigen regels

• Koning Filips II perkt deze privileges steeds verder in ----> centralisatie
• Dit leidt tot grote woede van de gewesten

	Argumenten	Aanhangers
Politiek	Tegen Filips' Spaans georiënteerde, centralistische en absolutistische bestuur	Hoge adel, Staten-Generaal, lokale overheden
Religieus	Tegen Filips' kettervervolging	Protestanten, gematigde katholieke bestuurders, edelen en kooplieden
Economisch	Sluipende inflatie en conjuncturele inzinking	Slachtoffers van economische tegenvallers

Argumenten en hun aanhangers die leidden tot het begin van de Opstand:

Vragen bij Arent Dirckszoon Vos