Les 5 - Ethos, Pathos & Logos Kairos

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Overtuigen met retorica

Leerdoelen

- Kan je de drie gronden van een argument benoemen.

- Kan je gegeven argumenten plaatsen in de drie categorieën: autoriteit (ethos), emotie (pathos) & logica (logos).  

Retorica: de kunst van het overtuigen

Aristoteles: een van de eersten die systematisch dacht over denken en spreken.

Omdat gelijk hebben iets anders is dan gelijk krijgen.

Vier middelen van overtuiging:

1) Ethos: de geloofwaardigheid van de spreker. Betrouwbaarheid, eerlijkheid. Moreel gezag. 

Vier middelen van overtuiging:

1) Ethos: de geloofwaardigheid van de spreker. Betrouwbaarheid, eerlijkheid. Moreel gezag.

2) Pathos: inspelen op emoties van je publiek. 

Vier middelen van overtuiging:

1) Ethos: de geloofwaardigheid van de spreker. Betrouwbaarheid, eerlijkheid. Moreel gezag.

2) Pathos; inspelen op emoties van je publiek. 

3) Logos: inhoudelijke, logisch opgebouwde argumenten.

Vier middelen van overtuiging:

1) Ethos: de geloofwaardigheid van de spreker. Betrouwbaarheid, eerlijkheid. Moreel gezag.

2) Pathos; inspelen op emoties van je publiek. 

3) Logos: inhoudelijke, logisch opgebouwde argumenten.

4) Kairos: de timing, het juiste moment. 

In de praktijk

1) Ethos (de geloofwaardigheid van de spreker):
    Status, deskundigheid of titels van de spreker, beroepen op ervaring of morele waarden, uiterlijk, kleding, taal.

2) Pathos (inspelen op emoties van je publiek):

    Dreigen of beloven, gezichtsuitdrukkingen, beroep op inlevingsvermogen of verbeelding. 

3) Logos (logica en argumenten):

    Feiten, statistieken of onderzoeken aandragen, beroep doen op verstand.

4) Kairos (timing):

    Aangeven waarom nu, juiste moment kiezen.

oefenen met de stelling:

Mensen moeten geen vlees eten.

Autoriteit / Ethos

Persoon: Ik ben docent Nederlands, dus ik mag hopen dat ik weet hoe het kofschip werkt. 

Bron: Uit onderzoek bleek dat roken ongezond is. 

Emotie / Pathos: Goed of slecht? 

Logica/Logos: "Als je meer dan 90 procent van de woorden uit een tekst kunt, kun je de tekst beter begrijpen'

Het hoeft dus niet te kloppen. 

Kairos

Voorbeeld: Na een speech van Nelson Mandela. Het is een krachtige foto; hij haalt zijn vuist op wat typerend is voor hem. Op de achtergrond is te zien dat hij het hele publiek met zich mee krijgt, wat het nog krachtiger maakt. 

Even oefenen

Alleen mannen kunnen baarden hebben. Roger heeft een baard, dus hij is een man.

1. ethos
2. pathos
3. Logos
4. kairos

Overgewicht onder kinderen komt steeds vaker voor. Als we er niets aan doen, wordt het alleen maar erger.

1. Ethos
2. Pathos
3. Logos
4. Kairos

De meerderheid van het kabinet is het met mij eens dat...

1. Ethos
2. Pathos
3. Logos
4. Kairos

Ik heb 10 mensen geïnterviewd en ze waren allemaal rechtshandig, dus alle mensen zullen wel rechtshandig zijn.

1. Ethos
2. Pathos
3. Logos
4. Kairos

Meneer, kunt u ons wat eerder naar huis laten gaan? Want we hebben een hele lange dag gehad en we zijn echt moe.

1. Ethos
2. Pathos
3. Logos
4. Kairos

Beyonce die Pepsi drinkt

1. Ethos
2. Pathos
3. Logos
4. Kairos

Wij van WC-eend, adviseren WC-eend.

1. Ethos
2. Pathos
3. Logos
4. Kairos

Prins William met zijn middelvinger?

1. Ethos
2. Pathos
3. Logos
4. Kairos

00:59

Waar leunt deze reclame het meeste op?

1. Autoriteit
2. Emotie
3. Logica

Zoek zelf een voorbeeld van Logos/ethos/pathos/kairos

Aan de slag 

Nakijken les 21, beide opdrachten 

01:00

Waar leunt dit filmpje het meeste op?

1. Ethos
2. Pathos
3. Logos
4. Kairos

Retorica van Aristoteles

Argumenteren zelf is een talige bezigheid, maar om te overtuigen is vaak meer nodig dan alleen een goed argument. Binnen de argumentatieleer richt de retorische leer zich op de kunst van de welsprekendheid of het overtuigen. Aristoteles verstaat onder ‘retorica’ de “vaardigheid om geschikte overtuigingsmiddelen te vinden om in een redevoering te gebruiken”.

Vier overtuigingsmiddelen

- ethos

- pathos 

- logos

(- kairos)

De bouwstenen van elk argument

Autoriteit /Ethos         Omdat iets of iemand het zegt.

Emotie / Pathos            Wat zou het zielig zijn als:

Logica  / Logos              Als dit, dan dat. 

03:06

Waar leunde deze trailer het meeste op?

Ethos

Pathos

Logos