Susan les 2, Branche GGZ, VZ24 BOL

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Branche GGZ

Les 2

psychopathologie 1

Wat gaan we doen?

- wat is psychopathologie?

- DSM

- ontwikkelingsstoornissen

- Schizofrenie/ psychotische stoornissen

- Bipolaire stemmingsstoornissen 

- Depressieve stemmingsstoornissen 

- werken in LearnBeat

- vragen?

psychopathologie

= de studie van psychische ziekten en afwijkend gedrag. 

De vpk/ vz observeert en rapporteert de psychische functies:

De vpk/ vz observeert en rapporteert de psychische functies:

- affectieve functies (= 5 emoties, stemming)

- conatieve functies (= 7 psychomotoriek, 6 motivatie, gericht gedrag)

- cognitieve functies (= 1 bewustzijn, 2 aandacht/ oriëntatie/ geheugen, 

                                                                                                 waarneming, 4 denken)

DSM

DSM-5 is het classificatiesysteem 

voor psychiatrische aandoeningen 

dat in de hele wereld wordt gebruikt.

Het beschrijft de symptomen 

van alle stoornissen.

De 20 DSM-5 categorieën:

1. Neurologische ontwikkelingsstoornissen
   
2. Schizofreniespectrum en andere psychotische stoornissen
   
3. Bipolaire en gerelateerde stoornissen
   
4. Depressieve stoornissen
   
5. Angst stoornissen
   
6. Obsessief-compulsieve en gerelateerde stoornissen
   
7. Trauma- en stressgerelateerde stoornissen
   
8. Dissociatieve stoornissen
9. Somatisch-symptoomstoornissen en verwante stoornissen
10. Voedings- en eetstoornissen

De 20 DSM-5 categorieën:

11. Stoornissen in de zindelijkheid

12. Slaap-waakstoornissen

13. Seksuele disfuncties

14. Genderdysforie

15. Disruptieve, impulsbeheersings- en andere gedragsstoornissen

16. Middelgerelateerde en verslavingsstoornissen

17. Neurocognitieve stoornissen

18. Persoonlijkheidsstoornissen

19. Parafiele stoornissen

20. Andere psychische stoornissen

Ik ben toch niet gek? Waarom hoort dit bij psychiatrie?

Lichamelijke functies:                                     Psychische functies:

1. Ademhaling.
   
2. Bloedsomloop.
   
3. Spijsvertering.
   
4. Uitscheiding.
   
5. Zenuwstelsel.
   
6. Immuunsysteem.
   
7. Voortplanting.

Soorten behandeling/ therapie:

Er zijn veel soorten psychotherapie. 

Kan zowel individueel als in een groep.

''PILLEN EN PRATEN''

Behandelvormen (naast medicatie)

1) psychodynamische therapie (begrijpen van oorzaken van gedrag) --> voor bijna alle stoornissen.

2) systeemtherapie  --> Bij problemen in hele gezin/ systeem

3) gedragstherapie en cognitieve therapie: --> angst/ dwang/ seksuele klachten/ ...

         CGT (= cognitieve gedrags therapie)/ RET --> Bij depressie/ angst/ dwang/ ...  

         Dialectische gedragstherapie

         de Liberman-methode

- EMDR --> bij trauma.

-  ECT (= elektro convulsie therapie) --> Bij ernstige depressie.

- mindfulness/ ontspanningsoefeningen

verpleegkundige begeleiding: 

- Begeleiden van client om hem zo zelfstandig mogelijk te laten zijn.

- Client eigen regie laten behouden.

- Goede relatie met client opbouwen.

- Voorwaarde hiervoor: onderling vertrouwen.

- Gesprekken (met goede gesprekstechnieken; steunend en structurerend).

- Psycho educatie.

- Regie en zelfmanagement bevorderen.

-  Client geeft toestemming voor de behandeling op basis van voldoende informatie: informed consent vanuit WGBO.

- Rehabilitatie/ empowerment/ 

- Groepen en ervaringsdeskundigen inzetten.

1. ontwikkelingsstoornissen

- verstandelijke beperkingen

- communicatiestoornissen (zoals taal stoornis of spraakstoornis)

- autismespectrumstoornis

- aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis (ADHD/ ADD)

- specifieke leerstoornis (dyslexie / dyscalculie)

- motorische stoornissen

- ticstoornissen (Gilles de la Tourette/ motorische- of vocale-tic)

- andere neurobiologische ontwikkelingsstoornissen

Ontwikkelingsstoornissen

Autisme (ASS); ADHD; ADD; Tic.

Leerstoornis: dyslexie; dyscalculie

aandachtsproblemen; hyperactiviteit

prikkelgevoeligheid; moeite met taal, 

moeite met rekenen

-medicatie (ADHD: stimulantia)

-gedragstherapie/ CGT/ sova / gezinstherapie/

  logopedie

- Gesprekken: steunend en structurerend

-psycho educatie (=uitleg)

Schizofreniespectrumstoornis en andere psychotische stoornissen

worden gekenmerkt door het ervaren van een of meer van de volgende symptomen:

• wanen
  
• hallucinaties
  
• gedesorganiseerde spraak
  
• ernstig gedesorganiseerd gedrag
  
• het ervaren van negatieve symptomen

oefening

hoe is het om stemmen te horen?

Joep denkt achtervolgd te worden door de CIA. Hij sluit zich op in zijn huis en heeft alle elektrische apparaten het huis uitgedaan omdat de CIA d.m.v. straling ook zijn gedachten kan lezen.

1. Joep heeft last van wanen
2. Joep heeft last van hallucinaties
3. Joep heeft stupor
4. Joep heeft last van afasie

Theorie: Bij psychotische stoornissen kunnen mensen last hebben van hallucinaties.

Stelling: Hallucinaties zijn denkbeelden en overtuigingen die niet waar zijn en niet te corrigeren

1. Correct
2. Niet correct

Wat is het verschil tussen een psychose en PGS

1. Er is geen verschil
2. Psychose kan eenmalig zijn
3. PGS is chronisch
4. PGS is gespleten persoonlijkheid psychose niet.

behandeling bij psychotische stoornissen

- Medicatie: anti-psychotica

- Cognitieve gedragstherapie

- Psycho-educatie

- Rehabilitatie/ empowerment 

- Steunende en structurerende gesprekken

Bijwerkingen medicatie (antipsychotica)

• Trillen
• Vervlakking
  
• Droge mond
• Obstipatie
• Gewichtstoename
• Slaperigheid
• Beenmergbeschadiging (Clozapine)

Bipolaire-stemmingsstoornissen

- bipolaire stoornis: 

       (type I = met manie, dat is extreem druk, overmoedig en met psychotische kenmerken) 

       (type II= met hypomanie, is wel druk, zonder psychotische kenmerken)

- cyclothyme stoornis: veel hypomane en licht depressieve perioden.

- bipolaire-stemmingsstoornis door een middel/medicatie.

- bipolaire-stemmingsstoornis door een somatische aandoening.

- andere gespecificeerde bipolaire-stemmingsstoornis.

- ongespecificeerde bipolaire-stemmingsstoornis.

behandeling bij bipolaire stoornissen

- Medicatie: stemmings-stabilisator; anti-depressivum; anti psychoticum

- bijhouden Life Chart

- gesprekken: steunend, structurerend

- psycho-educatie

- rehabilitatie/ empowerment

Depressie

Kenmerken:

• somberheid en lusteloos langer dan 2 weken, soms met psychotische kenmerken

Vitale kenmerken van een depressie:

• geen zin in eten of juist heel veel eten
  
• altijd maar moe zijn
  
• moeite hebben met opstaan
  
• moeite hebben om ’s avonds weer te gaan slapen (het dag-en-nachtritme is vaak omgedraaid)
  
• psychomotorische onrust of psychomotorische remming
  
• moeite met de stoelgang
  
• weinig seksuele belangstelling.

behandeling bij depressie

- Medicatie: anti-depressivum

- gesprekken

- psycho-educatie

- CGT

- rehabilitatie/ empowerment/ herstelondersteunende zorg

verder werken in Learnbeat

Volgende les:

Vragen?