Zinsontleding

• Taal
• Basisschool
• Groep 8

Zinsontleding

Hoe zat het ook alweer?

Welke zinsdelen kennen we?

- Persoonsvorm

- Onderwerp

- WW gezegde

- Lijdend Voorwerp

- Bepaling van plaats 

- Bepaling van tijd

De persoonsvorm

- Is altijd een werkwoord

- Kun je vinden door de tijd te veranderen 

- kun je vinden door van enkelvoud, meervoud te maken(of andersom)

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Ik moet geven.

op je wisbordje!

Wat is de persoonsvorm in de zin:

Op regenachtige dagen verveel ik mij regelmatig! 

Het onderwerp

- De hoofdpersoon uit de zin. hier draait het allemaal om.

- Mens, dier of ding

- Je vindt het door te vragen "wie of wat + persoonsvorm?"

Wat is het onderwerp in de zin:
Ik moet geven

Op je wisbordje!

Wat is het onderwerp in de zin:

Ed en Willem Bever klussen de hele dag door.

Werkwoordelijk gezegde

- Simpel gezegd zijn dit alle werkwoorden uit een zin.

- De persoonsvorm is altijd een werkwoord en hoort hier dus ook bij!!

wat is het ww gez. in de zin:
Ik moet geven

Op je wisbordje

Wat is het WW. gezegde in de volgende zin:

Zal ik jullie een geheimpje verklappen?

Lijdend voorwerp

- Dit is een "ding" waar iets mee gebeurt. Het ondergaat iets.

- Niet elke zin heeft een lijdend voorwerp.

- je vindt het door te vragen "wie of wat + onderwerp+ ww gez."

altijd zo compleet mogelijk!

Wat is het lijdend voorwerp in de zin:
Ik moet een bos bloemen geven

Pers. vorm

Onderwerp

Rest van het 
ww. gez.

Lijd. voorwerp

verkopen

kerstbomen

zal

Peter

Pers. vorm

Onderwerp

Rest van het 
ww. gez.

Lijd. voorwerp

repareren

de bel

wil

Samson

Bepaling van plaats

- Dit zinsdeel geeft aan waar iets of iemand is.

- je vindt het dus door te vragen "waar?" (en dan bij voorkeur met een Brabants accent :) )

Wat is de bepaling van plaats in de zin:
Ik moet in Maastricht bloemen geven

Bepaling van tijd

- Dit zinsdeel geeft aan "wanneer" iets is

- Je vindt het dus door te vragen "wanneer?" (en dan weer bij voorkeur met een accentje)

Wat is de bep. van tijd in de zin:
Ik moet volgende week bloemen geven in Maastricht.

PV

Ond

Rest van
ww gez.

Lijd. Vw

Bep. van
plaats

Bep. van 
tijd

Ik

moet

volgende week

bloemen

geven

in Maastricht

Wat is het ww gez ?
"Ik wil de kerstballen uit de boom slingeren"

1. ik wil
2. wil kerstballen
3. wil slingeren
4. boom slingeren

wat is de bepaling van plaats:
"Pinokkio heeft een pukkel op zijn neus"

1. Pinokkio
2. heeft
3. een pukkel
4. op zijn neus

Wat is het lijdend voorwerp in de zin:
"Juf Joke heeft op school een pot knikkers gejat"

1. een pot knikkers
2. Juf Joke
3. heeft gejat
4. op school

Meewerkend voorwerp

- Het meewerkend voorwerp is "het tweede onderwerp" en hoort dus een beetje bij het onderwerp.

- je kunt er makkelijk "aan" of "voor"  voorzetten óf het staat er al. Het is dus het antwoord op de vraag "aan wie?" of "voor wie?"

- als het er al staat, dan hoort het er ook echt bij. 

Wat is het meewerkend voorwerp in de zin:
Ik moet volgende week in Maastricht bloemen geven aan André Rieu.

wat is het meewerkend voorwerp in de zin:
Samson wil Gert een bel geven voor zijn verjaardag

wat is het meewerkend voorwerp in de zin:
Ik geef hem een knuffel.

Op je wisbordje

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin:

Mag ik u  een advies geven?

Op je wisbordje

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin:

De agent gaf de chauffeur een bekeuring.

oefenen!

Bedenk een goede zin en schrijf deze op je wisbordje.

Je buurman/buurvrouw moet de zin ontleden dus zorg dat je de antwoorden hebt.

De zin moet een meew. vw. bevatten!

Wat is het meew. voorwerp in de zin:
Ik vraag hem om de antwoorden.
(Stel de vraag echt! > aan wie/voor wie)

1. hem
2. ik
3. de antwoorden
4. om

Wat is het meew. voorwerp in de zin:
Hem vraag ik om de antwoorden.
(Stel de vraag echt! > aan wie/voor wie)

1. ik
2. Hem
3. de antwoorden
4. vraag

Verder oefenen

Ga naar de ontvangen les van taal op Snappet en ga aan de slag met het meewerkend voorwerp (en daarna ook de andere zinsdelen in het plusje)