Samenvatting hoofdstuk 1 en 6

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Samenvatting hoofdstuk 1 en 6

Dit uit je hoofd leren is niet genoeg voor een voldoende, het is ook belangrijk dat je de opgaven maakt!

De stroomkring

• Tekening op het bord, symbolen
• Als die niet gesloten is, werkt het niet.

Stroomsterkte meten

• Stroomsterkte = hoeveel ladingen er per seconde door een stuk van de stroomkring stroomt. De eenheid van stroomsterkte is Ampère. 
• Stroommeter / ampèremeter = apparaat om de stroomsterkte te meten. 

Geleiders en isolatoren

• Geleider = materiaal waar stroom makkelijk doorheen kan.
• Isolator = materiaal waar stroom niet makkelijk doorheen kan.
• geldt ook voor warmte!

Kortsluiting

• Draden - kleine weerstand
  
• Elektrische apparaten - grote weerstand - kleine stroomsterkte 
• De stroom neemt onbedoeld een andere weg, stroomsterkte veel te groot

Overbelasting

• De leidingen moeten te veel stroom leveren voor alle apparaten, en dat lukt niet. 

Energieverbruik

Energie = de potentie om iets te laten gebeuren. 

Eenheid : Joule - J,  óf kiloWattuur - kWh
Wat doet de kilowattuurmeter?

Vermogen

Vermogen P = hoeveel energie er per seconde wordt verbruikt.

Formule: 
E = P x t

Energie = vermogen x tijd

Begrippen op een rijtje

Stroomsterkte = hoeveel lading er per seconde door de stroomkring gaat.
Weerstand = Hoe moeilijk het is voor de ladingen om door de kring heen te komen.

Spanning = De druk die de spanningsbron legt om de ladingen te laten bewegen.

Energie = De potentie om iets te laten gebeuren.

Vermogen = Hoeveel energie er per seconde wordt verbruikt.

Schok

• Kortsluiting, overbelasting en schok zijn gevaarlijk.
• Stroom door je lichaam, spieren trekken samen.
• Als je huid een beetje nat is, is de kans op een schok groter. Waarom?
• Hoe zou je zo'n schok kunnen voorkomen?

Veiligheidsmaatregelen

• Dubbele isolatie: Hierbij worden twee lagen isolatiemateriaal aangebracht, rond de onderdelen en aan de buitenkant van het apparaat.
• Een zekering schakelt de stroom uit als de stroomsterkte te groot wordt. 
• De aardlekschakelaar controleert of de stroom in en uit de stroomkring gelijk is, en schakelt de stroom uit bij een verschil van 30 mA. 
• De aardedraad (groengeel) geleidt stroom op een veilige manier naar de aarde toe. 
   

Balansmethode

Gebruik je om formules om te schrijven. 

Wat je links van de = doet, doe je ook rechts. Dit geldt voor optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen.  

Grootheid	symbool	eenheid	symbool
Stroomsterkte	I	Ampère	A
Spanning	U	Volt	V
Vermogen	P	Watt	W
Tijd	t	seconde of uur	s of h
Energie	E	Joule of kilowattuur	J of kWh

Celsius en Kelvin

Waarom?

• Celsius is gebaseerd op het bevriezen en koken van water
• Kelvin is gebaseerd op het absolute nulpunt. Het kan niet kouder worden dan 0 graden Kelvin. 

Warmte is een vorm van energie, waarmee je de temperatuur kan veranderen. 

Energie kan omgezet worden in een andere vorm

Welke omzetting is er bij zonnepanelen?

Elektrische warmtebronnen

• Een energie-stroomdiagram laat zien welke vorm energie in welke vorm energie wordt omgezet. 
  

Formule: warmte

Q = P x t

Warmte = vermogen x tijd

• Grootheden en eenheden
• 1 Joule is vet weinig. 
• Hoe bereken je dan het vermogen?

Temperatuur-tijddiagram

Temperatuur-warmtediagram

Maak die zelf :)

Brandstoffen

• Een brandstof bevat chemische energie, die je kan omzetten in warmte door de brandstof te verbranden. 

• Verbrandingswarmte: de hoeveelheid warmte die een bepaalde hoeveelheid brandstof kan leveren. 

Warmtetransport

Warmte beweegt naar de plek met de laagste temperatuur. Hoe doet het dat? 

1. Geleiding = Warmte beweegt door een geleidende stof heen. 

2. Stroming = Een bewegend gas of vloeistof neemt de warmte mee. 

3. Straling = licht of infrarode straling vervoert warmte. 

Straling

• Lichte voorwerpen weerkaatsen straling
•  Donkere voorwerpen absorberen straling, en worden in de zon warmer. 

Isoleren

• Warmte kan een huis verliezen door stroming, straling en geleiding. 
• Isolatiemateriaal: Stof met veel kleine ruimtes lucht erin dat warmteverlies tegen gaat.

Warmteverlies tegengaan

• Dubbelglas heeft lagen reflecterende stof en stilstaande lucht.
• Een spouwmuur heeft een dubbele lagen met ertussen stilstaande lucht of isolatiemateriaal. 
• Folie om de verwarming.
• Isolatiemateriaal in de vloeren en daken.