P10 - Les 14 - Diabetes Mellitus

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Les 14 - AFP - Diabetes Mellitus

Laatste onderwerp...

Deel 1

• Eerst even opfrissen (13 MC-vragen)
• Diabetes
• Hyperfunctie
• Hypoglykemie
• Hypofunctie
• Hyperglykemie
• DM type 1
• DM type 2

Deel 2 - volgende les

Diabetische complicaties

Eerst even opfrissen!

De endocriene functie van de alvleesklier bestaat uit de afgifte van hormonen

1. Renine en insuline
2. Insuline en aldosteron
3. Insuline en glucagon
4. Glucagon en aldosteron

De alpha cellen in de eilandjes van Langerhans produceren het hormoon insuline

1. Dat is juist
2. Dat is onjuist, het wordt in de betacellen geproduceerd
3. Dat is onjuist, er bestaan geen alphacellen in de pancreas
4. Dat is onjuist, Insuline is geen hormoon

Antwoord B.

• Alfacellen: hormoon glucagon
• Bètacellen: hormoon insuline
• Deltacellen: hormoon somatostatine 

Bij een hypoglykemie moet insuline worden toegediend

1. Waar
2. Niet waar

Hoe kan glycogeen worden omgezet in glucose?

1. Door de afgifte van glucagon
2. Door de afgifte van insuline

Wat is insulineresistentie?

1. Iemand kan niet tegen insuline
2. De cellen reageren niet goed meer op insuline
3. Insuline wordt te snel afgebroken
4. De insuline wordt niet opgenomen in het bloed

Diabetes Mellitus

Letterlijke betekenis: “zoete doorloop”

Wat betekent dan Diabetes Insupidus?

Wat is er dan aan de hand?

Diabetes insipidus is een ziekte waarbij de nieren meer urine produceren dan normaal. Dit komt door een tekort aan een bepaald hormoon, het antidiuretisch hormoon of ADH. Soms ligt de oorzaak in de hersenen (HAK), soms in de nieren. De ziekte kan op elke leeftijd ontstaan.

Diabetes Mellitus

De alvleesklier

• Productie alvleeskliersap
  
• Productie hormonen

Diabetes Mellitus

Hormonen

• Eilandjes van Langerhans
  

                                      • Alpha cellen – > glucagon

                                      • Bèta cellen    – > insuline

• Glucose huishouding
  

De glucosestofwisseling

• Glucose
• Glycogeen
  
• Glucagon
  
• Insuline
  

Een lage bloedsuiker noem je

1. Hypotensie
2. Hypothermie
3. Hypoglycemie
4. Hyperglycemie

Normoglycaemie

• Normoglycaemie
  
• Hypoglycaemie
  
• Hyperglycaemie
  

Bepalingen in het bloed

Bloedglucose

Nuchtere bloedglucose

Glucose dagcurve

HbA1c

GTT

HbA1c

Dit is het gemiddelde bloedsuikergehalte van een persoon in 3 maanden.

Als je diabetes hebt, wordt af en toe in het ziekenhuis het HbA1c-gehalte in je bloed bepaald. Deze waarde is een maat voor het gemiddelde van de bloedsuikerspiegel in de afgelopen weken. De afkorting staat voor Hemoglobine A1c. Hemoglobine A1c is een eiwit dat de rode bloedcellen zijn kleur geeft en waaraan suiker is gebonden.

Een goed HbA1c-gehalte is lager dan 53 mmol/mol (7%). Dat wil zeggen dat de bloedsuikers gemiddeld tussen de 6 en 9 mmol/l waren. Let op: er zijn verschillende manieren om de HbA1c waarde weer te geven. Een HbA1c waarde van 53 mmol/mol (7%) is heel wat anders dan 7 mmol/l die je zelf meet.

GTT

glucose tolerantietest 

Met een glucose tolerantietest wordt onderzocht wat er met uw bloedsuikergehalte gebeurt na inname van een suikerhoudend drankje. Met een glucosetolerantietest wordt gekeken of uw bloedsuikergehalte twee uur na het drinken van dit drankje weer terug is op het oude niveau. Met een verlengde glucosetolerantietest wordt het bloedsuikergehalte gedurende langere tijd gemeten om te controleren op hypoglykemie.

Hyperfunctie pancreas

HYPOGLYKEMIE

• Insulinoom -> geeft overmaat aan insuline
• Syndroom van Zollinger-Ellison

Als een tumor teveel insuline aanmaakt dan noem je dat een insulinoom. Een insulinoom kan veel klachten veroorzaken. Insulinomen horen bij de zeldzame tumoren.

Syndroom van Zollinger-Ellison

• zeldzame, 
• ernstige aandoening
• kleine tumoren in de dunne darm (twaalfvingerige darm) of alvleesklier. 
• Deze tumoren worden neuro-endocriene tumoren genoemd (NET). 
• Deze tumoren produceren het hormoon gastrine. 
• Gastrine zet de maag aan tot overmatige productie van maagzuur. 
• Hierdoor kunnen ernstige zweren in de slokdarm, maag en dunne darm ontstaan.
• Wanneer de tumoren zich in de pancreas bevinden kunnen deze ook zorgen voor een verhoogde productie van insuline.

Hypofunctie pancreas

HYPERGLYKEMIE

• Diabetes mellitus
• Diabetische coma’s (volgende les)

Diabetes Mellitus type 1

Symptomen: 

• acuut
• veel dorst en veel plassen. 
• afvallen zonder dat daar een reden voor is.
• in korte tijd ziek en beroerd voelen.
• veel honger hebben, of juist helemaal niet.
• wazig zien.
• misselijk zijn of overgeven
  

Diabetes Mellitus type 1

Oorzaken: Absoluut insulinetekort

Behandeling: Insuline suppletie

Diabetes Mellitus type 2

Symptomen (sluipender):

• vaak dorst en veel plassen
• vaak vermoeid zijn
• last van de ogen, zoals rode en branderige ogen, wazig zien, dubbelzien of slecht zien
  
• slecht genezende wondjes
  
• kortademigheid
  
• pijn in de benen bij het lopen
  
• infecties die vaak terugkomen, zoals blaasontsteking
  

Diabetes Mellitus type 2

Oorzaken:  Relatief insuline tekort

• erfelijke aanleg          
• Onvoldoende insulineproductie 
• Verminderde insulinegevoeligheid

Behandeling:

• leefstijl verandering!!!
• orale medicatie
• insuline

leefstijl:

meer bewegen

 minder suiker

meer groente en volkoren producten

geen/zelden alcohol

minder stress

medicatie

insuline

metformine

Diabetes Mellitus type 2

Metformine:

Metformine zorgt ervoor dat de lever minder bloedsuiker aanmaakt. Daarnaast verhoogt metformine de insulinegevoeligheid van de spieren. Hierdoor kan je lichaam beter suiker opnemen en zal de bloedsuiker dalen.

leefstijl:

meer bewegen

 minder suiker

meer groente en volkoren producten

geen/zelden alcohol

minder stress

medicatie

insuline

metformine

Deel 1

• Eerst even opfrissen (14 MC-vragen)
• Diabetes
• Hyperfunctie
• Hypoglykemie
• Hypofunctie
• Hyperglykemie
• DM type 1
• DM type 2

Huiswerk

Lees: * A&F: 7.5 (blz 238 t/m 242)

                          10.17.4 glucosestofwisseling

            * IGC: 10.6 (blz 546 t/m 565)

Kijk de volgende video's:

* https://youtu.be/Qxmn6VHpLew (JufDaniëlle - DM1 en 2)

* https://youtu.be/kFs0iL26BOg (diabetische neuropathie)

 *https://youtu.be/Br3LrMRbfVU (diabetische retinopathie)