Door de tweede oliecrisis brak er een grote economische
crisis uit. Veel mensen leefden van een uitkering. Dat kostte
veel geld en werd verteld dat de verzorgingsstaat te duur
werd en versoberd moest worden.
Slide 3 - Slide
Grenzen aan de groei
De paniek sloeg nogmaals toe, toen in 1979-1980, Nederland nogmaals werd getroffen door een oliecrisis. (nu doordat in Iran een revolutie had plaatsgevonden)
1982 dieptepunt van deze crisis (13% bb werkloos en 13% arbeidsongeschikt).
Helaas slaagden ze daar niet in, de snelle economische groei van voor 1973 keerde niet meer terug.
Slide 4 - Slide
oorzaken voor de economische crisis
De verzorgingsstaat moest worden beperkt, omdat:
Het was te bureaucratisch
Het is te duur (relatief weinig werkenden)
Misbruik op grote schaal
Net zo veel vacatures als werklozen
Steeds meer ouders / minder jongeren
Slide 5 - Slide
Regeringen o.l.v. premier Lubbers vanaf 1982-1994:
Bezuinigen en belasten zwaarder: o.a. minimumloon ambtenarensalarissen werden gekort, tarieven OV stegen + dieselaccijns omhoog.
Beperken de verzorgingsstaat: o.a. WAO verlagen, wetten zodat werklozen minder vaak werk konden weigeren, huursubsidie beperkt etc.
Privatiseren staatsbedrijven: o.a. NS en PTT (Post)
Slide 6 - Slide
'80: Vakbonden genoodzaakt tot onderhandeling (i.v.m. steun regering + dalend ledental)
Akkoord van Wassenaar (1982) : gesloten door organisaties van werkgevers en werknemers - Vakbonden accepteren loonmatiging in ruil voor arbeidsduurverkorting + deeltijdbanen.
Begin van het poldermodel (= overeenstemming tussen werkgevers- en werknemers bereiken door vaak te overleggen).
Garantie politieke en economische rust: lonen en prijzen beheersen + goede concurrentiepositie NL garanderen.
Slide 7 - Slide
Polderen: compromissen zoeken en flinke bezuinigen (op de verzorgingsstaat):
- strengere regels voor uitkeringen
- privatiseringen
- allemaal voor-
besproken
"in de polder"
Slide 8 - Slide
Kabinet Lubbers
1982-1994 Ruud Lubbers minister president van Nederland
CDA
zelfredzame samenleving
maatregelen om verzorgingsstaat betaalbaar te houden
Slide 9 - Slide
Slide 10 - Video
Globalisering
Economische globalisering
Culturele globalisering
Politieke globalisering
Uitwisseling van goederen, informatie, geld en mensen noem je
Globalisering.
economische groei eind jaren 80 door wegvallen handelsbelemmeringen: meer Europese samenwerking (KA)
Slide 11 - Slide
Nadelen Globalisatie:
- door wegvallen grenscontroles en in- en uitvoerrechten meer buitenlandse cocurrentie: lagere lonen elders
- verdwijnen van werkgelegenheid naar lidstaten met lagere lonen.
Slide 12 - Slide
Vanaf begin jaren 90 stegen de lonen met 25% en overdadig consumeren weer meer de norm, maar ook toenemende inkomensongelijkheid.
- economische groei door wegvallen handelsbelemmeringen binnen EEG.
1992: verdrag van Maastricht (montaire unie en nieuwe naam: EU)
Slide 13 - Slide
Theorie
Punkbeweging (jaren 70, 80)
antiautoritair en anti consumptiemaatschappij.
Slide 14 - Slide
Punkers
De punkbeweging ontstond eind jaren '70 toen het slecht ging met de economie en de werkloosheid hoog was.
Punkers hadden een hekel aan de regering, politie en leger en aan mensen met veel geld
Ze protesteerden tegen woningnood een kraakten leegstaande woningen. Vaak kwam het tot een botsing met politie
Punkers dragen veel zwarte kleding of legerkleding met slogans
Slide 15 - Slide
De Punkbeweging
Wanneer: Eind jaren '70 + nauw verband met de kraakbeweging.
Wie: Alle bevolkingslagen >> vooral blanke economisch achtergestelden.
Houding: Weinig geloof in de toekomst (oliecrisis + gevolgen >> doorwerking) + weinig verwachtingen van de overheid ("Do it yourself") + houden van creëren van chaos en gebruiken (soms) geweld.
Muziek: commentaar op wat er in de wereld gebeurde.
Kleding: gescheurde kleren, strakke broeken, veiligheidsspelden en scheermesjes als sieraden, zwarte oogschaduw, A in een cirkel (anarchisme) + vaak legerkleding en -schoenen.
Slide 16 - Slide
Onrust
Komst niet-Europese aszielzoekers verloopt niet altijd soepel
1977: radicale Molukkers gijzelen basisschool en trein
Doel: aandacht voor Molukse onafhankelijkheidsstreven
Jaren ´70 en ´80 staan in teken economische krimp
Uiting in punkbeweging: individualiteit, anti-autoriteit, anarchie