5.2: Crises tijdens de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

5.2: Crises tijdens de Koude Oorlog

De Koude Oorlog zorgt voor een aantal crises in de wereld, zoals de Hongaarse Opstand, de bouw van de Berlijnse Muur, de Cubacrisis en de Praagse Lente. Uiteindelijk komt er aan het begin van de jaren ’90 een einde aan de Koude Oorlog.

Leerdoelen 5.2

2A: Je kunt uitleggen hoe de wapenwedloop tijdens de Koude Oorlog voor wederzijdse afschrikking zorgde.

2B: Je kunt beschrijven hoe de Koude Oorlog verliep aan de hand van de Hongaarse Opstand, de Berlijnse Muur, de Cubacrisis en de Praagse Lente.

2C: Je kunt verklaren wat de oorzaken zijn voor het einde van de Koude Oorlog.

2D: Je herkent de belangrijkste personages uit de Koude Oorlog: John F. Kennedy, Nikita Chroesjtsjov, Ronald Reagan en Michaïl Gorbatsjov.

Wapenwedloop (2A)

• SU: Wij hebben ook atoombom!
• Angst voor echte oorlog neemt toe, dus ook angst om achter te lopen op de tegenstander
• Wederzijdse afschrikking omdat wraak verschrikkelijk zou zijn; genoeg wapens om wereld te vernietigen

Hongaarse Opstand (2B)

• Chroestsjov volgt Stalin op (1953)
• Minder streng beleid; mensen vrijgelaten, einde terreur en persoonsverheerlijking
• Opstand in Hongarije (1956):Wens voor minder streng communistische regering
• Reactie SU: Dertigduizend soldaten slaan opstand neer

Berlijnse Muur (2B)

• Vluchtroute uit Oostblok via West-Berlijn, miljoenen mensen vluchten
• DDR bouwt met hulp SU een muur rondom West-Berlijn
• Vluchten betekende neergeschoten worden
• Symbool Koude Oorlog

Nikita Chroesjtsjov, leider Sovjet-Unie van 1953-1964.

John F. Kennedy, president VS van 1961-1963

Cubacrisis (2B)

• Chroesjtsjov: Kernwapens op Cuba, vlakbij de VS
• Ontdekking door spionagevliegtuigen VS
• Kennedy: Blokkade van Cuba
• Chroesjtsjov: Weigert schepen met raketten terug te roepen
• Overeenstemming: Wapens weg uit Cuba (SU) en uit Turkije (VS)

Praagse Lente (2B)

• Leider Tsjechoslowakije Dubcek: "Communisme met menselijk gezicht", geen terreur, censuur en onderdrukking
• Gevolg: Demonstraties, protest en groeiende kritiek
• Na half jaar grijpt SU met leger Warschaupact in: Dubcek werd vervangen, Praagse Lente voorbij.

Michaïl Gorbatsjov, leider Sovjet-Unie van 1985-1991

Ronald Reagan, president VS 1981-1989, anticommunist (en ex-acteur)

Einde Koude Oorlog (1C)

• Economische problemen, o.a. door wapenwedloop
• Nieuwe leider Gorbatsjov (1985)
• Communisme aanpassen met perestrojka (economische hervormingen) en glasnost (vrijheid van meningsuiting)
• Snel groeiende protesten, wens voor meer democratie
• November 1989: IJzeren Gordijn geopend, Berlijnse Muur werd overgestoken

paragraaf 5.1: opdr. 1, 2, 3, 4, 5, 7, 10, 11, 13 

5.2: opdr 1, 4, 5, 7, 8, 9, 11