2.1 Systeem Aarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

2.1 Systeem aarde

Aardbevingen

Spanning en wrijving tussen platen

Hypocentrum = plaats waar aardbeving ontstaat

Epicentrum = plaats van aardbeving aan aardoppervlak loodrecht boven hypocentrum

Schaal van Richter: Magnitude (hoeveelheid energie die vrijkomt)

Rampzaligheid beving hangt ook af van?

1. type bebouwing
2. bevolkingsdichtheid
3. diepte aardbeving
4. training/scholing
5. medische voorzieningen 
6. etc.....

diep / ondiep

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Komt dit overal zo voor? 

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

(1) uitleggen wat exogene krachten zijn en hoe deze het      

       landschap beïnvloeden;

(2) uitleggen hoe de gesteente kringloop werkt;

(3) uitleggen hoe de hydrologische kringloop werkt;

Benodigde kennis 

Je weet dat de aarde is opgebouwd uit vier sferen;
Je weet hoe gesteente kan ontstaan;
Je weet hoe gesteente kan afbreken;
Je kent de begrippen; evaporatie, condensatie, neerslag en afstroming;

Verschillende sferen 

BIOSFEER

Hoe is deze formatie ontstaan?

Hoe is deze formatie ontstaan?

Het grote plaatje

Exogene processen

- Processen die zich afspelen buiten de aardkorst

Drie exogene processen

- Verwering

- Erosie

- Sedimentatie

Verwering is het afbreken of oplossen van gesteenten als gevolg van weersomstandigheden en/of plantengroei. 

Het afgebrokkelde gesteente als gevolg van verwering wordt ook wel verweringsmateriaal genoemd.

Erosie is het verder afbreken / uitschuren van gesteente door een transporterende kracht geladen met verweringsmateriaal. 

Je kunt het vergelijken met schuurpapier waarmee je een raamkozijn glad slijt.

Sedimentatie is de ophoping van al dat materiaal (sediment) als het uiteindelijk ergens terecht is gekomen. 

Enorme delen van landschappen zijn opgebouwd uit laagpakketten van sediment. 

Lezen en verwerken

Maken instaptoets H2

Lezen paragaaf 2.1

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

(1) uitleggen wat exogene krachten zijn en hoe deze het      

       landschap beïnvloeden;

(2) uitleggen hoe de gesteente kringloop werkt;

(3) uitleggen hoe de hydrologische kringloop werkt;

Benodigde kennis 

Je weet dat de aarde is opgebouwd uit vier sferen;
Je weet hoe gesteente kan ontstaan;
Je weet hoe gesteente kan afbreken;
Je kent de begrippen; evaporatie, condensatie, neerslag en afstroming;

Het grote plaatje

Gesteente kringloop

Drie soorten gesteente

1. Stollingsgesteente

2. sedimentgesteente

3. Metamorfgesteente

Vormen samen de gesteente cyclus

Stollingsgesteente

Gesteente ontstaan door afkoeling van magma of lava.

Voorbeelden:

Magma -> Graniet (stratovulkanen)

Lava -> Basalt (schildvulkanen)                                                             

Sedimentgesteente

Gesteente dat opgebouwd is uit lagen sediment (bijv. )zand en klei die over elkaar heen werden afgezet.

Zandsteen                                                         Kalksteen

Sedimentgesteente

Metamorf gesteente

Gesteente dat door hoge druk en hoge temperatuur veranderde

Leisteen

Zelfstandig lezen en verwerken

Lezen paragraaf 2.1

Maken opgave 2 t/m 4

Artikel:

https://www.geografie.nl/artikel/planten-en-dieren-veranderen-kustlandschappen

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=82pjmEPKJww

Quizlet:

https://quizlet.com/JDW-AK/folders/havo-systeem-aarde-2021-2022?x=1xqt&i=1fo1jg

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

(1) uitleggen wat exogene krachten zijn en hoe deze het      

       landschap beïnvloeden;

(2) uitleggen hoe de gesteente kringloop werkt;

(3) uitleggen hoe de hydrologische kringloop werkt;

Gesteente kringloop

Hydrologische kringloop

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Zelfstandig lezen en verwerken

Lezen paragraaf 2.1

Maken opgave 5 t/m 8

Artikel:

https://www.geografie.nl/artikel/planten-en-dieren-veranderen-kustlandschappen

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=82pjmEPKJww

Quizlet:

https://quizlet.com/JDW-AK/folders/havo-systeem-aarde-2021-2022?x=1xqt&i=1fo1jg

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

Exogene krachten

Gesteente kringloop

Hydrologische kringloop

Sedimentgesteente

Stollingsgesteente

Metamorf gesteente

verwering

erosie

sedimentatie

zandsteen/kalksteen

basalt / graniet

marmer / leisteen

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de afsluitende foto

Chemische verwering in Noord-Vietnam: karstlandschap.

Oud examenopdracht

      Opdrachten           Bronnen            Antwoorden

Samenvatting